Avansert søk

Nynorskordboka 113 oppslagsord

årsak

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt órsǫk, frå lågtysk orsake ‘grunn, påskot’; eigenleg ‘opphavleg sak’

Tyding og bruk

noko som er ein føresetnad eller eit vilkår for noko anna;
grunn (1, 7), opphav;
motiv
- årsak og verknad;
- for stor fart er årsak til mange ulykker;
- finne årsaka til feilen;
- dette hende av naturlege årsaker;
- bli, vere årsak til noko;
- han sa opp stillinga av årsaker berre han sjølv visste;
- få årsak til å gjere noko;
- gjere noko utan årsak
i uttrykk:
- inga årsak! – brukt som svar på ein takk el. ei orsaking

bli ein pinne i likkista til nokon

Tyding og bruk

bli årsak til at nokon døyr;

Sjå: pinne

ikkje kunne for

Tyding og bruk

ikkje ha skuld i;

ikkje vere årsak til;

Sjå: kunne

Døme

dei kunne ikkje for at ferien vart avlyst;
eg kan ikkje for at hunden åt leksene

kva kom først av høna og egget?

Tyding og bruk

retorisk spørsmål brukt for å uttrykkje uvisse om tilhøve mellom årsak og verknad;

Sjå: høne

Døme

det blir som spørsmålet om høna og egget

grave si eiga grav

Tyding og bruk

sjølv vere årsak til at ein mislykkast;

Sjå: grav, grave

verke som ein raud klut

Tyding og bruk

vere årsak til sinne;

Sjå: raud

gje støyten til

Tyding og bruk

vere utløysande årsak til, gje startsignal til;

Sjå: støyt

få snøballen til å rulle

Tyding og bruk

vere årsak til at noko (ei sak) får stadig større omfang;

aktlaust drap

Tyding og bruk

drap som har si årsak i at ein ikkje har vore aktsam, til skilnad frå forsettleg drap el. viljedrap el. planlagt drap;

liggje til grunn

Tyding og bruk

vere årsak til eller grunnlag for;

Sjå: grunn, liggje

Døme

visjonane som ligg til grunn for satsinga

Side 1 av 12

Resultat per side: