Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
110 результатів

Словник нюношка 110 oppslagsord

vern

іменник середній

Походження

norrønt vernd, vǫrn; samanheng med verje (2

Значення та вживання

  1. det å verne;
    noko som tryggjer eller gjev ly mot eitkvart
    Приклад
    • eit vern mot ytre fiendar;
    • skogen gjev vern mot fjellvinden;
    • bruke fordommane til vern mot nye tankar
  2. brukt som etterledd i samansetningar: samskipnad eller lag (6) som vernar
Сторінка статті

verne

verna

дієслово

Походження

norrønt verna; jamfør vern

Значення та вживання

Приклад
  • verne fedrelandet;
  • eg vernar om familien;
  • dei verna seg mot tap
  • brukt som adjektiv:
    • halde si vernande hand over noko
Сторінка статті

tjørekross, tjærekross

іменник чоловічий

tjørekors, tjærekors

іменник середній

Значення та вживання

om eldre forhold: krossforma merke på hus, reiskap, husdyr og liknande som etter folketrua verna mot vonde makter
Приклад
  • måle ein tjørekross til vern mot vonde makter
Сторінка статті

sprøytevæske

іменник жіночий

Значення та вживання

kjemisk væske som blir sprøytt på planter til vern mot skadedyr;
Сторінка статті

fjern

прикметник

Походження

gjennom eldre dansk fjær, frå lågtysk vern(e); jamfør norrønt fjar(ri)

Значення та вживання

  1. som ligg langt unna
    Приклад
    • fjerne himmelstrok;
    • fjerne slektningar;
    • dette verkar fjernt for meg;
    • det har eg ikkje den fjernaste idé om
    • brukt som substantiv
      • frå fjern og nær;
      • sjå noko i det fjerne
  2. langt unna i tid
    Приклад
    • i ei fjern fortid
  3. Приклад
    • du verkar så fjern;
    • vere fjern i blikket
Сторінка статті

myndig

прикметник

Походження

av lågtysk mundich, opphavleg ‘som har makt’; av gammalhøgtysk munt ‘vern’

Значення та вживання

  1. som har nådd vaksen alder (i Noreg 18 år), og som kan gjere avtaler og rå over eigne midlar utan medverknad av verje (1, 1);
    til sklinad frå mindreårig og umyndig
    Приклад
    • nå myndig alder;
    • ho blir myndig neste år
  2. som vitnar om makt og autoritet;
    Приклад
    • tale i ein myndig tone;
    • gripe inn med myndig hand;
    • ein myndig leiar
    • brukt som adverb:
      • ho opptredde alltid myndig og bestemd
Сторінка статті

slør 2

іменник середній

Походження

av lågtysk sloier

Значення та вживання

  1. meir eller mindre gjennomsiktig stoff til å dekkje heile eller delar av hovudet med;
    brukt som pynt, symbol eller vern
    Приклад
    • hatt med slør;
    • brura hadde langt, kvitt slør;
    • ansiktsdekkjande slør;
    • bruke slør til å verne seg mot bistikk
  2. lag av dis eller røyk;
    lett skodde
    Приклад
    • røyken frå bålet la seg som eit slør over dalen
  3. i overført tyding: noko som hindrar klarleik
    Приклад
    • eit slør av teiing;
    • det ligg eit slør over saka

Фіксовані вирази

  • lette på sløret
    røpe løyndom;
    avsløre noko
  • ta sløret
    bli nonne
Сторінка статті

sosialdemokrati

іменник середній

Значення та вживання

  1. samfunnssystem tufta på blandingsøkonomi, demokrati og omfattande velferdsordningar, som særleg legg vekt på likeverd, tilnærma lik fordeling av gode og byrder og vern om svake
    Приклад
    • sosialdemokratia i Norden
  2. land med sosialdemokratisk regjering
Сторінка статті

øyrebeskyttar

іменник чоловічий

Значення та вживання

  1. bøyel til å spenne over hovudet med dekke for øyra til vern mot støy
  2. breidt band eller bøyel med klaffar til å verne øyra mot kulde
Сторінка статті

ty 1

дієслово

Походження

norrønt þýða ‘blidgjere’; jamfør tyd

Значення та вживання

søkje hjelp eller vern hos;
slutte seg til;
søkje hopehav eller kjennskap med
Приклад
  • dei tydde inn i ei koie i uvêret;
  • ungen tyr til meg;
  • ty til nokon i fare;
  • dei tyr seg saman

Фіксовані вирази

  • ty til
    gripe til;
    ta i bruk
    • ty til ulovlege middel;
    • han vart hissig og tydde til vald
Сторінка статті