Avansert søk

Eitt treff

Nynorskordboka 141 oppslagsord

vin 2

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt vín n; gjennom latin vinum opphav truleg frå eit ukjent middelhavsspråk

Tyding og bruk

  1. drikk av gjæra fruktsaft, særleg druesaft
    Døme
    • druevin;
    • eplevin;
    • palmevin;
    • søt, tørr vin;
    • lyse, mørke vinar;
    • lette, veike, heite, sterke vinar;
    • musserande vin;
    • heimelaga vin;
    • alkoholfri vin;
    • dekantere vin

vin 1

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt vin i samansetningar

Tyding og bruk

i stadnamn: engslette

pappvin

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

vin som blir seld i ei pappeske som inneheld vin i ein plastpose med tappekran
Døme
  • pappvin er ikkje berre dårleg vin

knekkje ei flaske

Tyding og bruk

opne ei flaske;
Sjå: knekkje
Døme
  • knekkje ei flaske vin

ha seg

Tyding og bruk

Sjå: ha
  1. skaffe seg;
    sørgje for å få
    Døme
    • ha seg ein pause;
    • han ville ha seg ei hytte
  2. henge saman;
    forklarast
    Døme
    • korleis kan det ha seg?
  3. kose seg;
    ha seksuell omgang
    Døme
    • dei drakk vin og hadde seg

anakreontisk lyrikk

Tyding og bruk

lyrikk, poesi om kjærleik, kvinner, vin, vår og song;

høyre med

Tyding og bruk

vere knytt til;
vere viktig å ha med;
Sjå: høyre
Døme
  • litt vin høyrer med;
  • det høyrer med til historia at det berre var eit uhell

rime 2

rima

verb

Opphav

av rim (3

Tyding og bruk

  1. Døme
    • vere flink til å rime;
    • 'vin' rimar på 'svin'
  2. gå i hop;
    høve
    Døme
    • dette rimar ikkje med det ho sa før

kartong

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom fransk carton, frå italiensk, av latin charta ‘papir’; jamfør kart (3

Tyding og bruk

  1. tynn papp
  2. øskje eller behaldar av kartong (1) eller annan papp
    Døme
    • ein kartong med vin;
    • varene blir pakka ned i kartongar

brød

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt brauð

Tyding og bruk

  1. bakverk av est deig, elta saman av mjøl, væske og gjær og steikt
    Døme
    • grovt brød;
    • heimebakt brød;
    • pølse med brød
  2. brukt som etterledd i nemningar for kaker og andre bakverk
  3. alt som trengst til å leve;
    jamfør levebrød
    Døme
    • det daglege brød

Faste uttrykk

  • brød og sirkus
    mat og underhaldning (i staden for reformar og endringar i samfunnet)
    • ingen i valkampen vil love meir enn fire nye år med brød og sirkus
  • brød og vin
    symbol på Kristi lekam og blod i nattverden
  • dum som eit brød
    svært dum
  • ha i sitt brød
    vere arbeidsgjevar for
    • staten har mange i sitt brød
  • sitje på vatn og brød
    sitje i fengsel
  • steinar for brød
    noko verdilaust i staden for noko nyttig
  • ta i sitt brød
    tilsette
    • han tek slektningar i sitt brød
  • tene sitt brød
    arbeide for å få inntekter
    • han tente sitt brød på sjøen