Enkelt søk | Nynorskordboka

Nynorskordboka 2 oppslagsord

unne

unna

verb

Opphav

norrønt unna ‘elske’; samanheng med åst

Tyding og bruk

gjerne sjå (nokon) få eller oppnå eller bli (noko);
med glede la (nokon) få eller ha (noko)
- dei unner henne sigeren;
- eg unner han å slite litt;
- dei unner seg ikkje skikkeleg mat – vil ikkje spandere på seg;
- alle unner han vel;
- dette er deg vel unnt
som svar til nokon som takkar for maten:
- vel unnt!

unna

preposisjon

Opphav

norrønt undan; samanheng med under (

Tyding og bruk

bort frå;
borte frå;
til side for, utanom
Døme
- sleppe unna forfølgjarane;
- kome seg unna politiet;
- trekkje seg unna slåstinga;
- halde seg unna alkohol;
- lure seg, sluntre unna arbeidet
- ofte som adverb utan utfylling:
  sleppe, kome seg, trekkje seg, halde seg, lure seg, sluntre unna;
  gje seg unna – flytte seg bort;
  stå, bu eit stykke unna;
  ei mil unna land;
  styre unna (trafikken, vanskane) – gå klar av;
  bøye unna (for presset);
  gå unna – halde seg bort (frå); vike (for nokon);
  maten, varene går unna – får snøgg avsetnad;
  det går unna for unna – svært snøgt, utan stans;
  få arbeidet (fort) unna;
  gjere unna arbeidet – gjere frå seg;
  leggje, setje, flytte, gøyme noko unna – bort, ut, til side;
  ligg unna (sakene mine)!
  unna veg!
ned frå, nedover
Døme
- det dryp unna taket;
- det søkk unna – sig lenger ned;
- gå unna bakke(n) – nedover;
- det hallar unna;
- den kalven er unna ho Staslin – er avkom av
fram frå, til dømes om noko som har vore under
Døme
- ta stolen unna bordet
- om noko som har vore bak:
  sola kjem unna fjellet;
  neset stikk unna – fram
i same lei som
Døme
- ro unna vinden;
- gå unna sola – med sola i ryggen

Faste uttrykk

ale unna
ale opp avkom av (til dømes ei ku)
gå unna
ikkje stå ved (avtale)
halde unna
skilje frå det andre; leggje for seg sjølv, til side; halde tilbake; etle, reservere; ikkje rekne med

Fann du ordet du leita etter?