Avansert søk

Nynorskordboka 4 oppslagsord

klok

adjektiv

Opphav

norrønt klókr; frå lågtysk

Tyding og bruk

som kan skjøne noko;
forstandig, fornuftig, tenksam, omtenkt, vettig (2)
Døme
- ein klok person;
- kloke auge;
- ho har eit klokt hovud;
- seie nokre kloke ord
- brukt som adverb
  investere klokt
som har mykje kunnskap;
lærd, vis (2;
røynd (1
Døme
- søkje råd hos eit klokt menneske;
- svaret gjorde meg ikkje klok
som har vanleg fornuft;
vettig (1), normal (2, 2)
Døme
- ikkje vere retteleg klok

Faste uttrykk

bli klok på
få innsikt i;
forstå (1)
eg klarer ikkje bli heilt klok på deg;
ein blir aldri heilt klok på hovudpersonen i boka
gjere klokt i
vere tent med
ein gjer klokt i å lytte;
du gjer nok klokt i å vere litt varsam
klok av skade
røynd som følgje av tidlegare mistak eller ulukke
klok av skade bad eg om hjelp opp trappa
klok kone
kvinne som praktiserer folkemedisin
ei klok kone oppi dalen
vere like klok
skjøne like lite som før (etter eit svar, ei forklaring eller liknande)
etter å ha kika på kartet var dei like kloke

like 4

adverb

Opphav

norrønt líka; jamfør lik (

Tyding og bruk

i same mon, like mykje
Døme
- dei er like gamle;
- ho er like stor som eg;
- gje begge barna like mykje;
- ho vart like glad som eg;
- du kan like godt gje opp med ein gong
tett, rett, nær
Døme
- det var like før bomba sprang;
- like etter kom gutane;
- like framfor inngangen
fullt ut, fullstendig, aldeles;
heilt (1
Døme
- sove like til klokka ni;
- fare like til byen;
- køyre like fram til hytta
direkte, rett
Døme
- gå like heim

Faste uttrykk

like fram
- utan avbrot heilt til (eit endepunkt)
  frå krigen og like fram til i dag;
  dei gjekk like fram mot stupet
- rett og slett, beint fram;
  likefram (3)
  han spurde meg like fram kva eg meinte
like fullt
kor som er;
likevel, enda
konklusjonen er like fullt krystallklar;
dei ville ikkje, men like fullt reiste dei
like glad
- glad i same mon som
  ho vart like glad som eg
- utan engasjement eller interesse;
  likeglad
  eg var blitt like glad med korleis det skulle ende
like sæl
- nøgd i same grad
  han var like sæl uansett korleis resultatet vart
- utan engasjement eller interesse;
  likesæl, likeglad
like ved
i nærleiken
ho parkerte i ei gate like ved
vere like klok
skjøne like lite som før (etter eit svar, ei forklaring eller liknande)
etter å ha kika på kartet var dei like kloke
vere like langt
vere tilbake til utgangspunktet
da er vi like langt

vere like klok

Tyding og bruk

skjøne like lite som før (etter eit svar, ei forklaring eller liknande);

Sjå: klok, like

Døme

etter å ha kika på kartet var dei like kloke

avvege

avvega

verb

kløyvd infinitiv: -a

Opphav

frå bokmål

Tyding og bruk

tenkje nøye over, avpasse, vege (, 1)

Døme

avvege dei ulike krava mot kvarandre

brukt som adjektiv
- bruke kloke og vel avvegne ord