Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
136 результатів

Словник нюношка 136 oppslagsord

varm

прикметник

Походження

norrønt varmr

Значення та вживання

  1. som har høg temperatur;
    som gjev varme;
    Приклад
    • varmt og kaldt vatn;
    • rykande varm suppe;
    • omnen var gloande varm;
    • vere sveitt og varm;
    • varmt i vêret;
    • reise til varmare strøk;
    • det er to gradar vamare enn normalen;
    • måndag blir den varmaste dagen denne veka
    • brukt som substantiv:
      • servere litt varmt til kvelds
  2. som held godt på varmen
    Приклад
    • ein varm genser
  3. fersk, ny
    Приклад
    • følgje eit varmt spor
  4. om farge: som inneheld nyansar av raudt eller gult og gjev inntrykk av varme
    Приклад
    • måle himmelen i varme fargar
  5. prega av sterke kjensler
    Приклад
    • bli opphissa og varm
    • brukt som adverb:
      • gå varmt føre seg
  6. hjarteleg, kjenslefylt
    Приклад
    • ein varm smil;
    • varme ord;
    • ei varm røyst;
    • arbeide for eit varmare samfunn
    • brukt som adverb:
      • tale varmt for noko

Фіксовані вирази

  • bli varm i trøya
    venje seg til forholda
  • gå ei kule varmt
    bli ein oppheita situasjon;
    kome til ein konfrontasjon med høg temperatur
    • når det vart for mykje stress, kunne det gå ei kule varmt
  • gå varm
    bli overoppheita
    • maskinen gjekk varm
  • halde ei sak varm
    halde interessa oppe for ei sak
  • smi medan jernet er varmt
    nytte eit lagleg høve når det byr seg
  • varm om hjartet
    glad, rørt
    • ho blir varm om hjartet når ho tenkjer på hjelpa ho fekk
Сторінка статті

varme 2

varma

дієслово

Походження

norrønt verma; av varm

Значення та вживання

  1. få temperaturen til å stige;
    gjere varm (1);
    Приклад
    • varme vatn;
    • varme seg ved bålet;
    • omnen varmar godt;
    • drikke noko som varmar
  2. gjere glad
    Приклад
    • det varmar meg om hjartet

Фіксовані вирази

  • varme opp
    • tilføre varme
      • varme opp bustaden;
      • varme opp lapskausen
    • førebu seg til ein kroppsleg aktivitet
      • han varma opp med jogging og tøying;
      • orkesteret varma opp
    • spele før ein konsert begynner for å få opp stemninga
      • dei har varma opp for Rolling Stones
Сторінка статті

tone 2

іменник чоловічий

Походження

norrønt tóni ‘tone, musikalsk lyd’; opphavleg frå gresk tonos ‘spenning, spent streng, tone’

Значення та вживання

  1. lyd som har ei viss høgd, styrke og kvalitet og er danna av regelfaste svingingar i ein lekam, til dømes streng på eit musikkinstrument eller stemmebanda hos menneske
    Приклад
    • sopranane sang dei høgaste tonane;
    • høyre vakre tonar;
    • han kan ikkje syngje ein tone
  2. Приклад
    • setje tone til eit dikt
  3. Приклад
    • fiolinen hadde ein vakker tone
  4. heving eller senking av røysta som uttrykk for stemning, innstilling og liknande;
    Приклад
    • i ein spørjande tone;
    • ikkje ta den tonen!
    • han sa det i ein fortruleg tone
  5. måte å uttrykkje seg på;
    Приклад
    • brevet har ein venleg tone;
    • framføringa hadde ein varm, personleg tone
  6. (rett) måte å te seg eller uttrykkje seg på;
    skikk og bruk, åtferd
    Приклад
    • det er ikkje god tone
  7. lys, skugge og fargar i samspel som gjev eit visst særpreg;
    Приклад
    • håret har ein raudleg tone

Фіксовані вирази

  • blå tone
    tone eller melodi med melankolsk preg laga ved å senke tersen (1 eller septimen, særleg i jazz og blues
    • publikum fekk servert både blå tonar og klassisk gitarmusikk
  • finne tonen
    kome godt overeins med;
    like
    • dei fann tonen under middagen;
    • vi finn raskt tonen
  • gje tonen
    spele eller syngje den tonen musikarane skal ta utgangspunkt i når dei skal stemme eller syngje
  • i høge tonar
    særs mykje
    • han prisa maten i høge tonar;
    • dei rosar arbeidet i høge tonar
  • nye tonar
    nye eller annleis haldning, synspunkt eller praksis hos nokon
    • dette var nye tonar frå leiinga
  • slå an tonen
    • spele første tone i eit musikkstykke
    • vise korleis noko skal gå føre seg;
      gje ramma for noko
      • opposisjonen slo an tonen for forhandlingane;
      • den første låten slo an tonen for konserten
  • takt og tone
    framferd overfor andre menneske
    • lære seg reglane for god takt og tone;
    • vise dårleg takt og tone
Сторінка статті

ei varm/heit potet

Значення та вживання

ei vanskeleg eller ømtolig sak;
Sjå: potet
Приклад
  • dette spørsmålet har blitt ei varm potet;
  • prosjektet har lenge vore ei heit potet
Сторінка статті

potet

іменник чоловічий або жіночий

Походження

gjennom engelsk og spansk batata ‘søtpotet’, frå eit sentralamerikansk språk

Значення та вживання

  1. knoll av potetplante, brukt til mat;
    Приклад
    • ein kan dyrke poteter i eigen hage;
    • setje poteten på vårparten og ta dei opp om hausten;
    • server med kokte, steikte eller bakte poteter;
    • skrelle poteter
  2. plante i søtvierfamilien som har underjordiske stenglar det veks poteter på;
    Solanum tuberosum;
    Приклад
    • vatne potetene;
    • potetene blomstrar

Фіксовані вирази

  • ei varm/heit potet
    ei vanskeleg eller ømtolig sak
    • dette spørsmålet har blitt ei varm potet;
    • prosjektet har lenge vore ei heit potet
  • franske poteter
    skiver eller strimlar av råe poteter som er steikt gulbrune og sprøe i frityr;
    pommes frites
  • vere som poteta
    kunne brukast til det meste
    • nokre musikarar er som poteta, dei kan brukast i alle sjangrar
Сторінка статті

mildvêrsperiode, mildversperiode

іменник чоловічий

Значення та вживання

tidsrom prega av ein vêrtype som ikkje er kald, men heller ikkje svært varm
Приклад
  • eg kan ikkje hugse å ha opplevd ein så lang mildvêrsperiode i februar før
Сторінка статті

hete 3

heta

дієслово
розділений інфінітив: -a

Походження

norrønt hita; av heit

Значення та вживання

  1. gjere varm;
    Приклад
    • hete vatnet
  2. gje varme;
    stråle ut
    Приклад
    • omnen hetar
  3. Приклад
    • det hetar i kjakane
Сторінка статті

mølje

іменник жіночий

Походження

norrønt mylja ‘knuse’; av mylje

Значення та вживання

  1. rett av flatbrød bløytt i varm kjøt- eller fiskekraft med feitt i
  2. nordnorsk rett av kokt torsk, lever og rogn
  3. rotete mengd;
    Приклад
    • lage mølje;
    • spelarane vart liggjande i ei mølje framfor mål
Сторінка статті

tisse

tissa

дієслово

Походження

frå dansk; omlaging av pisse

Значення та вживання

tømme urinblæra for tiss;
Приклад
  • eg må tisse;
  • setje seg og tisse;
  • tisse i buksa

Фіксовані вирази

  • tisse i buksa for å halde seg varm
    gjere noko som hjelper på kort sikt, men som straffar seg på lang sikt
  • tisse på seg
    tisse slik at kleda blir blaute;
    tisse i buksa, tisse seg ut
    • le så ein nesten tissar på seg
  • tisse seg ut
    tisse slik at kleda eller kroppen blir blaut;
    tisse på seg
    • tisse seg ut om natta
Сторінка статті

trøye 1

іменник жіночий

Походження

norrønt treyja

Значення та вживання

  1. kledeplagg til overkroppen
    Приклад
    • ta på seg bukse og trøye;
    • ha hol i trøya
  2. stutt jakke til bunad
    Приклад
    • ein bunad med svart trøye

Фіксовані вирази

  • bli varm i trøya
    venje seg til forholda
Сторінка статті