Avansert søk

Eitt treff

Nynorskordboka 33 oppslagsord

molekyl

substantiv inkjekjønn

Opphav

gjennom fransk, frå nylatin; diminutiv av latin moles ‘masse’

Tyding og bruk

minste del som eit stoff (1) kan delast opp i utan at dei kjemiske eigenskapane til stoffet blir endra
Døme
  • eit molekyl vatn er samansett av to hydrogenatom og eitt oksygenatom

molekylvekt

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

sum av vekta til dei atoma eit molekyl er bygd opp av

molekylstruktur

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

måte som atoma i eit molekyl er ordna på

radikal 1

substantiv inkjekjønn

Opphav

av radikal (2

Tyding og bruk

molekyl der ikkje alle bindingane (1 er i bruk og derfor ofte reagerer lett med andre atom eller molekyl
Døme
  • radikal er ofte med i kjemiske reaksjonar;
  • teorien om at frie radikal er farlege for kroppen, er omdiskutert

makromolekyl

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

stort molekyl som er bygd opp av svært mange atom
Døme
  • karbohydrata er makromolekyl

høgmolekylær

adjektiv

Tyding og bruk

i kjemi: samansett av store molekyl;

polymer 2

adjektiv

Opphav

jamfør polymer (1

Tyding og bruk

som har molekyl sette saman av fleire mindre molekyl

anhydrid

substantiv inkjekjønn

Uttale

anhydriˊd

Opphav

av an- (2 og hydrid

Tyding og bruk

sambinding (2) som kjem fram når eit vassmolekyl blir spalta frå eitt eller to molekyl av ei anna sambinding, særleg syre

eksitere

eksitera

verb

Tyding og bruk

tilføre energi til ein partikkel eller eit system (atom, molekyl, atomkjerne eller liknande) slik at det går over til ein tilstand med høgare energi

arvestoff

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

særskilt molekyl som avgjer kva eigenskapar ein organisme (1) har, og som fører desse eigenskapane vidare til etterkomarane;
samanheng med gen og DNA
Døme
  • dei fleste organismar har DNA som arvestoff