Avansert søk

Eitt treff

Nynorskordboka 10 oppslagsord

lommebok

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. lita (lêr)mappe i lommeformat med innvendige rom til pengesetlar, papir og liknande;
  2. i overført tyding: pengar, økonomiske midlar
    Døme
    • denne kåpa passar ikkje til mi lommebok;
    • betale av eiga lommebok

Faste uttrykk

  • storleiken/tjukkleiken på lommeboka
    den økonomiske situasjonen
    • tjukkleiken på lommeboka bestemmer

storleiken/tjukkleiken på lommeboka

Tyding og bruk

den økonomiske situasjonen;
Sjå: lommebok
Døme
  • tjukkleiken på lommeboka bestemmer

velspekka

adjektiv

Tyding og bruk

Døme
  • ei velspekka lommebok

pengebok

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

rom 3

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt rúm

Tyding og bruk

  1. volum, utstrekning, plass (som noko treng eller fyller);
    (tilhalds)stad
    Døme
    • det var rom til 45 i bussen
    • utstrekning i tre dimensjonar
      • det var eit ope rom mellom husa;
      • utstrekning i tid og rom;
      • gje gleda rom;
      • gje rom for noko;
      • det var ikkje rom for tvil;
      • synet hans vann romvann terreng, hadde framgang
  2. avdeling, skild del (av hus)
    Døme
    • to rom og kjøken;
    • ei lommebok med fire rom
  3. i bunden form eintal: univers, lufthav
    Døme
    • stire ut i rommet

teiknebok

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. bok (for barn) til å teikne i
  2. om eldre forhold: lommebok, setelbok (opphavleg bok til å notere i)

strutte

strutta

verb

Opphav

samanheng med strut

Tyding og bruk

vere fullstappa;
Døme
  • ha ei lommebok som struttar av tusenlappar;
  • strutte av byrgskap, velvære

spekke

spekka

verb

Tyding og bruk

  1. stikke noko, særleg fleskestrimlar, i kjøt som skal steikjast
    • spekke ei steik;
    • spekke fileten godt med persille
  2. fylle fuger
    • spekke ein mur
  3. fylle rikeleg
    • programmet var spekka med gode innslag
  4. i perfektum partisipp:
    • ha ei spekka lommebok

feit

adjektiv

Opphav

norrønt feitr

Tyding og bruk

  1. som inneheld mykje feittstoff
    Døme
    • feit mat;
    • feit olje
  2. Døme
    • han er tjukk og feit;
    • ein feit gris;
    • løna er ingenting å bli feit av;
    • ei feit lommebok
  3. Døme
    • feite lovnader;
    • feite floskler
  4. Døme
    • feit jord
  5. Døme
    • få ein feit kontrakt

Faste uttrykk

  • feit ved
    ved rik på kvae eller tjære
  • feite typar
    i typografi: tjukke, fylte bokstavar
  • ikkje ha det for feitt
    ha trong økonomi
  • store ord og feitt flesk
    tomme talemåtar

skranten

adjektiv

Tyding og bruk

  1. som ikkje er heilt frisk;
    ikkje heilt i form;
    Døme
    • vere slapp og skranten
  2. som inneheld lite eller er knapp;
    skrinn, snau
    Døme
    • ein skranten økonomi;
    • ei skranten lommebok