Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
26 результатів

Словник нюношка 26 oppslagsord

passasje

іменник чоловічий

Походження

frå fransk; jamfør passere

Значення та вживання

  1. Приклад
    • sikre fri passasje for skipstrafikken
  2. stad eller opning der ein kan kome gjennom
    Приклад
    • gå gjennom ein trong passasje
  3. avsnitt eller mindre del av tekststykke
    Приклад
    • sitere ein passasje
  4. i musikk: kort avsnitt av ein komposisjon
    Приклад
    • eit verk med lyriske passasjar
  5. i astronomi: det at ei stjerne passerer over meridianen;
    det at ein himmellekam passerer over ein annan, særleg over solskiva
Сторінка статті

undergang

іменник чоловічий

Значення та вживання

  1. det å gå til grunne;
    Приклад
    • gå undergangen i møte
  2. passasje under veg, jernbane eller liknande
    Приклад
    • gå gjennom undergangen;
    • møte nokon ved undergangen

Фіксовані вирази

  • verdas undergang
    • det at verda, jorda og menneskeslekta blir utsletta
      • spå verdas undergang;
      • ein film om verdas undergang
    • brukt for å overdrive dei negative verknadene av eit omstende
      • det er ikkje verdas undergang å vere litt åleine;
      • men det er no ikkje verdas undergang om vi må vente litt
Сторінка статті

trakt 2, trekt

іменник жіночий

Походження

gjennom lågtysk, frå mellomalderlatin; opphavleg av latin trajicere ‘slå frå eit fat over i eit anna’

Значення та вживання

  1. kjegleforma hol reiskap med tut nedst, brukt til å føre væske over på flasker eller liknande med smal hals
    Приклад
    • helle saft i flaska gjennom ei trakt
  2. hol gang eller passasje som minner om ei trakt (2, 1)
Сторінка статті

tirade

іменник чоловічий

Походження

frå fransk; av italiensk tirare ‘trekkje’

Значення та вживання

  1. lengre ordrik ytring;
    Приклад
    • ein lang og innhaldslaus tirade;
    • halde ein bitter tirade
  2. i musikk: passasje med raske, stigande og fallande tonar
Сторінка статті

gjennomgang

іменник чоловічий

Значення та вживання

  1. det å gå eller dra gjennom ein stad
    Приклад
    • gjennomgang forbode
  2. passasje til å fare gjennom
    Приклад
    • gjennomgangen var stengd
  3. framstilling av eit emne munnleg eller skriftleg
    Приклад
    • boka gjev ein grundig gjennomgang av fakta
  4. undersøking for å granske noko eller liknande;
    Приклад
    • ein grundig gjennomgang av kostnadane
  5. tone eller tonar som dannar overgang mellom to akkordar
Сторінка статті

stake 2

staka

дієслово
розділений інфінітив: -a

Походження

norrønt staka; av stake (1

Значення та вживання

  1. merke veg, sti eller liknande med å setje opp stakar eller liknande
  2. opne ei trong passasje med ei bøyeleg stong, stålfjør eller liknande
    Приклад
    • stake opp ei kloakkleidning
  3. skuve fram (med stake eller skistavar)
    Приклад
    • stake ein elvebåt;
    • skiløparen staka oppover bakken

Фіксовані вирази

  • stake ut/opp
    • setje opp stakar for å markere veg, sti eller liknande
    • bestemme kva ein skal gjere;
      planleggje
      • regjeringa har staka ut ein ny politisk kurs;
      • vi staka oss opp ei ny retning
  • stake seg
    • skuve seg framover med skistavar
      • skiløparen staka seg inn på andreplass
    • gå stivt, tungt og seint;
      stave eller stolpre seg fram med stav
      • det var så vidt han staka seg over golvet
Сторінка статті

veg

іменник чоловічий

Походження

norrønt vegr

Значення та вживання

  1. tilreidd (smal) strekning i landskapet der ein kan gå, sykle og køyre;
    forkorta v.
    Приклад
    • byggje veg;
    • offentleg veg;
    • krysse vegen;
    • vegen mellom Bergen og Voss;
    • byggjefelt med veg, vatn og kloakk
  2. køyrebane, til skilnad frå fortau, vegskulder eller liknande
    Приклад
    • gå over vegen;
    • hjorten hoppa rett ut i vegen
  3. Приклад
    • sjå vegane etter kyrne i åkeren
  4. lage eller rydde opning eller passasje
    Приклад
    • brøyte seg veg til baren;
    • løvetanna sprengjer seg veg gjennom asfalten;
    • av vegen!
  5. rute eller strekning frå ein stad til ein annan;
    Приклад
    • det er trafikk berre ein veg i denne gata;
    • ta same vegen;
    • finne rette vegen;
    • leggje vegen om postkontoret
  6. Приклад
    • ha lang veg heim;
    • sjå nokon på lang veg
  7. rørsle eller gang mot eit mål;
    reise
    Приклад
    • det bar i veg;
    • vi er på veg heim;
    • følgje eit stykke på veg
  8. i overført tyding: forløp eller måte å handle på for å nå eit mål;
    Приклад
    • gå vegen om departementet med ei sak;
    • vegen til varig fred;
    • nye vegar i politikken
  9. brukt som etterledd i samansetningar som uttrykkjer måte;
    i ord som kledeveg og matveg
  10. brukt som etterledd i samansetningar om gang eller kanal i levande organismar;
    i ord som luftveg (1) og urinveg

Фіксовані вирази

  • alle vegar fører til Rom
    det er mange måtar å nå eit mål på
  • berre tida og vegen
    ikkje meir tid enn ein treng for til å kome fram eller rekke det som skal gjerast
    • skal vi rekke fristen, har vi berre tida og vegen
  • gjere/lage veg i vellinga
    gjere noko raskt og effektivt;
    få fart i ting
  • gå i veg med
    starte på;
    begynne med
    • gå i veg med store og kostesame prosjekt
  • gå sin veg
    gå vekk
  • gå sine eigne vegar
    vere sjølvstendig
  • gå vegen
    gå slik ein ynskjer;
    lukkast
    • alt går vegen for fotballaget no
  • i veg
    • av garde;
      av stad
      • dei la i veg;
      • dei tok i veg
    • utan stopp;
      uhemma
      • ho skreiv i veg;
      • han snakka i veg, utan stopp
  • i vegen
    • på ein stad som stengjer eller er til hinder for noko eller nokon;
      til hinder
      • barna var i vegen uansett kvar han snudde seg;
      • fattigdomen står i vegen for utvikling;
      • slepet på kjolen er i vegen
    • brukt for å uttrykke vanskar, utfordringar eller liknande
      • sjukdomen kom i vegen for draumane hans;
      • alt arbeidet kjem i vegen for familielivet
    • brukt for å uttrykke at noko er gale eller eit problem
      • det er noko i vegen med bilen, han vil ikkje starte;
      • kva er i vegen med deg?
      • det er ikkje noko i vegen med rytmesansen hans
  • ikkje gå av vegen for
    ikkje ha motforestillingar mot noko
    • han går ikkje av vegen for å tuske til seg noko ekstra
  • ikkje kome nokon veg
    stå fast;
    mislukkast
  • ikkje vere av vegen
    ha noko for seg;
    vere bra
  • leggje hindringar i vegen
    skape problem;
    skape motstand (1)
    • leggje hindringar i vegen for byutviklinga;
    • regelverket la mange hindringar i vegen for prosjektet
  • på god veg
    i ferd med å bli
    • ho er på god vei til å bli ein av våre beste diktarar
  • på lang veg
    på stor avstand;
    i stor omkrets;
    på langan lei
    • ho høyrde festen på lang veg
  • på veg
    • på ferd;
      på reise til
      • kor er du på veg?
      • han var på veg til skulen da eg ringte
    • i ferd med (å gjere eller bli) noko
      • paret er på veg til å skilje lag;
      • eg var på veg til å slå av lyset;
      • ho er på veg til å bli frisk
    • brukt for å uttrykkje kor langt ei kvinne er komen i svangerskapet
      • ho er fem månadar på veg;
      • kor langt på veg er du?
  • rydde av vegen
    • drepe nokon
      • diktatoren rydda dei politiske motstandarane av vegen
    • fjerne heilt
      • alle usemjene er rydda av vegen;
      • testamentet rydda all tvil av vegen
  • skaffe til vegar
    få tak i
    • skaffe til vegar kapital
  • ta på veg
    bli sint;
    fare opp
    • ikkje ta slik på veg for småting
  • vegs ende
    slutten, målet
    • kome til vegs ende;
    • verksemda er ved vegs ende
Сторінка статті

gang

іменник чоловічий

Походження

norrønt gangr; samanheng med gå (1

Значення та вживання

  1. det å gå på føtene;
    Приклад
    • gang kring juletreet;
    • gå den tunge gangen til kemneren;
    • kjenne nokon på gangen
  2. rekkje av steg i ei utvikling eller ein prosess
    Приклад
    • livsens gang;
    • gangen i arbeidet;
    • gangen i filmen;
    • arbeidet går sin vande gang
  3. Приклад
    • få gang i ølet;
    • setje gang på deigen
  4. gjæringsmiddel, gjær
  5. ytterrom mellom inngangsdør og andre rom i eit hus;
    smalt, langt rom til å gå gjennom (og med dører inn til andre rom);
    entré, korridor
    Приклад
    • vente ute på gangen;
    • set skoa frå deg i gangen
  6. smal passasje eller veg
  7. tunnel, kanal, løp
    Приклад
    • grave gangar i jorda
  9. Приклад
    • ein gang mat;
    • ein gang sengeklede

Фіксовані вирази

  • gå nokon/noko ein høg gang
    kunne måle seg med eller overgå noko eller nokon
    • dei gjekk sine forgjengarar ein høg gang;
    • skipet gjekk verdas flottaste cruiseskip ein høg gang
  • i gang
    i rørsle, i fart;
    i verksemd, i drift;
    i gjenge
    • toget er i gang;
    • setje klokka i gang;
    • kome i gang med arbeidet;
    • krigen er i full gang;
    • få i gang nye kurs
  • på gang
    i emning
    • noko var på gang
Сторінка статті

tunnel, tunell

іменник чоловічий

Походження

gjennom engelsk; frå gammalfransk eigenleg ‘lita tønne’

Значення та вживання

  1. underjordisk, utgraven passasje i jord eller fjell
    Приклад
    • vegtunnel;
    • jernbana, vegen går gjennom tunnel der;
    • elva er lagd i tunnel;
    • (det er) lys i enden av tunnelen – stoda held på å betre seg
  2. hol gang til dømes i maskin
Сторінка статті

åtkome, åtkomme

іменник жіночий

Походження

norrønt atkoma

Значення та вживання

  1. det å kome fram til ein stad;
    veg eller passasje som fører fram til ein stad;
    Приклад
    • dei vegane som trengst til åtkome;
    • åtkoma til dei øvste gardane var vanskeleg;
    • den gode åtkoma til arbeid
  2. resultat av handling;
    noko ein er årsak til
    Приклад
    • det var di åtkome at eg fekk jobben
Сторінка статті