Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
37 результатів

Словник нюношка 37 oppslagsord

starte

starta

дієслово

Походження

frå engelsk ‘fare av stad’; samanheng med styrte

Значення та вживання

  1. byrje på ein aktivitet, eit tiltak, ei verksemd eller liknande
    Приклад
    • vi startar klokka åtte i morgon;
    • starte på studia til hausten
  2. setje av stad (på signal) i ei idrettstevling
    Приклад
    • førstemann startar no;
    • ho startar ikkje i dag
  3. byrje å gå;
    verke
    Приклад
    • motoren ville ikkje starte
  4. sende deltakarar av stad i ei idrettstevling
    Приклад
    • det tok lang tid å få starta alle løparane;
    • starte feltet
  5. få i gang;
    setje i gang
    Приклад
    • starte bilen;
    • starte ei forretning

Фіксовані вирази

  • starte opp
    byrje ei verksemd, ein aktivitet eller liknande;
    setje i gang (for første gong);
    etablere;
    jamfør oppstart
Сторінка статті

seinking

іменник жіночий

Значення та вживання

Приклад
  • etter mange års seinking starta endeleg bygginga av ny skule
Сторінка статті

seede

seeda

дієслово

Вимова

siˋde

Походження

av engelsk seed, ‘sortere, sile’

Значення та вживання

i idrett: fordele deltakarar etter nivå slik at dei konkurrerer under likast moglege vilkår
Приклад
  • dei har seeda løparane i fire heat
  • brukt som adjektiv:
    • den best seeda gruppa starta først
Сторінка статті

travers

іменник чоловічий

Походження

gjennom fransk; av latin transversus ‘som går på tvert’

Значення та вживання

  1. noko som går på tvers;
    Приклад
    • følgje ein travers opp fjellsida;
    • byte travers i bilen
  2. det å traversere
    Приклад
    • turen starta med ein travers langs fjellryggen
Сторінка статті

tom

прикметник

Походження

norrønt tómr

Значення та вживання

  1. som er utan innhald;
    Приклад
    • spannet var tomt;
    • tomme hyller;
    • tomme tønner ramlar mest – sjå tønne
    • om hus, husvære og liknande: som er utan inventar, møblar og liknande
      • eit tomt rom
    • om hus, husvære, rom, stad og liknande: utan folk (eller dyr), folkelaus
      • kome til tomt hus
    • einsam, audsleg
      • det er tomt etter han – han er sakna
  2. om person, sinn, andletsuttrykk og liknande: som er utan vilje, initiativ, idear og liknande;
    som er utan tankeinnhald
    Приклад
    • kjenne seg tom;
    • ein tom smil;
    • stire med eit tomt blikk
  3. utan røyndom, verdilaus
    Приклад
    • tomme ord, skuldingar, lovnader

Фіксовані вирази

  • med to tomme hender
    utan noko;
    på berr bakke
    • ho starta med to tomme hender og arbeidde seg opp
  • på tom mage
    utan å ha ete
    • arbeide på tom mage
Сторінка статті

samråd

іменник середній

Походження

jamfør råd (3

Значення та вживання

det å rådføre seg med nokon;
rådslåing, ordskifte
Приклад
  • halde samråd for å bli samde om saka

Фіксовані вирази

  • i/etter samråd med
    etter avtale med;
    med samtykke frå
    • eit val elevane må ta i samråd med foreldra;
    • etter samråd med legen har eg starta å trene
Сторінка статті

psykologisk

прикметник

Значення та вживання

som gjeld psykologien eller psyken (1

Фіксовані вирази

  • den psykologiske augeblinken
    den rette augeblinken;
    i rett tid for å få eit godt resultat
    • kommentaren kom i den psykologiske augeblinken
  • psykologisk krigføring
    bruk av psykologiske middel for å øydeleggje kampmoralen til fienden eller psyke ut motstandaren
    • dei fekk opplæring i både våpenbruk og psykologisk krigføring;
    • det var intens psykologisk krigføring før rennet starta
Сторінка статті

ny 2

прикметник

Походження

norrønt nýr

Значення та вживання

  1. som er laga eller komen til for kort tid sidan;
    som berre har vore i bruk ei kort tid;
    motsett gammal
    Приклад
    • sykkelen er god som ny;
    • ta på seg nye sko;
    • dei har bygd nytt hus;
    • ho er ny i tenesta;
    • godt nytt år!
  2. ukjend til no
    Приклад
    • astronomane oppdaga ei ny stjerne;
    • ho er eit nytt ansikt i politikken
  3. som skil seg ut frå det som har vore før
    Приклад
    • ta ei ny vending;
    • eit nytt og betre liv
  4. som kjem etter eller i staden for noko av same slaget
    Приклад
    • ei ny regjering;
    • byrje å skrive på ny linje
  5. som kjem att i ei anna form, til dømes omarbeidd, forbetra, auka eller liknande;
    fornya
    Приклад
    • ho starta att med nye krefter;
    • bli rekna som ein ny Ibsen;
    • boka kom i ny utgåve

Фіксовані вирази

  • den nye verda
    dei delane av verda som ikkje var kjende for europearane før dei store oppdagingane på 1500-talet, oftast brukt om Amerika
  • frå nytt av
    frå byrjinga av
  • nyare tid
    • historisk periode frå cirka 1500 til 1800;
      tidleg moderne tid
    • dei siste tiåra eller hundreåra
      • dette året hadde den høgaste gjennomsnittstemperaturen i nyare tid;
      • den beste filmen frå nyare tid
  • på ny
    om igjen
    • oppdag heimbyen din på ny!
    • ho las boka på nytt
  • på nytt lag
    på ny
    • slåstkjempene rauk i hop på nytt lag
Сторінка статті

hanske 1

іменник чоловічий

Походження

norrønt hanzki; av lågtysk hantscho, hantsche ‘handsko’

Значення та вживання

klesplagg av ull, skinn, bomull, gummi eller liknande til hendene, vanlegvis med særskilt rom til kvar finger
Приклад
  • han tok på seg hanskar

Фіксовані вирази

  • kaste hansken
    utfordre til strid eller debatt
    • ho kasta hansken til dei kommunale styresmaktene
  • som hand i hanske
    (som passar) særs godt
    • dette passar som hand i hanske med planane
  • ta opp hansken
    godta utfordringa
    • han tok opp hansken og starta ein lang debatt
Сторінка статті

hand

іменник жіночий

Походження

norrønt hǫnd

Значення та вживання

  1. kroppsdel ytst på arm, med fingrar som mellom anna kan gripe og halde
    Приклад
    • store hender;
    • vaske hendene;
    • bruke begge hendene;
    • arbeide med hendene;
    • ha hendene på ryggen;
    • stå på hendene;
    • klappe i hendene;
    • vri hendene;
    • spå i handa
  2. brukt i uttrykk for helsing, semje eller liknande
    Приклад
    • takke i handa;
    • ta nokon i handa
  3. brukt i uttrykk for arbeid, verksemd, medverknad eller liknande
    Приклад
    • ikkje lyfte ei hand for å hjelpe;
    • ikkje ta si hand i nokon ting;
    • arbeidet er ferdig frå mi hand
  4. brukt i uttrykk for eige, forvaring, makt, mynde, vern eller liknande
    Приклад
    • ha mykje pengar mellom hendene;
    • samle makta på få hender;
    • vere i trygge hender;
    • leggje noko i Guds hender
  5. side, kant, plassering i høve til ein person
    Приклад
    • huset ligg ved vegen på venstre handa;
    • sitje ved Guds høgre hand
  6. samling av kort som kvar av spelarane har fått tildelt i kortspel
    Приклад
    • sitje med ei sterk hand
  7. Приклад
    • ha ei leseleg hand

Фіксовані вирази

  • bere nokon på hendene
    halde alt vondt borte frå nokon;
    forkjæle
  • døy for eiga hand
    ta livet av seg
  • falle i hendene på nokon
    kome inn under makta til nokon
    • han fall i hendene på fienden
  • for hand
    med handa eller hendene;
    manuelt
    • bunaden er sydd for hand;
    • skrive brev for hand
  • for handa
    tilgjengeleg
    • nytte dei materialane ein har for handa
  • frie hender
    full handlefridom
    • ho fekk frie hender til å lage ein ny radioserie
  • frå første hand
    direkte frå opphavsperson eller kjelde;
    jamfør førstehands
  • få noko frå handa
    fullføre noko;
    bli ferdig med noko
    • få arbeidet frå handa
  • gje nokon ei hand
    hjelpe nokon
  • gni seg i hendene
    vere godt nøgd, særleg på grunn av stor vinning
  • gode kort på handa
    gode argument, kvalifikasjonar eller liknande som gjer at ein stiller sterkt
  • gripe med begge hendene
    ta imot med iver
    • eg greip sjansen med begge hendene
  • gå hand i hand
    • gå og halde kvarandre i hendene
    • gå føre seg samstundes;
      utvikle seg parallelt;
      følgjast
      • urbanisering og avfolking går hand i hand
  • gå nokon til hande
    assistere nokon
  • ha ei heldig hand med
    ha ein god framgangsmåte med noko
  • ha hendene fulle
    ha mykje å gjere;
    vere travel
  • ha noko på handa
    (i eit visst tidsrom) ha førsterett til noko
  • ha reine hender
    vere uskuldig
  • halde handa si over
    verne
  • i første hand
    i byrjinga;
    i første omgang
  • i hende
    til rådvelde
    • eg har nett fått avgjerda i hende
  • ikkje sjå handa framfor seg
    ikkje sjå noko som helst
  • leggje hand på
    gjere lekamleg vald mot
  • leggje siste hand på noko
    avslutte noko
    • leggje siste hand på verket
  • lett på handa
    som gjer noko varleg og nøye
  • leve frå hand til munn
    leve på ein måte så ein berre så vidt har nok til å klare seg
  • med handa på hjartet
    for å vere heilt ærleg
  • med hard hand
    på ein brutal måte
    • uvedkomande vart jaga bort med hard hand
  • med livet i hendene
    med fare for når som helst å miste livet
  • med rund hand
    rikeleg, raust
    • dele ut gåver med rund hand
  • med to tomme hender
    utan noko;
    på berr bakke
    • ho starta med to tomme hender og arbeidde seg opp
  • med våpen i hand
    med våpenmakt
    • forsvare landet med våpen i hand
  • på andre hender
    hos andre eigarar
    • føretaket heldt fram på andre hender
  • på eiga hand
    utan hjelp frå andre;
    for seg sjølv;
    sjølvstendig
    • greie seg på eiga hand
  • sitje med hendene i fanget
    ikkje gjere noko;
    ikkje gripe inn
    • ei regjering som sit med hendene i fanget og lèt det forferdelege skje
  • slå handa av nokon
    ikkje vilje ha noko å gjere med nokon;
    svike nokon
  • ta hand om
    ta seg av
    • ta hand om pasienten;
    • ta hand om oppgåvene
  • vere nokons høgre hand
    vere ein uunnverleg hjelpar eller medarbeidar for nokon
    • vere sjefen si høgre hand
Сторінка статті