Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
94 результатів

Словник нюношка 94 oppslagsord

sosial 1

іменник чоловічий

Походження

av sosial (2

Значення та вживання

i bunden form eintal: sosialkontor
Приклад
  • gå på sosialen
Сторінка статті

sosial 2

прикметник

Походження

gjennom fransk; frå latin, av socius ‘forbundsfelle, kamerat’

Значення та вживання

  1. som er skikka til å leve i lag med andre
    Приклад
    • vere ein sosial natur
  2. om dyr, særl insekt: som lever i samfunn (4);
    Приклад
    • sosiale insekt
  3. som gjeld samfunnet og samfunnstilhøva
    Приклад
    • dei ymse sosiale klassene i samfunnet;
    • dei sosiale ulikskapane må vekk;
    • landet strir med umåteleg store sosiale vanskar

Фіксовані вирази

  • sosial bustadbygging
    særleg om kooperativ bustadbygging: bustadbygging som tek sikte på å skaffe vanlege folk gode og rimelege bustader
  • sosial dumping
    situasjon der arbeidstakarar, ofte utanlandske, har dårlegare løns- og arbeidsvilkår enn det som er normalt for ein viss type arbeid
    • bruk av sosial dumping;
    • sosial dumping handlar om løns- og arbeidsvilkår
  • sosiale utgifter
    utgifter til trygd og liknande for dei tilsette i eit firma
  • sosialt arbeid
    arbeid eller hjelpetiltak for personar eller grupper med sosiale og økonomiske vanskar
  • sosialt medium
    teneste på internett for individ og grupper der brukarar kan utveksle meldingar, bilete, film osv.
    • dele ei historie i eit sosialt medium;
    • vere aktiv på sosiale medium
Сторінка статті

gruppetilhøyrsel

іменник чоловічий

gruppetilhøyr

іменник середній

gruppetilhøyrsle

іменник жіночий

Значення та вживання

tilhøyrsel til ei gruppe
Приклад
  • sosial gruppetilhøyrsel er spesielt viktig for barn og unge
Сторінка статті

rolle 1

іменник жіночий

Походження

gjennom tysk og fransk, opphavleg ‘papirrull’; same opphav som rulle (1

Значення та вживання

  1. person eller figur som ein skodespelar skal framstille
    Приклад
    • få rolla som Nora i skodespelet;
    • spele rolla si heilt nydeleg
  2. replikkar og moglege innslag av song og dans som ein skodespelar skal framføre i eit teaterstykke eller ein film;
    Приклад
    • lære rolla si
  3. i overført tyding: måte å framstille seg på som skil seg frå korleis ein verkeleg er
    Приклад
    • ta på seg rolla som offer i saka
  4. part eller del av noko med ein bestemt funksjon eller status;
    oppgåve, plass
    Приклад
    • få ei viktig rolle i prosjektet;
    • media si rolle i samfunnet
  5. uskrivne reglar og mønster for vere- og handlemåte,særleg knytt til ein viss sosial posisjon eller status
    Приклад
    • ta rolla som barnevakt på alvor

Фіксовані вирази

  • falle ut av rolla
    • gløyme innlært rollespel;
      jamfør rolle (1, 2)
      • skodespelaren fall ut av rolla og gløymde neste replikk
    • gløyme eller kome ut av ein innlært måte å vere på;
      gløyme seg, miste tråden;
      jamfør rolle (1, 5)
      • dei måtte for all del ikkje falle ut av rolla som pålitelege seljarar
  • ha spela ut rolla si
    ikkje vere viktig lenger
  • spele ei rolle
    ha noko å seie;
    påverke
    • det dårlege vêret kan ha spela ei rolle for dei dårlege avlingane;
    • det spelar inga rolle
Сторінка статті

høgt på strå

Значення та вживання

med høg sosial stilling;
Sjå: høg, strå
Приклад
  • kundane var høgt på strå
Сторінка статті

strå 1

іменник середній

Походження

norrønt strá

Значення та вживання

  1. (avriven og tørka) stengel av gras
    Приклад
    • tyggje på eit strå;
    • byggen var kort i strået
  2. Приклад
    • eit tak av strå

Фіксовані вирази

  • eit strå kvassare
    litt betre
    • bortelaget var eit strå kvassare enn heimelaget
  • høgt på strå
    med høg sosial stilling
    • kundane var høgt på strå
  • trekkje det kortaste strået
  • trekkje det lengste strået
    vinne, sigre
  • trekkje strå om
    dra lodd om
Сторінка статті

stige 1

іменник чоловічий

Походження

norrønt stigi, stegi

Значення та вживання

  1. reiskap til å klatre i som er sett saman av parallelle stenger med trinn mellom
    Приклад
    • klatre i ein stige;
    • stå i ein stige og måle
  2. i overført tyding: mogelegheit for høgare sosial vyrdnad
    Приклад
    • ein stige til makt og posisjon

Фіксовані вирази

  • dra/trekkje stigen opp etter seg
    ikkje la andre få glede av kva ein sjølv har hatt glede av
    • dei velutdanna har drege stigen opp etter seg;
    • næringa trekkjer stigen opp etter seg
Сторінка статті

stor

прикметник

Походження

norrønt stórr

Значення та вживання

  1. som tek mykje plass eller rom;
    diger, dryg, svær;
    motsett liten (1);
    jamfør større, størst
    Приклад
    • ei stor bygd;
    • store hus;
    • vekse seg stor og sterk;
    • vere stor for alderen;
    • ein stor flokk;
    • ein stor familie;
    • eit stort smil
  2. som gjer mykje av seg;
    Приклад
    • ei stor verksemd;
    • Noreg har vore ein stor tørrfiskeksportør;
    • tene store pengar;
    • ein stor del av folket;
    • stor skilnad;
    • gjere stor skade;
    • i stor målestokk;
    • gjere nokon ei stor teneste;
    • ikkje ete stort
    • brukt som adverb
      • han gledde seg stort over suksessen;
      • glede seg stort til noko;
      • dominere stort
    • brukt som substantiv
      • selje og kjøpe i stort
  3. brukt ved oppgjeving av ein sum, eit mål, ei vekt
    Приклад
    • eit stort beløp;
    • huset er 104 m2 stort
  4. Приклад
    • eit av dei store politiske spørsmåla føre valet;
    • det store spørsmålet er …;
    • dra opp dei store linjene;
    • i store drag;
    • ei stor glede
  5. Приклад
    • ha store tankar om nokon eller noko
  6. Приклад
    • bruke store ord
  7. som har høg (sosial) stilling
    Приклад
    • vere ein stor mann i kommunen
  8. dugande, vidkjend
    Приклад
    • ho har vorte ein stor forskar;
    • ein stor idrettsutøvar
    • brukt som substantiv
      • det blir nok noko stort av henne
  9. ordentleg, retteleg
    Приклад
    • du er ein stor tosk;
    • han var ein stor unge all sin dag
  10. fin, flott
    Приклад
    • ikkje vere stort van;
    • halde ein stor middag
  11. full, heil;
    fullstendig
    Приклад
    • den store kjærleiken;
    • det store tomrommet
  12. Приклад
    • vere stor nok til å vedgå ein feil
  13. brukt i utrop for å gje uttrykk for overrasking eller liknande
    Приклад
    • du store Gud!
    • du store verda!
    • du store min!

Фіксовані вирази

  • gjere store auge
    sperre auga opp av undring
  • i det store og heile
    alt i alt, stort sett, jamt over
  • ikkje stort anna
    ikke særlig mer;
    nesten berre
    • ikkje sjå stort anna enn bilar på turen
  • ikkje stort over
    ikkje særleg meir enn
    • ho kan ikkje vere stort over 20 år;
    • det kan ikkje vere stort over 20 grader
  • sjå stort på
    vurdere i grov trekk utan å hefte seg ved detaljar;
    vere mild og overberande
    • sjå stort på det
  • store og små
    vaksne og barn
  • store oktav
    oktav (2) under vesle oktav og to oktavar under einstroken oktav
  • stort sett
    vurdert i heilskap med mindre vekt på dei einkilde detaljane;
    vanlegvis
  • vere stor i kjeften
    bruke sterke ord;
    vere skrytete
  • vere stor på det
    vere kry eller overlegen
Сторінка статті

utjamning

іменник жіночий

Значення та вживання

det å jamne eller glatte ut;
det å gjere (meir) lik
Приклад
  • sosial utjamning;
  • utjamning av skilnader;
  • utjamning av motsetnadene
Сторінка статті

små

прикметник

Походження

norrønt smár; fleirtal av liten

Значення та вживання

  1. med liten storleik eller lite omfang
    Приклад
    • rive noko i små bitar;
    • små avlingar;
    • små kommunar;
    • små barn leikte i sandkassa;
    • små marginar
  2. småleg, gjerrig
    Приклад
    • store menn kan vere små i mange ting
  3. dårleg, skral
    Приклад
    • leve i små kår;
    • små voner til betring;
    • det er smått med bær i år;
    • ha små tankar om nokon
  4. brukt som substantiv: barn
    Приклад
    • store og små er velkomne
  5. brukt som substantv: folk med låg sosial posisjon
    Приклад
    • dei små i samfunnet
  6. brukt som adverb: i liten mon
    Приклад
    • det gjekk smått framover

Фіксовані вирази

  • dei små timane
    timane etter midnatt
    • byen stilna av mot dei små timane
  • i det små
    i liten målestokk
    • drive i det små
  • i smått
    i små porsjonar eller mengder
    • kjøpe i smått;
    • selje ut i smått
  • i stort og smått
    i alt
    • eit samarbeid i stort og smått
  • med stort og smått
    alt i alt, med barn og vaksne
    • vi var tolv med stort og smått
  • smått om senn
    litt etter litt
    • smått om senn skjer det ei endring
  • så smått
    i liten mon
    • det regna så smått;
    • byrje så smått å bli redd
Сторінка статті