Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
148 результатів

Словник нюношка 148 oppslagsord

gale

gala

дієслово
розділений інфінітив: -a

Походження

norrønt gala

Значення та вживання

  1. om hane eller gauk: lage ein kvinande, langdregen og modulert lyd
    Приклад
    • hanen gjel
  2. Приклад
    • ho-ho, gol han;
    • kva gjel du etter?
    • du skal, anten du pistrar eller gjel!
    • vinden gol om nova;
    • det gjel i tarmane av svolt
Сторінка статті

galen

прикметник

Походження

norrønt galinn, opphavleg ‘fortrolla’; opphavleg perfektum partisipp av gale

Значення та вживання

  1. som er frå vitet, frå seg sjølv
    Приклад
    • eg trur eg blir galen av dette bråket;
    • mannen må jo vere sprøyte galen;
    • te seg som galne
  2. styrlaus (2), vill (4), laussleppt;
    sinna
    Приклад
    • galne påfunn;
    • vere ung og galen;
    • bli galen på ein for noko;
    • full og galen
  3. svært ihuga, huga eller hugteken;
    vill etter
    Приклад
    • ho er heilt galen etter han;
    • han er galen etter å spele fotball;
    • vere galen etter søtt
  4. Приклад
    • kua er galen
  5. ikkje korrekt;
    Приклад
    • ta galen lei;
    • rette og galne svar;
    • riv ruskande galne opplysningar;
    • det er noko gale med motoren
    • brukt som adverb
      • klokka går gale;
      • dei fór gale i denne saka
  6. ikkje bra;
    Приклад
    • det er noko gale fatt;
    • det er for gale at han aldri skulle gifte seg;
    • gå frå gale til verre;
    • det heldt på å gå gale på køyreturen;
    • det er så gale med meg no at eg søv ikkje om nettene
  7. ulovleg, moralsk klanderverdig
    Приклад
    • det er gale å lyge;
    • dette er gale av deg;
    • kome på galne vegar;
    • kva har eg eigenleg gjort deg gale?

Фіксовані вирази

  • aldri så gale at det ikkje er godt for noko
    ei hending som berre ser uheldig ut, kan likevel føre med seg noko positivt
Сторінка статті

tulle 3

tulla

дієслово

Походження

truleg samanheng med islandsk þyrla ‘kvervle’ og med tville

Значення та вживання

  1. vinde, vikle, sveipe
    Приклад
    • tulle tråden på snella;
    • han tulla kring ungen;
    • dei tulla papir om varene
  2. balle, pakke;
    fløkje
    Приклад
    • tulle saman kleda;
    • trådane har tulla seg saman
  3. handle dumt eller planlaust;
    virre, rote, vase, surre
    Приклад
    • tulle seg borti noko muffens;
    • enn at vi tulla oss hit, da!
    • eg har gått berre og tulla på jobben i dag
  4. ta feil;
    seie gale
    Приклад
    • nei, no tullar eg visst
  5. ikkje meine alvor;
    tøyse, fjase, skjemte
    Приклад
    • eg tullar berre;
    • tulle med jentene
  6. vere uklar i hovudet;
    røre, fantasere
    Приклад
    • liggje og tulle i ørska
  7. kvervle;
    svinge seg rundt (i dans til dømes)
  8. røre (noko) rundt
    Приклад
    • tulle grauten
  9. karde
  10. falle (over ende)
    Приклад
    • tulle i koll
  11. syngje utan tekst;
    nynne, lulle, tralle

Фіксовані вирази

  • tulle bort
    • kaste eller sløse bort
      • tulle bort tida
    • rote eller somle bort
      • tulle bort nøklane
  • tulle seg bort/vekk
    gå seg vill (til dømes i skogen)
    • hunden har tulla seg vekk i skogen;
    • partiet tullar seg bort med politikken sin
  • tulle seg inn
    • setje seg fast
      • tauet tulla seg inn i propellen
    • pakke seg inn
      • tulle seg inn i eit pledd
Сторінка статті

fanden 1

іменник незмінні

Походження

truleg av frisisk fannen ‘freistar’

Значення та вживання

  1. personifikasjon av det vonde;
    i bunden form eintal: Guds motstandar, Djevelen
    Приклад
    • han frykta verken Gud eller Fanden
  2. brukt i banning;
    Приклад
    • fanden ta dykk!
    • sjå for fanden til å kome deg vekk herifrå!

Фіксовані вирази

  • dra fanden i vald
    fare langt bort
  • fanden er laus
    alt går gale
  • fanden og hans oldemor
    alle vonde krefter
  • fanden veit
    kven veit;
    det er uvisst
    • fanden veit kor han er blitt av
  • før fanden har fått sko på
    svært tidleg på dagen
  • gje fanden veslefingeren
    gje litt etter
  • måle fanden på veggen
    svartmåle stoda eller framtida
  • som fanden les Bibelen
    på ein vrang og vondsinna måte eller på ein måte som er til fordel for ein sjølv
Сторінка статті

ulykke, ulukke

іменник жіночий

Походження

norrønt úlykka; av lågtysk ungelucke

Значення та вживання

  1. hending som valdar stor skade og som ikkje er tilsikta;
    alvorleg uhell
    Приклад
    • bli utsett for ei ulykke;
    • døy i ei ulykke;
    • ulykka hende da bilen skulle køyre forbi;
    • det glatte føret gjev fare for ulykker
  2. skadeleg forhold;
    ulykkeleg omstende eller lagnad
    Приклад
    • føre ulykke over nokon;
    • det er ei ulykke å vekse opp i slummen;
    • det er inga ulykke om vi må vente litt;
    • ulykka er at middelet ikkje finst

Фіксовані вирази

  • ei ulykke kjem sjeldan aleine
    når noko går gale, kan ein rekne med at endå meir går gale
  • gjere ei ulykke på
    gjere alvorleg skade på
    • pass dykk, elles gjer eg ei ulykke på dykk!
  • kome i ulykka
    bli uynskt gravid
  • til all ulykke
    ulykkelegvis
    • til all ulykke låg det grus på bakken slik at eg sklei og velta med sykkelen
Сторінка статті

skråplan

іменник середній

Значення та вживання

plan (2, 1) som står på skrå;
flate som hallar

Фіксовані вирази

  • hamne/kome på skråplanet
    kome gale i veg i livet
    • jentene stod i fare for å hamne på skråplanet;
    • dei hjelper menneske som har kome på skråplanet
Сторінка статті

skeiv

прикметник

Походження

norrønt skeifr

Значення та вживання

  1. som hallar til eine sida;
    ikkje rett;
    skakk, skrå
    Приклад
    • ha skeiv rygg;
    • skeiv nase;
    • skeive hælar;
    • eit skeivt smil;
    • det skeive tårnet i Pisa
    • brukt som adverb:
      • flire skeivt
  2. Приклад
    • gje ei skeiv framstilling av noko;
    • gå på skeive
  3. som bryt med tradisjonelle normer for seksualitet, kjønn og kjønnsidentitet
    Приклад
    • ein møtestad for skeiv ungdom;
    • skeive organisasjonar og miljø
    • brukt som substantiv:
      • mange har framleis negative haldningar til skeive

Фіксовані вирази

  • gå sin skeive gang
    utvikle seg eller utarte tilfeldig og ofte uheldig
  • kome skeivt ut
    kome gale av stad
  • på skeive
    • på skakke;
      på skrå
      • kassene står på skeive
    • på ein uheldig og uynskt måte
      • alt går på skeive
  • sjå skeivt til
    sjå på med uvilje eller mistru
  • skeiv vinkel
    vinkel som ikkje er 90 grader
Сторінка статті

skikkeleg

прикметник

Походження

frå lågtysk

Значення та вживання

  1. Приклад
    • skikkelege folk
    • brukt som adverb:
      • fare skikkeleg åt
  2. som det skal vere;
    god eller stor nok
    Приклад
    • ein skikkeleg gard;
    • få skikkeleg løn
  3. brukt som adverb: veldig, særs
    Приклад
    • ein skikkeleg bra innsats;
    • dette vil gå skikkeleg gale
Сторінка статті

avlat

іменник середній або чоловічий

Походження

frå lågtysk; jamfør norrønt aflát

Значення та вживання

  1. i den katolske kyrkja: ettergjeving av straff for ei syndig handling
  2. i overført tyding: bot (3) for noko gale ein har gjort
    Приклад
    • kjøpe seg avlat for miljøsynder
Сторінка статті

trø feil

Значення та вживання

Sjå: trø
  1. setje ned foten slik at ein ramlar eller skar seg
    Приклад
    • trø feil i trappa
  2. gjere noko gale
    Приклад
    • i slike saker er det lett å trø feil
Сторінка статті