Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
43 результатів

Словник нюношка 43 oppslagsord

ne

іменник середній

Походження

norrønt nið, niðar, opphavleg ‘nedgang, avtaking’

Значення та вживання

tid da månen minkar;
motsett ny (1
Приклад
  • månen er i ne

Фіксовані вирази

  • i ny og ne
    frå tid til anna, no og da
Сторінка статті

screene

screena

дієслово

Вимова

skriˋne

Походження

av engelsk screen ‘skjerme, sortere’

Значення та вживання

gjere ei masseundersøking for å finne teikn på sjukdom i eit tidleg stadium
Приклад
  • sjukehuset screener for prostatakreft
Сторінка статті

nokon

детермінатив квантифікатор

Походження

norrønt nǫkkurr, samandrege av urnordisk ne-wait-ek-hwarjar ‘ikkje veit eg kven’

Значення та вживання

  1. ein eller annan, eit eller anna;
    ein viss, einkvan;
    somme, visse
    Приклад
    • er det nokon kiosk i nærleiken?
    • treng du noka ny skjorte?
    • finst det noko svar?
    • har du vore der nokon gong?
    • du må ikkje gå nokon stad!
    • eg har ikkje høyrt nokon ting;
    • har du nokon som helst grunn til å klage?
    • dei kjøpte nokre pærer
    • brukt som substantiv:
      • det er noko i vegen med bilen;
      • det hende meg noko underleg i går;
      • nokre var samde, andre protesterte;
      • det er nokon som spør etter deg
  2. kven som helst (annan);
    kvar ein;
    alle
    Приклад
    • ho syng så godt som nokon;
    • ho arbeidde hardare enn nokon mann
  3. om mengd, omfang, tal, grad eller liknande: ein del, litt;
    atskilleg, monaleg
    Приклад
    • i nokon grad;
    • er 50 år nokon alder?
    • ha noko pengar;
    • ein noko eldre bil;
    • det er ikkje noko att av kaka;
    • kva er dette for noko?
    • noko rart noko;
    • det er da enda noko;
    • det hjelpte nok noko;
    • ho er ikkje noko tess;
    • stakken er noko for sid;
    • har du sett noko til han?
  4. brukt i utrop med ‘for’
    Приклад
    • for noko tull!
    • for nokre bilar dei har!

Фіксовані вирази

  • det er noko med alt
    ingen ting er utan lyte
  • ikkje bli noko av
    ikkje hende;
    ikkje bli gjennomført
    • festen vart ikkje noko av
  • ikkje nokon
    ingen
  • noko av ein
    langt på veg ein;
    ein nokså stor
    • han var noko av ein luring;
    • det er noko av eit mirakel at desse landa aldri har vore i krig med kvarandre
  • noko til
    litt av ein;
    ein retteleg
    • vere noko til kar
  • nokon ein
    ein eller annan
  • nokon gong
    • ein eller annan gong;
      nokosinne
      • har du vore der nokon gong?
    • brukt i uttrykk for jamføring og forsterking
      • beste resultat nokon gong;
      • har du nokon gong sett maken?
  • nokon kvar
    alle, dei fleste
    • slikt kunne hende nokon kvar
  • nokre hundre
    i eit tal som er meir enn to hundre
    • dette hende for nokre hundre år sidan
  • nokre tusen
    i eit tal som er meir enn to tusen
    • dette gjeld kanskje nokre tusen menneske
  • vere noko
    ha ein viktig eller sentral sosial posisjon
    • alle som er noko i musikkbransjen, kom på hagefesten
  • vere noko i noko
    vere til dels rett
    • er det noko i det dei seier?
Сторінка статті

slik

детермінатив демонстративний

Походження

norrønt slíkr av svá ‘så’ og lík ‘skapnad’

Значення та вживання

  1. som har den eller den eigenskapen;
    av det eller det slaget;
    Приклад
    • det var ein slik el. slik ein fin dag;
    • slike sko vil eg òg ha;
    • kva kostar ein slik blyant?
    • den slags, såvore
      • slikt hender ofte
    • nedsetjande:
      • og slikt skal vere lærar!
      • slike ski ho hadde! – så flotte ski ho hadde!
      • han fekk ta slikt han ville – han fekk ta så mykje han ville;
      • anna slikt til – dobbelt så mykje;
      • ho var no slik og slik – så som så;
      • ha slikt å gjere – like godt kunne gjere det eine som det andre
  2. som adverb: på den(ne) måten, så, sånn
    Приклад
    • gjer det slik;
    • det ser slik ut;
    • det fall seg slik;
    • er det slik å forstå?
    • dra av stad slik ein står og går;
    • ikkje skrik slik;
    • eg frys slik på føtene – frys svært

Фіксовані вирази

  • slikt slag
    det same;
    eitt feitt
Сторінка статті

scene, sene 2

іменник чоловічий або жіночий

Вимова

seˋne

Походження

gjennom latin; frå gresk skene ‘bu, telt’

Значення та вживання

  1. avgrensa område, ofte oppbygd frå golvet, der ei framsyning blir vist;
    jamfør podium
    Приклад
    • alle skodespelarane kom fram på scena;
    • scena viser ei daglegstove;
    • lokalet hadde ei dårleg scene
  2. avsnitt i ein film eller ei akt i eit teaterstykke
    Приклад
    • tredje scena i andre akta
  3. hending, situasjon
    Приклад
    • rørande scener utspelte seg etter kampslutt
  4. oppgjer, oppstyr
    Приклад
    • lage scener

Фіксовані вирази

  • for open scene
    • med sceneteppet frådrege
      • applaus for open scene
    • som alle kan observere
      • ei oppgjerd for open scene
  • gå til scena
    bli skodespelar
  • setje i scene
    • planleggje og leie arbeidet med ei teaterframsyning
    • setje i gang
      • ein praksis sett i scene av regjeringa
Сторінка статті

ny 1

іменник середній

Походження

av ny (2

Значення та вживання

tid eller fase (1, 2) da den synlege delen av månen aukar;
motsett ne
Приклад
  • månen er i ny;
  • ein skulle slakte på ny

Фіксовані вирази

  • i ny og ne
    frå tid til anna, no og da
Сторінка статті

måne

іменник чоловічий

Походження

norrønt máni

Значення та вживання

  1. himmellekam som går i bane omkring ein planet;
    Приклад
    • jorda har éin måne, mens Jupiter har tretten
  2. måne (1) som går omkring jorda, og som er meir eller mindre synleg på himmelen
    Приклад
    • månen er i ne;
    • veksande måne;
    • månen står opp om kvelden
  3. noko som minner om månen, særleg skalla flekk på hovudet
    Приклад
    • han har fått måne

Фіксовані вирази

  • mannen i månen
    menneskeliknande figur som ein synest ein kan sjå på måneoverflata
  • sjå ut som ein har dotte ned frå månen
    sjå svært forundra ut
  • teikn i sol og måne
    teikn som tyder på at noko kjem til å hende
Сторінка статті

minke

minka

дієслово

Походження

norrønt minka

Значення та вживання

  1. bli mindre;
    gå nedover;
    skrumpe inn
    Приклад
    • folketalet minka;
    • det minkar i vassmagasina
    • brukt som adjektiv:
      • eit minkande folketal
  2. gjere mindre;
    minske, redusere
    Приклад
    • minke utgiftene

Фіксовані вирази

  • minkande måne
Сторінка статті

hen 2

прислівник

Походження

av lågtysk hen(ne) ‘bort, vekk’

Значення та вживання

  1. bort til;
    i retning mot
    Приклад
    • kvar skal du hen?
    • kvar vil du hen med denne forteljinga?
  2. brukt for å uttrykkje at noko held opp å eksistere eller endrar tilstand
    Приклад
    • ho sjukna hen og døydde

Фіксовані вирази

  • gje seg hen
    la noko oppta seg fullt og heilt;
    gje seg over til sterke kjensler
    • gje seg hen til musikken;
    • han gav seg hen til saka
  • gå hen
    • oftast med nekting: passere, hende (på den nemnde måten)
      • det gjekk ikkje upåakta hen at ho slutta i stillinga
    • gjere noko uventa
      • ho har gått hen og forelska seg
  • sjå hen til
    ta omsyn til
    • sjå hen til følgjene av avgjerda
Сторінка статті

falle

falla

дієслово

Походження

norrønt falla

Значення та вживання

  1. kome eller vere i rørsle nedetter
    Приклад
    • lauvet fell;
    • tårene fall;
    • la ankeret falle;
    • håret fell av
  2. dette over ende;
    Приклад
    • falle over ende;
    • falle på kne;
    • falle og slå seg;
    • falle i knas
  3. bli oppheva;
    bli oppgjeven
    Приклад
    • ordninga fell bort;
    • la gamle prinsipp falle bort
  4. bli erobra, overvunnen, styrta eller vraka;
    li nederlag
    Приклад
    • byen fall;
    • regjeringa fall;
    • framlegget fall mot fire stemmer
  5. Приклад
    • falle i krigen
  6. gå ned;
    Приклад
    • temperaturen fell;
    • prisane har falle det siste året;
    • fallande kurve
  7. treffe;
    kome
    Приклад
    • vinden fell sørleg;
    • saka fell inn under § 5;
    • 17. mai fell på ein måndag;
    • ansvaret fell på meg;
    • falle i klørne på nokon;
    • falle i unåde;
    • falle i tankar;
    • falle i auga;
    • natta fell på;
    • det fall ro over han;
    • det fall mange lovord om jubilanten;
    • dommen fell neste veke
  8. forme seg;
    Приклад
    • skaftet fell godt i handa;
    • kjolen fell fint;
    • falle i smak
  9. verke, vere eller bli
    Приклад
    • arbeidet fell lett for henne;
    • det fell naturleg å ta opp saka no;
    • tida fall lang

Фіксовані вирази

  • fallande måne
    måne i ne
  • falle av
    bli liggjande etter;
    dabbe av, til dømes i eit løp
  • falle for
    bli svært interessert i;
    forelske seg i
  • falle frå
    • døy
    • forlate, svikte;
      slutte
  • falle gjennom
    ikkje kunne hevde seg;
    mislykkast
  • falle i fisk
    mislykkast
  • falle i god jord
    bli godt motteken, verke godt
  • falle i synd
    gjere noko umoralsk;
    synde
  • falle mellom to stolar
    passe til verken det eine eller det andre
  • falle nokon i ryggen
    gå til åtak på nokon bakfrå;
    svike
  • falle nokon inn
    kome nokon i tankane
  • falle på steingrunn
    vere utan verknad;
    ikkje finne grobotn
    • bodskapen fall på steingrunn
  • falle til jorda
    bli utan verknad;
    mislykkast
  • falle ut
    forsvinne
    • eit ord har falle ut av teksten;
    • tanna fall ut
  • som det fell seg
    etter som det høver eller treffer seg
  • stå og falle med
    vere heilt avhengig av
Сторінка статті
Сторінка 1 з 5