Avansert søk

11 treff

Nynorskordboka 11 oppslagsord

motstykke

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

  1. noko som svarer til noko anna;
    Døme
    • Warszawapakta var eit motstykke til Nato
  2. motsetning, kontrast
    Døme
    • eit revolusjonært motstykke til den borgarlege kunsten

svar

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt svar

Tyding og bruk

  1. munnleg eller skriftleg fråsegn eller kroppsrørsle som ein svarer med
    Døme
    • gje gode svar;
    • få svar på ein førespurnad;
    • få svar frå kommunen;
    • skrive eit svar i avisa;
    • berre få eit skuldertrekk til svar
  2. Døme
    • rett svar på eit reknestykke
  3. Døme
    • Snorre er Nordens svar på Homer

Faste uttrykk

  • bli svar skuldig
    ikkje kunne gje skikkeleg svar
  • stå til svars
    vere ansvarleg for noko
  • svar på tiltale
    svar som fortent
    • han fekk svar på tiltale;
    • ho kan gje svar på tiltale
  • vere til svars
    vere å få i tale

motsetning, motsetjing, motsetting

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

noko som står i strid med noko anna;
motsett forhold;
Døme
  • personlege motsetningar;
  • motsetningar mellom to land;
  • dei to veninnene er diametrale motsetningar

Faste uttrykk

  • i motsetning til
    til skilnad frå;
    heilt ulik
    • i motsetning til meg er han fagorganisert;
    • denne myten står i rak motsetning til nyare kunnskap

motsetnad

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

noko som står i strid med noko anna;
motsett forhold;
Døme
  • ein motsetnad mellom generasjonane

Faste uttrykk

  • i motsetnad til
    til skilnad frå;
    heilt ulik
    • i motsetnad til dei fleste andre har eg faktisk lese denne boka;
    • velmeinte råd som står i rak motsetnad til kvarandre

parallell 1

substantiv hankjønn

Opphav

av parallell (2

Tyding og bruk

  1. i matematikk: rett linje som løper likt med ei anna rett linje eller eit plan
  2. tilsvarande eller samsvarande tilhøve;
    Døme
    • finne parallellar i andre land;
    • det er lett å finne ei parallell sak;
    • musikken er utan parallellar
  3. ei av fleire skuleklasser på same års- eller undervisningstrinn;
    Døme
    • skulen har tre parallellar

gjenpart

substantiv hankjønn

Opphav

frå tysk ‘motstykke’

Tyding og bruk

Døme
  • få ein gjenpart av brevet

karikatur

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom fransk, frå italiensk ‘overlessing’; jamfør karikere

Tyding og bruk

  1. framstilling (teikning, film eller liknande) der typiske trekk blir overdrevne eller forvrengde på ein satirisk eller komisk måte;
    jamfør parodi
    Døme
    • teikne karikaturar
  2. forvrengt motstykke av noko eller nokon
    Døme
    • vere sin eigen karikatur

kontrast

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom fransk, frå italiensk; av latin contra ‘imot’ og stare ‘stå’

Tyding og bruk

Døme
  • fargane danna skarpe kontrastar;
  • utsegnene stod i sterk kontrast til kvarandre

pendant

substantiv hankjønn

Uttale

pangdanˊg

Opphav

frå fransk, av pendre ‘henge’

Tyding og bruk

Døme
  • lønsauken er ein pendant til prisauken

motsvar

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

  1. svar, tilsvar, replikk
    Døme
    • brevet er meint som eit motsvar til personåtaket
  2. noko som liknar eller svarer til noko anna;
    motstykke, parallell
    Døme
    • det russiske ordet ‘sneg’ er motsvar til norsk ‘snø’;
    • eit norsk motsvar til alle dei utanlandske krimseriane