Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
66 результатів

Словник нюношка 66 oppslagsord

framme

прислівник

Походження

norrønt frammi

Значення та вживання

  1. i eller på fremste delen av noko;
    på framsida, framan(til), frampå (1), frami (2)
    Приклад
    • båten er brei framme;
    • både framme og bak;
    • framme på brystet;
    • framme i bilen
  2. på ein stad i retning framover
    Приклад
    • framme på vegen;
    • framme på scena;
    • framme på garden;
    • lenger framme i boka
  3. om tid: seinare
    Приклад
    • lenger framme i tida
  4. på eit visst utviklingssteg
    Приклад
    • han er langt framme
  5. ved reisemålet
    Приклад
    • vi er snart framme
  6. til stades, synleg, nærverande
    Приклад
    • saksa ligg framme;
    • ho er allstad framme;
    • halde seg framme
  7. til drøfting, oppe, føre, aktuell (2)
    Приклад
    • saka er framme;
    • det som er framme i tida
Сторінка статті

sjakett

іменник чоловічий

Походження

frå fransk, av jaque ‘jakke’

Значення та вживання

svart, enkelknept mannsjakke, som er avrunda framme og har avrunda flak bak
Сторінка статті

underbit

іменник середній

Значення та вживання

det at tennene i underkjeven står lenger framme enn dei i overkjeven
Приклад
  • ha underbit
Сторінка статті

tittelblad

іменник середній

Значення та вживання

ark framme i bok eller hefte med mellom anna forfattarnamn, boktittel og utgjevar;
Сторінка статті

tittelside

іменник жіночий

Значення та вживання

side framme i bok eller hefte med mellom anna forfattarnamn, boktittel og utgjevar;
Сторінка статті

tidleg 2

прикметник

Походження

jamfør norrønt tíðligr; lågtysk tidelik

Значення та вживання

  1. som ligg nær byrjinga av noko;
    som høyrer til, har plass blant dei første i ei rekkje;
    som høyrer til, gjeld første delen av eit tidsavsnitt (til dømes dag, veke, år, periode)
    Приклад
    • på eit tidleg tidspunkt;
    • eit tidleg nummer;
    • ei tidleg utgåve;
    • ein tidleg fase;
    • tidleg morgon;
    • tidleg på dagen;
    • byrje dagen tidleg;
    • stå tidleg opp;
    • stå opp, leggje seg tidleg;
    • i dag, i morgon tidleg;
    • tidleg og seint – støtt;
    • tidleg i veka, på våren;
    • i hans tidlegaste ungdom;
    • ho flytta tidleg heimanfrå;
    • tidleg mellomalder, gotikk;
    • i tidlegare tider;
    • frå dei tidlegaste tider;
    • han er ikkje så sterk no som tidlegare – som før
  2. som står før, lenger framme;
    Приклад
    • trykket ligg på ei tidlegare staving
    • som hender, går føre seg før (noko anna)
      • eit tidlegare tog
    • frå ei tid som ligg lenger attende
      • ein tidlegare kollega
  3. (som hender) i god tid (før noko tek til)
    Приклад
    • vere tidleg ute;
    • møte fram (for) tidleg;
    • du må vere tidlegare ute! – før
    • som hender, kjem før enn vanleg, normalt
      • tidleg frukost;
      • gå tidleg (frå arbeidet);
      • den tidlegaste vinteren i manns minne;
      • tidleg ekteskap – ekteskap mellom unge;
      • i dei tidlegaste delane av bygda har såinga kome i gang alt – der våren kjem først;
      • tidlege grønsaker
    • som adverb: før enn normalt
      • bli tidleg vaksen;
      • vere tidleg utvikla
    • som adverb: om kort tid, snart
      • kor tidleg går den første bussen?
      • vi får svar tidlegast til veka;
      • i tidlegaste fall

Фіксовані вирази

  • i tidlegaste laget
    før det er naudsynt eller ynskjeleg
Сторінка статті

presens

іменник середній

Походження

av latin (tempus) praesens ‘noverande (tid)'

Значення та вживання

  1. verbalform som i regelen står for notid eller det som alltid gjeld, til dømes ‘eg går no’, ‘eg går ut kvar dag’, ‘jorda går rundt sola’
  2. brukt om framtid, til dømes ‘eg reiser i morgon’

Фіксовані вирази

  • historisk presens
    presens brukt om handling eller tilstand i fortida, til dømes ‘da vi endeleg er framme, oppdagar vi at vi har gløymt nøkkelen’
  • presens futurum
    verbalform brukt til å uttrykkje ei framtidig handling med presens av ‘skulle’, ‘vilje’ eller ‘kome til å’ og hovudverbet i infinitiv, til dømes ‘vi skal gå snart’, ‘vi vil gå snart’, ‘vi kjem til å reise i morgon’
  • presens futurum perfektum
    verbalform som angjev ar noko er avslutta eller går føre seg før eit tidspunkt i framtida, uttrykt med presens av ‘skulle’, ‘vilje’ eller ‘kome til å’ og perfektum av hovudverbet med hjelpeverba ‘ha’ eller ‘vere’, til dømes ‘vi skal ha reist’, ‘vi vil vere reist’
  • presens partisipp
    • infinitt (2, 2) verbalform med ending ‘-ande’ som viser at handlinga går føre seg samstundes med det finitte (2 verbet i setninga, til dømes ‘han kom gåande’
    • brukt som adjektiv, til dømes ‘sovande’ i ‘ein sovande person’
  • presens perfektum
    verbalform der hjelpeverbet står i presens og hovudverb i perfektum partisipp, til dømes ‘vi har reist’ og ‘han har lagt seg’
Сторінка статті

oppe

прислівник

Походження

norrønt uppi; jamfør opp

Значення та вживання

  1. på ein stad som ligg høgare enn ein annan;
    motsett nede (1)
    Приклад
    • oppe på taket;
    • oppe i lufta;
    • oppe under mønet;
    • her oppe;
    • eit vindauge langt oppe på veggen;
    • sola er oppe
  2. plassert høgt på ein skala, i eit hierarki eller i ei rekkjefølgje
    Приклад
    • langt oppe på rangstigen;
    • ho var godt oppe i 30-åra
  3. ståande
    Приклад
    • han datt, men var snart oppe att
  4. stått opp frå senga;
    ikkje i seng
    Приклад
    • vere tidleg oppe om morgonen;
    • dei sit lenge oppe om kvelden
  5. inne eller nede i noko (som har opninga i den øvste delen)
    Приклад
    • oppe i eit fat
  6. Приклад
    • døra stod oppe
  7. på ein stad lenger framme
    Приклад
    • stå oppe ved scena
  8. lenger inn i landet;
    nord
    Приклад
    • oppe i dalen;
    • bu oppe i Finnmark
  9. til drøfting eller handsaming
    Приклад
    • saka har ikkje vore oppe ennå
  10. involvert i ei verksemd, hending eller ein situasjon
    Приклад
    • vere oppe til eksamen;
    • stå midt oppe i arbeidet;
    • partiet er oppe i ein krevjande situasjon
  11. på eit normalt (godt) nivå;
    ved like
    Приклад
    • halde folketalet oppe;
    • halde interessa oppe;
    • dei heldt motet oppe
  12. i funksjon
    Приклад
    • mobilnettet er snart oppe igjen

Фіксовані вирази

  • høgt oppe
    i svært godt humør;
    veldig glad;
    euforisk
  • høgt oppe og langt nede
    med skiftande sinnsstemning
Сторінка статті

inne

прислівник

Походження

norrønt inni; i tydinga ‘på moten’ frå engelsk

Значення та вживання

  1. i det indre av, innanfor grensa av noko (i hus, rom eller liknande)
    Приклад
    • halde seg inne;
    • inne i byen;
    • bu inne i landet;
    • det var nokon inne i huset;
    • det var ingen inne
  2. nær ved, attmed
    Приклад
    • båten låg inne ved land
  3. ved målet;
    Приклад
    • dei var inne i byen klokka ti
  4. om tid: komen, innleidd
    Приклад
    • tida er inne;
    • ei ny tid er inne
  5. kjend med, innvigd
    Приклад
    • vere godt inne i ei sak
  6. på moten;
    Приклад
    • gjenbruk er inne for tida

Фіксовані вирази

  • ha forma inne
    vere i form
  • halde seg inne med
    syte for å vere god ven med
    • det er best å halde seg inne med sjefen
  • sitje inne
    vere i fengsel
  • sitje inne med
    rå eller disponere over;
    ha
    • sitje inn med alle svara
  • sitje langt inne
    vere vanskeleg å oppnå
    • sigeren sat langt inne
  • stå inne for
    garantere for
  • vere inne på
    snakke om
Сторінка статті

historisk

прикметник

Походження

gjennom tysk historisch; frå latin historicus

Значення та вживання

  1. som vedkjem historia, som har historie (2) til emne eller føremål
    Приклад
    • historisk atlas;
    • historisk forsking;
    • historisk kunnskap;
    • ein historisk roman;
    • eit historisk museum
  2. som er omtalt i historia, (vel)kjend frå historia;
    som historia gjev trygg kunnskap om
    Приклад
    • eit historisk faktum;
    • ei historisk hending;
    • stå på historisk grunn;
    • eit historisk møte;
    • i historisk tid;
    • eit historisk korrekt bilete av hendingane

Фіксовані вирази

  • historisk person
    person som verkeleg har levd
  • historisk presens
    presens brukt om handling eller tilstand i fortida, til dømes ‘da vi endeleg er framme, oppdagar vi at vi har gløymt nøkkelen’
Сторінка статті