Avansert søk

Eitt treff

Nynorskordboka 6 oppslagsord

tvore, turu

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt þvara, samanheng med tvare (1; tvare (2 og tverel

Tyding og bruk

kjøkenreiskap (av ei stong med krans av stubbar i enden) til å røre og stampe med
Døme
  • stampe med tvora i grautgryta

grauttvore

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

tvore til å stampe graut med

røre 2

røra

verb

Opphav

norrønt hrǿra

Tyding og bruk

  1. lede, rikke (særleg lem)
    Døme
    • han kunne ikkje røre beina;
    • ho torde ikkje røre ein finger
  2. blande masse eller væske med sleiv, tvore eller liknande
    Døme
    • røre i gryta;
    • rør saman egg og sukker;
    • han rørte smøret inn i deigen
  3. blande bær og sukker saman
    Døme
    • far rører blåbær som vi kan ha til pannekakene;
    • skal vi lage syltetøy eller skal vi berre røre jordbæra?
    1. brukt som adjektiv:
      • pannekaker med rørte blåbær
  4. ta på;
    kome borti
    Døme
    • røre ved noko;
    • ikkje rør kniven!
    • han rørte ikkje maten
  5. ha med å gjere
    Døme
    • pengane i banken skal vi ikkje røre;
    • ho rører ikkje alkohol
  6. tale utan eigenleg meining;
    tulle, tøyse, vase
    Døme
    • kva er det du rører om?
    • han rørte mykje i fylla
  7. gjere inntrykk på;
    jamfør rørt
    Døme
    • bli rørt til tårer;
    • forteljinga rørte oss

Faste uttrykk

  • røre opp
    • skiple, uroe
      • han ville ikkje røre opp i den gamle saka;
      • diskusjonen har rørt opp mykje gammal usemje
    • rote opp frå grunnen av;
      kvervle opp
      • han rørte opp botnfallet
  • røre på seg
    • lede på seg;
      mosjonere
      • vi burde røre på oss meir
    • ta til å gjere seg gjeldande
      • opposisjonen har begynt å røre på seg
  • røre seg
    • flytte seg, lede seg
      • leppene dine rører seg medan du les;
      • ungane fekk røre seg rundt i klasserommet;
      • teksten rører seg mellom notid og framtid
    • skje, hende
      • ho skriv om det som rører seg i tida;
      • kva rører seg i hovudet ditt?
  • røre ved
    • ta bort i
    • kome inn på;
      nemne
      • debatten rørte ved fleire viktige tema
    • gjere kjenslemessig inntrykk på;
      bevege (2)
      • hendinga rørte ved noko i alle

tvære

tværa

verb

Opphav

samanheng med tvore

Tyding og bruk

i uttrykk
Døme
  • tvære ut episoden over mange sider

Faste uttrykk

  • tvære ut
    tøye ut meir enn naudsynleg;
    skildre for omstendeleg;
    jamfør uttværa
    • tvære ut episoden over mange sider

tvare 1

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt þvari; samanheng med tvore

Tyding og bruk

  1. liten bor
  2. noko som er forvridd, til dømes eit (tørka) tre, ein pinne
  3. vrang skapning

tunne 2

tunna

verb

Opphav

truleg samanheng med tull (1 og tvore

Tyding og bruk

  1. svinge (seg rundt), rotere, kvervle
    Døme
    • tunne (seg rundt) av glede
  2. Døme
    • gå berre og tunne