Nynorskordboka
skyte
skyta
verb
| infinitiv | presens | preteritum | presens perfektum | imperativ |
|---|---|---|---|---|
| å skytaå skyte | skyt | skaut | har skote | skyt! |
| perfektum partisipp | presens partisipp | |||
|---|---|---|---|---|
| hankjønn / hokjønn | inkjekjønn | bunden form | fleirtal | |
| skoten + substantiv | skote + substantiv | den/det skotne + substantiv | skotne + substantiv | skytande |
Opphav
norrønt skjóta, opphavleg ‘setje i rask rørsle’Tyding og bruk
- sende av stad kule, prosjektil eller pil med våpen
Døme
- skyte på blink;
- skyte med pil og boge;
- skyte med skarpt;
- ho skyt skot på skot;
- dei skaut varselskot
- bruke skytevåpen for å drepe
Døme
- skyte elg;
- han tilstod før han skaut seg;
- dei vart skotne og drepne i kampar
- brukt som adjektiv:
- ein skoten fugl
Døme
- skyte ut ei tomt;
- dei varslar før dei skyt;
- han har skote bort ein bergknaus
- i lagspel: sende ball eller puck (i eller mot mål)
Døme
- ho får ballen og skyt mål;
- han har skote i tverrliggjaren
Døme
- skyte slåa for døra;
- skyte ut båten
- strekkje i vêret
Døme
- katten skyt rygg
- sende ut
Døme
- auga skaut lyn;
- fjorden skyt armane sine inn i landet
- strekkje seg
Døme
- eit nes skyt ut i vatnet
- begynne å gjere stor fart;haste av stad
Døme
- skyte fart;
- skyte forbi i stor fart;
- skyte fram som ei kule
- kome fram;vise seg
Døme
- ein tanke skaut opp i henne
- setje skot;spire
Døme
- treet skyt knoppar;
- eika skaut nye skot;
- åkeren har skote
Døme
- skyte naturscener
- brukt som adjektiv: svært sliten;utkøyrd
Døme
- han kjende seg heilt skoten
Faste uttrykk
- ikkje skyte på pianistenikkje kritisere nokon som berre utfører ordre
- skyte fram
- skuve framover i tid
- dei har skote fram avgjerda til neste møte
- strekkje fram (kroppsdel)
- skyte fram brystet
- vekse fram;
gro- knoppar skyt fram
- skyte frå hofta
- skyte raskt medan ein stør eit handvåpen mot hofta
- dei veit korleis ein skyt frå hofta utan å sikte
- kommentere utan å tenkje seg om
- valforskaren skaut frå hofta
- skyte gullfuglenfå ei brå vinning;
gifte seg til rikdom;
leggje gullegget - skyte hjartet opp i livetta mot til seg
- skyte i vêret
- rage høgt
- fjelltoppen skaut i vêret framfor oss
- vekse fort
- jenta har skote i vêret;
- prisane skyt i vêret
- skyte inn
- om skytevåpen: stille inn eller prøve ut
- skyte inn ei børse
- innvie ved å avfyre skot
- dei skaut inn det nye året
- føye til, smette inn
- skyte inn ein merknad
- betale inn
- kommunen skyt inn fleire millionar
- skyte ned
- skade eller drepe med skotvåpen
- han vart skoten ned
- skyte opp i lufta og treffe noko
- skyte ned eit fly
- skyte over målbruke for sterke middel og derfor mislykkast;
overdrive- kritikken skaut over mål
- skyte samansamle saman;
spleise- dei skyt saman til reisepengar
- skyte seg inn underdekkje seg bak
- dei skyt seg inn under tidlegare inngåtte avtaler
- skyte seg sjølv i fotengjere ein feil som skader ein sjølv
- skyte segta livet av seg med skytevåpen
- han skaut seg i hovudet med hagla
- skyte tilleggje til
- dei skyt til midlar for at tenesta skal bli utført