Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 10 oppslagsord

hin

determinativ demonstrativ

Opphav

norrønt hinn

Tyding og bruk

  1. den andre (av to);
    i fleirtal: dei andre (av fleire)
    Døme
    • hin foten;
    • på hi sida;
    • dei hine folka
  2. i tidsnemningar: den førre, den nærmast føregåande
    Døme
    • eg fekk ei melding frå han hin dagen;
    • tysdag i hi veka

Faste uttrykk

  • denne eller hin
    ein eller annan;
    jamfør dette eller hitt
    • dette kan bli utnytta av denne eller hin
  • denne og hin
    både den eine og den andre;
    jamfør dette og hitt
    • ho let oss få høyre kva denne og hin har sagt om saka
  • dette eller hitt
    anten dette eller noko anna;
    jamfør denne eller hin
    • vi skal ikkje gå i detalj om dette eller hitt
  • dette og hitt
    både det eine og det andre;
    litt av kvart;
    jamfør denne og hin
    • sladderen gjekk om dette og hitt
  • eitt og hitt
    mangt eit
Artikkelside

dette eller hitt

Tyding og bruk

anten dette eller noko anna;
Sjå: dette, hin
Døme
  • vi skal ikkje gå i detalj om dette eller hitt
Artikkelside

denne og hin

Tyding og bruk

både denne og den andre;
Sjå: denne, hin
Døme
  • ho let oss få høyra kva denne og hin har sagt om saka
Artikkelside

dette og hitt

Tyding og bruk

både det eine og det andre;
Sjå: dette, hin
Døme
  • sladderen gjekk om dette og hitt
Artikkelside

eitt og hitt

Tyding og bruk

mangt eit;
Sjå: ein, hin
Artikkelside

denne eller hin

Tyding og bruk

denne eller ein annan;
Sjå: denne, hin
Døme
  • dette kan bli utnytta av denne eller hin
Artikkelside

hinmann

substantiv hankjønn

Opphav

av hin

Tyding og bruk

særleg i bunden form eintal: djevelen
Artikkelside

ymiskvar

determinativ kvantor

Tyding og bruk

snart ein, snart hin;
nokon kvar;
mang ein
Døme
  • det kan vere ymiskvar som har gjort det;
  • det kan hende ymiskvar, det – snart den eine, snart den andre;
  • dei var med ymiskvar gong;
  • ymiskvar side, lei;
  • han budde jamleg ymiskvart år i Noreg og i utlandet;
  • på ymiskvar lei – òg: hit og dit, til alle kantar

Faste uttrykk

  • på ymiskvar stad
    både her og der
Artikkelside

hinkar

substantiv hankjønn

Opphav

av hin

Tyding og bruk

særleg i bunden form eintal: hinmannen, djevelen
Artikkelside

veg

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt vegr

Tyding og bruk

  1. ferdselsåre, trafikkåre (særleg utanfor byar); jamfør gate (1;
    forkorta v.
    Døme
    • stikke ut, byggje veg;
    • offentleg veg;
    • privat veg;
    • vegen mellom Bergen og Voss;
    • byggjefelt med veg, vatn og kloakk
  2. ofte i overført tyding: rørsle, gang (mot eit mål)
    Døme
    • gå sin veg – gå bort;
    • leggje hindringar i vegen – lage hindringar;
    • kva er i vegen? – kva står på?
    • om reise eller liknande:
      • det bar(st) i veg(en);
      • kome seg i veg(en);
      • vere på veg heim;
      • følgje eit stykke på veg;
      • vere langt på veg samde – mykje godt, stort sett samde;
      • noko på vegen – nokolunde;
      • vere tre månader på veg – gravid i tredje månad
  3. Døme
    • det er trafikk berre ein veg i denne gata;
    • ta same vegen;
    • finne rette vegen;
    • leggje vegen om postkontoret
    • i overført tyding:
      • gå vegen om departementet med ei sak;
      • nye vegar i politikken;
      • gå hin vegen med – gå til atters med
  4. Døme
    • ha lang veg heim;
    • det er berre tida og vegen – sjå tid (1, 2);
    • sjå nokon på lang veg
  6. Døme
    • kledeveg;
    • matveg;
    • i den vegen er han grei – i så måte, i det stykket

Faste uttrykk

  • gjere/lage veg i vellinga
    gjere noko raskt og effektivt;
    få fart i ting
  • gå i veg med
    starte på;
    begynne med
    • gå i veg med store og kostesame prosjekt
  • gå sine eigne vegar
    vere sjølvstendig
  • i vegen
    • på ein stad som stengjer eller er til hinder for noko eller nokon;
      til hinder
      • barna var i vegen uansett kvar han snudde seg;
      • fattigdomen står i vegen for utvikling;
      • slepet på kjolen er i vegen
    • brukt for å uttrykke vanskar, utfordringar eller liknande
      • sjukdomen kom i vegen for draumane hans;
      • alt arbeidet kjem i vegen for familielivet
    • brukt for å uttrykke at noko er galt eller eit problem
      • det er noko i vegen med bilen, han vil ikkje starte;
      • kva er i vegen med deg?
      • det er ikkje noko i vegen med rytmesansen hans
  • ikkje gå av vegen for
    ikkje ha motforestillingar mot noe
    • han går ikkje av vegen for å tuske til seg noko ekstra
  • ikkje kome nokon veg
    stå fast;
    mislukkast
  • ikkje vere av vegen
    ha noko for seg;
    vere bra
  • leggje i veg
    fare av stad
    • han legg i veg over jordet
  • på god veg
    i ferd med å bli
    • hun er på god vei til å bli en av våre beste diktere
  • rydde av vegen
    fjerne, ta livet av
  • skaffe til vegar
    få tak i
    • skaffe til vegar kapital
  • ta på veg
    bli sint;
    fare opp
    • ikkje ta slik på veg for småting
Artikkelside