Avansert søk

Nynorskordboka 8 oppslagsord

fise

fisa

verb

Opphav

norrønt físa

Tyding og bruk

sleppe ein fis;
fjerte
blåse (på noko)

vind 1

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt vindr

Tyding og bruk

luft som er i meir eller mindre sterk rørsle
Døme
- vinden blæs kaldt frå nord;
- vinden står (på) frå vest;
- ha vinden i ryggen, i sida;
- leggje båten opp i vinden;
- gå ute i all slags vind og vêr;
- snar som ein vind;
- mild, veik, flau vind;
- hard, sterk vind;
- ha vind i segla – òg: ha framgang;
- snu kappa etter vinden – sjå kappe (2
- - austavind
  - fønvind
  - nordanvind
  - sidevind
  - sønnavind
  - vestavind
pust (1, andedrag
Døme
- ta etter vinden – hive etter pusten

Faste uttrykk

ein segls vind
vind som fyller seglet, jamn vind
i vinden
på moten;
aktuell (2), in, populær (1)
med turné og nytt album er artisten i vinden for tida
sjå kva veg vinden blæs
òg: skjøne korleis noko utviklar seg
sleppe ein vind
fise, fjerte
spreie for alle vindar
sende i alle retningar;
oppløyse
formuen vart spreidd for alle vindar

pumpernikkel

substantiv hankjønn

Uttale

pomˊpernikel

Opphav

av tysk pumpern ‘fise’ og kjælenamnet Nickel

Tyding og bruk

tungt fordøyeleg, klihaldig grovbrød

prompe

prompa

verb

Tyding og bruk

sleppe ut tarmgass;

oskefis

substantiv hankjønn

Opphav

jamfør fise

Tyding og bruk

om eldre forhold: person som pleidde å sitje framfor peisen og blåse i glørne
oskeladd

pruppe

pruppa

verb

Tyding og bruk

sleppe ut tarmgass;

prompe, fise, fjerte

frate

frata

verb

kløyvd infinitiv: -a

Opphav

norrønt frata

Tyding og bruk

fjerte

fjerta

verb

Opphav

av dansk fjærte; jamfør norrønt freta

Tyding og bruk

sleppe ein fjert;