Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
13 treff

Nynorskordboka 13 oppslagsord

syklus

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom latin; frå gresk kyklos ‘krins, ring’

Tyding og bruk

  1. tidsrom mellom hending, ovring som regelbunde tek seg opp att
    Døme
    • årssyklus;
    • syklusen for ei kvinne
  2. samling av dikt eller romanar med ein viss samanheng
    Døme
    • diktsyklus;
    • romansyklus
Artikkelside

periode

substantiv hankjønn

Opphav

frå gresk , av peri- og hodos ‘veg’

Tyding og bruk

  1. avgrensa tidsrom;
    Døme
    • han har periodar med for mykje arbeid;
    • vi har hatt ein periode med mykje regn
  2. så lang tid som ein tilbakevendande prosess varer før han blir gjenteken;
    Døme
    • perioden i ei pendelrørsle
  3. i astronomi: omløpstida til ein himmellekam
  4. i språkvitskap: språkleg heilskap som kan stå aleine;
    del av ein tekst som står mellom to store skiljeteikn (det vil seie punktum, spørjeteikn og utropsteikn);
  5. i matematikk: rekkje av tal som stadig blir gjentekne
  6. i musikk: gruppe av takter som høyrer saman (i tradisjonell musikk 8 eller 16)

Faste uttrykk

  • geologisk periode
    lengre tidsrom i historia til jorda
Artikkelside

trettenårs

adjektiv

Tyding og bruk

  1. som varer eller har vart i 13 år;
    Døme
    • ein trettenårs syklus;
    • dømmast til 13-års fengselsopphald
  2. som er 13 år gammal;
    Døme
    • trettenårs jenter;
    • ein 13-års gut
Artikkelside

syttenårs

adjektiv

Tyding og bruk

  1. som varer eller har vart i 17 år;
    Døme
    • ein syttenårs syklus;
    • eit 17-års fengselsopphald
  2. som er 17 år gammal;
    Døme
    • syttenårs aldersgrense;
    • ein 17-års gut
Artikkelside

sjuårs

adjektiv

Tyding og bruk

  1. som varer eller har vart i sju år;
    Døme
    • i ein sjuårs syklus
  2. som er sju år gammal;
    Døme
    • ei sjuårs jente
Artikkelside

elleveårs

adjektiv

Tyding og bruk

  1. som varer eller har vart i elleve år;
    Døme
    • ein elleveårs syklus
  2. som er elleve år gammal;
    Døme
    • ein elleveårs gut
Artikkelside

diktsyklus

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

syklus (2) med dikt
Artikkelside

sykkel

substantiv hankjønn

Opphav

frå engelsk forkorting for bicycle eigenleg ‘tohjular’; same opphav som syklus

Tyding og bruk

køyregreie som til vanleg har styre, to hjul og pedalar
Døme
  • damesykkel;
  • herresykkel;
  • motorsykkel;
  • racersykkel;
  • trehjulssykkel;
  • trøsykkel
Artikkelside

syklisk

adjektiv

Opphav

av syklus

Tyding og bruk

som går i rundgang;
som regelbunde kjem attende

Faste uttrykk

  • sykliske sambindingar
    i kjemi: organiske sambindingar der molekyla inneheld eit ringforma skjelett av karbonatom;
    til skilnad frå alifatiske sambindingar; jamfør alifatisk
Artikkelside

syklon

substantiv hankjønn

Opphav

frå engelsk; av syklus

Tyding og bruk

  1. (tropisk) kvervelstorm
  2. vindsystem i samband med eit lågtrykk
Artikkelside
Side 1 av 2