Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
12 результатів

Словник нюношка 12 oppslagsord

opposisjon

іменник чоловічий

Походження

frå latin; av opponere

Значення та вживання

  1. det å opponere;
    Приклад
    • bli møtt med opposisjon frå dei tilsette;
    • vere i opposisjon til leiinga;
    • doktoranden greidde seg bra mot opposisjonen han fekk;
    • regjeringskoalisjonen sprakk og måtte gå i opposisjon
  2. politisk gruppering, særleg i ei nasjonalforsamling, som står i motsetnad til regjeringa
    Приклад
    • ho er leiar for opposisjonen
  3. i astronomi: stode der to himmellekamar står beint motsett kvarandre på himmelen
Сторінка статті

høg 1

прикметник

Походження

norrønt hár, av mellomnorsk høg; påverknad frå austnordisk

Значення та вживання

  1. som strekkjer seg langt oppover (i vertikal retning);
    som har stor høgd (1)
    Приклад
    • eit høgt hus;
    • høge bølgjer;
    • ho er ca. 1,70 m høg;
    • han er høgare enn broren;
    • verdas høgaste fjell
    • brukt som adverb
      • hoppe høgt i vêret
  2. som er langt oppe, i stor vertikal avstand oppover (sett eller rekna frå eit visst nivå)
    Приклад
    • eit høgt punkt
    • brukt som adverb
      • sveve høgt til vêrs;
      • sola står høgt på himmelen;
      • kor høgt ligg vatnet?
      • høgt oppe på veggen;
      • stå høgt på prioriteringslista
  3. som ligg langt oppe på ein tenkt eller eksisterande skala;
    som kan teljast eller nemnast med stort tal
    Приклад
    • høge prisar;
    • nå ein høg alder;
    • ha høg feber;
    • stille høge krav;
    • ha høg kvalitet;
    • selje til høgaste pris;
    • eit høgt tal
    • brukt som adverb
      • ein høgt utvikla teknikk;
      • stå høgt hos nokon;
      • elske nokon høgt
  4. om lyd: som ligg langt oppe på toneskalaen;
    Приклад
    • ein høg tone
  5. om lyd: sterk, kraftig
    Приклад
    • høg musikk;
    • lese med høg røyst
    • brukt som adverb
      • lese høgt;
      • tal høgare!
  6. med rang eller posisjon over andre
    Приклад
    • vere høg på det;
    • ha høg rang;
    • få eit høgt verv i ein organisasjon;
    • ha høgare interesser
  7. rusa av narkotisk stoff, særleg hallusinogen
    Приклад
    • vere høg på hasj

Фіксовані вирази

  • gå nokon/noko ein høg gang
    kunne måle seg med eller overgå noko eller nokon
    • dei gjekk sine forgjengarar ein høg gang;
    • skipet gjekk verdas flottaste cruiseskip ein høg gang
  • ha høge tankar om noko/nokon
    tru godt om og ha store forventingar til noko eller nokon
    • eg har ikkje så høge tankar om meg sjølv;
    • dei har høge tankar om finanssektoren
  • høg og låg
    folk frå forskjellige sosiale lag
    • eit samfunn med kort avstand mellom høg og låg
  • høg og mørk
    • høgvaksen og mørkhåra
      • ein høg og mørk kjekkas
    • sjølvsikker og pågåande
      • det er lett å vere høg og mørk når ein sit i opposisjon
  • høg på pæra
    overlegen, sjølvsikker
  • høgare makter
    guddomlege, overjordiske makter
  • høgare utdanning
    utdanning utover vidaregåande skule
  • høge skuldrer
    det å vere overspent og stressa
    • begge laga spelar med høge skuldrer;
    • det gjeld og roa seg ned og ikkje ha høge skuldrer
  • høgt og lågt
    overalt
    • ho leita høgt og lågt etter boka
  • høgt oppe og langt nede
    med skiftande sinnsstemning
  • høgt på strå
    med høg sosial stilling
  • høgt spel
    spel med stor innsats;
    dristig spel
  • høgt under taket
    • med stor avstand frå golv til tak
      • det er høgt under taket i matsalen
    • prega av toleranse
      • i dette miljøet er det høgt under taket
  • i høg grad
    på alle måtar
    • gjendikting er dikting i høg grad
  • ikkje vere høg i hatten
    kjenne seg underlegen, vere redd
  • på høg tid
    i siste liten;
    på tide
  • setje noko/nokon høgt
    setje pris på noko eller nokon;
    verdsetje
    • dette er verdiar som han set svært høgt;
    • ho sette mor og far høgt
  • setje seg på sin høge hest
    te seg på ein overlegen, hoven måte
Сторінка статті

frikar 2

іменник чоловічий

Походження

av engelsk freak ‘noko avstikkande’

Значення та вживання

person, særleg ungdom, som er ukonvensjonell og uvyrden i klesdrakt og livsstil og gjerne i opposisjon til samfunnet;
til skilnad frå soss (1)
Приклад
  • langhåra frikarar i San Fransisco;
  • ho vart ein kultfigur for frikarar på 70-talet
Сторінка статті

skuggeregjering

іменник жіночий

Походження

jamfør skuggekabinett

Значення та вживання

gruppe av politikarar i opposisjon (2) som er budd på å ta over regjeringsmakta og alle statsrådpostane
Сторінка статті

høg og mørk

Значення та вживання

Sjå: høg
  1. høgvaksen og mørkhåra
    Приклад
    • ein høg og mørk kjekkas
  2. sjølvsikker og pågåande
    Приклад
    • det er lett å vere høg og mørk når ein sit i opposisjon
Сторінка статті

opposisjonsparti

іменник середній

Значення та вживання

politisk parti som er i opposisjon (2) til sitjande regjering;
Приклад
  • vedtaket vart gjort mot stemmene til dei fire opposisjonspartia
Сторінка статті

whig

іменник чоловічий

Вимова

vigg

Походження

engelsk forkorting av whiggamore, skotsk whiggamaire, kanskje av whig ‘drive (hardt) fram’ og mare ‘hest’ utnamn på skotsk presbyterianar på 1600-talet

Значення та вживання

  1. frå slutten på 1600-talet medlem av det eine store parlamentspartiet i Storbritannia, som på 1800-talet vart til det liberale partiet;
    jamfør tory
  2. person som i den amerikanske revolusjonen støtta krigen mot Storbritannia
  3. i USA: (medlem av eit) politisk parti på 1800-talet (1834–1855), skipa i opposisjon til det demokratiske partiet og etterfølgt av det republikanske partiet
Сторінка статті

mensjevik

іменник чоловічий

Походження

frå russisk , av mensje ‘mindre’, opphavleg ‘mindretalsman’

Значення та вживання

tilhengjar av ein fraksjon i det russiske sosialdemokratiske arbeidarpartiet som stod i opposisjon til Lenins politikk;
til skilnad frå bolsjevik
Сторінка статті

opposisjonsleiar

іменник чоловічий

Значення та вживання

leiar for ein opposisjon (2)
Сторінка статті

beatpoet

іменник чоловічий

Походження

av engelsk beat poet

Значення та вживання

poet med røter i ei amerikansk rørsle frå 1950-talet som er kjend for opposisjon mot sosiale og poetiske konvensjonar
Приклад
  • beatpoeten Allen Ginsberg
Сторінка статті
Сторінка 1 з 2