Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
121 результатів

Словник нюношка 121 oppslagsord

innan 1

підрядний сполучник

Значення та вживання

innleier ei leddsetning som uttrykkjer at noko skjer før noko anna;
Приклад
  • innan han vart ferdig, var det mørkt
Сторінка статті

innan 2

прийменник

Походження

norrønt innan

Значення та вживання

  1. innanfor eit avgrensa område, miljø, emne eller liknande
    Приклад
    • innan alle parti;
    • innan alle lag av folket;
    • vere innan rekkevidde
  2. i løpet av
    Приклад
    • innan kort tid
  3. Приклад
    • innan kvelden;
    • innan klokka tolv;
    • innan 1. mai
  4. ikkje seinare enn
    Приклад
    • send søknaden innan 10. januar
  5. brukt som adverb: frå det indre, utetter, frå landsida
    Приклад
    • vinden står innan av
Сторінка статті

utgang

іменник чоловічий

Значення та вживання

  1. det å gå ut eller forlate
    Приклад
    • hopparen hadde fin utgang frå hoppet;
    • farten på prosjektilet like etter utgangen
  2. stad der ein går ut;
    dør, port
    Приклад
    • storme mot utgangen;
    • sperre utgangen;
    • bussen har utgang bak
  3. siste del eller rest av noko;
    slutt, ende
    Приклад
    • innan utgangen av året
  4. resultat av hendingsforløp, prosess eller liknande;
    utfall, følgje
    Приклад
    • saka fekk ein lykkeleg utgang;
    • utgangen vart at …
  5. punkt der eit signal blir sendt ut frå eit elektronisk apparat
    Приклад
    • utgang for platespelar
  6. i bridge: avslutta serie med spel
  7. i typografi: kort sluttlinje i eit avsnitt
Сторінка статті

katalog

іменник чоловічий

Походження

gjennom fransk, frå mellomalderlatin; opphavleg frå gresk ‘oppteljing’, av kata ‘ned’ og legein ‘telje’

Значення та вживання

  1. systematisk oversikt over til dømes namn, bøker, gjenstandar, varer;
    Приклад
    • ein katalog over alle manuskripta i samlinga;
    • dei valde klede frå ein katalog
  2. i overført tyding: samling av typiske døme innan eit område
    Приклад
    • ein katalog over aktuelle diskusjonstema;
    • rullebladet hennar var ein katalog over brotsverk
Сторінка статті

konge 1

іменник чоловічий

Походження

norrønt konungr

Значення та вживання

  1. mannleg statsoverhovud i eit monarki;
    hovding i ættesamfunn
    Приклад
    • Hans Majestet Kongen;
    • bli konge etter far sin;
    • bli krona til konge
  2. i bunden form eintal: regjeringa
    Приклад
    • gjelde frå den tid Kongen fastset
  3. herskar over eit (tenkt) rike;
    Gud, Kristus
    Приклад
    • han som er konge frå æve til æve
  4. person som er den gjævaste eller mektigaste i sitt slag eller på sitt område
    Приклад
    • kongen i norsk kulturliv;
    • han var kongen i gata
  5. dyr som er det største eller gjævaste innan ei gruppe, eller som har ein utsjånad som let seg assosiere med ein konge;
    jamfør kongeørn
    Приклад
    • løva er kongen over dyra
  6. i kortspel: nest høgaste kort, mellom ess (2, 1) og dame (4)
    Приклад
    • ha konge og knekt på handa
  7. i sjakk: viktigaste brikke
    Приклад
    • setje kongen matt

Фіксовані вирази

  • i kongens klede
    i soldatuniform
  • kongen på haugen
    • barneleik der målet er å nå toppen av ein haug først og hindre andre frå å gjere det same
    • i overført tyding: person som har overtaket eller er dominerande
      • ho har vore konge på haugen i narkotikamiljøet i mange år;
      • seniorlaget var dei verkelege kongane på haugen
  • kongens kar
    soldat
  • Kongens råd
    regjeringa
  • skogens konge
    elg
    • jakta på skogens konge var i gang
Сторінка статті

telefonselskap

іменник середній

Значення та вживання

verksemd som tilbyr telefonabonnement og andre tenester innan telefoni;
jamfør mobilselskap
Сторінка статті

seismologi

іменник чоловічий

Походження

jamfør -logi

Значення та вживання

grein innan geologi som handlar om jordskjelv (1) og rørsler i jordskorpa
Сторінка статті

sein

прикметник

Походження

norrønt seinn

Значення та вживання

  1. som tek lang tid;
    Приклад
    • seine rørsler;
    • ho er ein sein lesar;
    • leksikografi er eit seint arbeid
    • brukt som adverb:
      • han går seint opp trappa;
      • moderniseringa går seint
  2. som lèt vente på seg;
    som skjer lenger inn i framtida enn venta
    Приклад
    • vere ein halv time for sein;
    • ho åt sein middag;
    • påska er sein i år
    • brukt som adverb:
      • han kjem for seint på skulen;
      • eg står seint opp om lørdagen
  3. som krev lang veksetid
    Приклад
    • desse potetene er seine;
    • seine pærer
  4. som skjer etter noko anna i tid;
    som skjer mot slutten av ein periode
    Приклад
    • ei sein kveldsstund;
    • i sein mellomalder
    • brukt som adverb:
      • seint på kvelden
  5. brukt i komparativ: som skjer på eit tidspunkt som ligg etter eit anna tidspunkt;
    som har skjedd nyleg
    Приклад
    • ei av dei seinare bøkene til forfattaren;
    • dei seinare åra har utviklinga betra seg
    • brukt som adverb:
      • seinare i dag;
      • ti år seinare;
      • eg kom seinare enn planlagt
  6. brukt i superlativ: som høyrer til den siste delen av ein tidsbolk eller rekkje;
    sist
    Приклад
    • dei seinaste åra har staden forandra seg;
    • den seinaste målinga viser klar betring
  7. brukt som adverb i superlativ: innan eller samtidig med eit fastsett tidspunkt;
    med siste frist
    Приклад
    • svaret kjem seinast etter tre veker;
    • oppgåva må vere inne seinast fredag

Фіксовані вирази

  • før eller seinare
    på eit eller anna tidspunkt
    • vi vonar å finne ei løysing før eller seinare
  • ikkje vere sein om
    vere snar til
    • ho var ikkje sein om å by på kaffi når nokon stakk innom
  • noko ein seint vil gløyme
    som ein aldri kjem til å gløyme
    • denne festen var noko eg seint vil gløyme;
    • ei oppleving dei seint vil gløyme
  • sein i vendinga
    som reagerer eller rører seg langsomt;
    treg (2)
    • spelaren er for sein i vendinga;
    • ho var ikkje sein i vendinga
  • seint og tidleg
    støtt og stendig;
    jamt og ofte
Сторінка статті

embetsmann

іменник чоловічий

Значення та вживання

person med høgare stilling i staten eller innan annan offentleg administrasjon;
jamfør embetskvinne
Сторінка статті

standardverk

іменник середній

Походження

jamfør verk (2

Значення та вживання

  1. klassisk (2) verk i musikk eller litteratur
    Приклад
    • standardverk av Beethoven og Bach
  2. bok som er autoritativ innan eit område, og gjerne brukt som ei grunnbok i eit fag eller på eit område
    Приклад
    • eit standardverk i økonomisk teori;
    • eit standarverk innan kokebøker
Сторінка статті