Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
31 результатів

Словник нюношка 31 oppslagsord

femte

прикметник

Походження

norrønt fimti

Значення та вживання

rekkjetal til fem;
5.;
som er nummer fem (i ei rekkjefølgje)
Приклад
  • femte gongen;
  • den femte juli – 5.7.;
  • kong Olav den femte;
  • i femte veggen – i lause lufta

Фіксовані вирази

  • femte hjulet på vogna
    vere til overs, unyttig, i vegen
Сторінка статті

umami

іменник чоловічий

Походження

frå japansk ‘god smak’

Значення та вживання

smak av protein som blir rekna som den femte av dei grunnleggjande smakane (ved sida av surt, søtt, salt og bittert)
Приклад
  • maten smaker umami
Сторінка статті

femteklassing

іменник чоловічий

Значення та вживання

elev i femte klasse
Сторінка статті

femteklasse

іменник чоловічий або жіночий

Значення та вживання

klasse som går femte skuleåret
Приклад
  • byrje i femteklasse
Сторінка статті

vogn

іменник жіночий

Походження

norrønt vagn

Значення та вживання

  1. køyretøy med overstell som kviler på minst éin aksling med hjul på kvar side
    Приклад
    • køyre med hest og vogn;
    • setje seg opp i vogna;
    • dra vogna framover;
    • vogna står parkert;
    • laste vogna med varer;
    • ei av vognene på togsettet
  2. Приклад
    • fire vogner sand

Фіксовані вирази

  • femte hjul på vogna
    (kjenne seg som eller vere) til overs
  • ikkje vere tapt bak ei vogn
    ikkje vere rådvill i ein vanskeleg situasjon
Сторінка статті

vegg

іменник чоловічий

Походження

norrønt veggr; samanheng med vidje

Значення та вживання

  1. loddrett flate som skil mellom rom;
    loddrett avgrensing av ein bygning utetter
    Приклад
    • døra i veggen mellom stova og kjøkkenet;
    • veggene på huset var raudmåla;
    • skodda var tjukk som ein vegg;
    • slikt snakk må ikkje kome utom veggene;
    • renne hovudet mot veggen – møte uovervinnelege hindringar;
    • framlegget er bort i veggene, bort i staur og vegger – meiningslaust;
    • sjå bort i femte veggen – sjå tomt framfor seg
  2. (loddrett) side(flate)
    Приклад
    • bukvegg;
    • fjellvegg;
    • sylindervegg

Фіксовані вирази

  • møte veggen
    brått gå tom for krefter;
    bli utbrend (2)
  • måle fanden på veggen
    svartmåle stoda eller framtida
  • setja til veggs
    stogga med overtydande argument
  • vegg i vegg
    ved sida av kvarandre
    • vi har budd vegg i vegg heile livet;
    • han arbeider vegg i vegg med meg
Сторінка статті

synde

synda

дієслово

Значення та вживання

  1. gjere synd
    • synde mot Gud, mot det femte bodet;
    • den som søv, syndar ikkje
    • synde mot ei lov, eit forbod
Сторінка статті

månad

іменник чоловічий

Походження

norrønt mánaðr; av måne , opphavleg ‘tida frå nymåne til nymåne’

Значення та вживання

  1. i astronomi: tid som månen bruker på ein runde rundt jorda (frå nymåne til nymåne)
  2. kvar av dei tolv delane av eit år, tidsrom på om lag 30 dagar;
    forkorta md.
    Приклад
    • april månad;
    • bladet kjem to gonger i månaden;
    • tidlegare i månaden;
    • månaden ut;
    • ein månads tid;
    • husleiga er 12 000 kr månaden;
    • bli oppsagd med tre månaders varsel;
    • vere gravid i femte månaden
  3. brukt i datering;
    forkorta d.m.
    Приклад
    • den 23. denne månaden

Фіксовані вирази

  • kvit månad
    månad utan alkoholbruk
Сторінка статті

hjul

іменник середній

Походження

norrønt hjól

Значення та вживання

  1. rund skive eller ring med eiker som sviv rundt ein aksel
    Приклад
    • ei kjerre med to hjul;
    • det er mange små hjul i eit urverk
  2. i overført tyding: krinslaup, utviklingsgang
    Приклад
    • vi er alle små hjul i samfunnsmaskineriet
  3. noko rundt som minner om eit hjul
    Приклад
    • eit hjul av eld;
    • eit hjul av lys

Фіксовані вирази

  • femte hjul på vogna
    (kjenne seg som eller vere) til overs
  • halde hjula i gang
    syte for at verksemda går som vanleg
  • liggje på hjul
    køyre, springe like bak ein annan;
    lure like bak
  • slå hjul
    svinge kroppen sidelengs i ein boge heilt rundt med mellomlanding på hendene
  • stegl og hjul
    om eldre forhold: straffereiskap i form av eit hjul som ligg vassrett på ei kvass stong som radbrekte og avretta forbrytarar vart lagde på
    • bli lagd på stegl og hjul
Сторінка статті

heis

іменник чоловічий

Походження

av heise

Значення та вживання

  1. innretning til å frakte varer eller personar opp eller ned med, i vertikal eller skrå lei;
    Приклад
    • ta heisen til femte etasje
  2. øvre hjørne på trekanta segl

Фіксовані вирази

  • gå i heisen
    gå tapt;
    gå til grunne
  • kome i heisen
    (etter gammal straffemetode til sjøs som gjekk ut på at ein vart heist opp i råa med ein stropp under armane) kome i knipe, kome ille ut;
    bli stilt til ansvar
Сторінка статті