Avansert søk

Enkelt søk

Bokmålsordboka 1 oppslagsord

unnatak

substantiv intetkjønn

Betydning og bruk

unntak

Artikkelside

Nynorskordboka 4 oppslagsord

unntak, unnatak

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

det å sjå bort frå eller ikkje la telje med;
avgrensande vilkår
Døme
- alle kom, utan unntak;
- dei streikande gjer unntak for sjukehusa;
- det er nok med éin vaksinedose, med unntak for personar med nedsett immunforsvar
noko som skil seg frå det vanlege;
avvikande tilfelle
Døme
- unntaket som stadfestar regelen;
- slik framferd er helst eit unntak;
- det høyrer til unntaka at ho er heime to helger på rad

Faste uttrykk

med unntak av
bortsett frå
med unntak av nokre skrammer, gjekk alt bra

Artikkelside

tsjador

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

iransk kvinnedrakt som dekkjer heile kroppen med unnatak av andlet, hender og føter

Artikkelside

underskilt

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

skilt som står under trafikkskilt, og som presiserer tydinga

Døme

skilta varslar forbod for alle køyretøy, med underskilt som gjer unnatak for bussar i rute

Artikkelside

vi, me

pronomen

Opphav

truleg med innverknad frå svensk og dansk, me truleg av norrønt mit ‘vi to’, jamfør òg norrønt vit, mit ‘vi to’, vi (; oss dativ og akkusativ av norrønt vér, mér ‘vi’

Tyding og bruk

brukt av talaren om seg sjølv og alle i nærleiken, i same stilling og liknande: 1. person fleirtal; jamfør vår (2
Døme
- vi to;
- vi som er her;
- vi arbeidarar;
- stakkars oss!
- hjelp oss!
- tenk litt på oss
- brukt på vegner av ein institusjon, eit firma og liknande
  vi takkar for førespurnaden
- allmenngjerande
  vi finn alltid unnatak – det finst
- som substantiv
brukt for 1. person eintal som kongeleg fleirtal
Døme
- Vi Olav 5.
- brukt av talarar, journalistar og liknande
  først vil vi nemne
- ofte skjemtande
  no skal vi sjå
særleg til barn eller pasient;
brukt i staden for du, de
Døme
- kom skal vi ta tran;
- korleis har vi det i dag?

Faste uttrykk

det store vi
det store fleirtalet

Artikkelside