Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 276 oppslagsord

fart

substantiv hankjønn eller hokjønn

Opphav

av lågtysk vart, samanheng med fare (2; same opphav som ferd

Tyding og bruk

  1. hastigheit noko eller nokon flyttar seg i;
    hurtigheit
    Døme
    • farten på bilen;
    • farten aukar;
    • ha god fart;
    • setje opp farten
  2. det at noko eller nokon er i rørsle;
    gang
    Døme
    • toget er i fart;
    • ta fart og hoppe;
    • eg er i farten!
  3. ferdsel, reise, tur, trafikk
  4. høgt tempo;
    fres, driv, hast, liv
    Døme
    • få fart på noko;
    • ei jente med fart i;
    • ikkje kunne svare i farten;
    • ho kom seg ut i ein viss fart

Faste uttrykk

  • fin i farten
    rusa
    • han er alt temmeleg fin i farten
  • i full fart
    fort;
    hurtig
    • bilen kom i full fart;
    • gjere noko i full fart
  • stå på farten
    skulle til å fare
  • vere på farten
    • vere på reise
      • når du er på farten, er lydbok flott
    • vere i aktivitet
      • han er stadig på farten til og frå ulike gjeremål
Artikkelside

farte

farta

verb

Tyding og bruk

Døme
  • farte ikring;
  • er du ute og fartar?
  • farte verda rundt
Artikkelside

gjennomsnittsfart

substantiv hankjønn eller hokjønn

Tyding og bruk

gjennomsnitt (1) av målt fart
Døme
  • trafikken held for høg gjennomsnittsfart på strekninga
Artikkelside

gir 1

substantiv inkjekjønn

Uttale

gir

Opphav

av engelsk gear, opphavleg ‘utstyr’; samanheng med gjere

Tyding og bruk

  1. tannhjulsmekanisme som overfører roterande rørsle frå ein aksel til ein annan og gjev utveksling, og som tillet varierande fart;
    Døme
    • setje bilen i femte gir;
    • sykkelen har tolv gir;
    • skifte gir

Faste uttrykk

  • få/setje ræva i gir
    få opp farten, skunde seg
    • få ræva i gir og kom!
    • set ræva i gir og få det unnagjort!
Artikkelside

kome/vere i siget

Tyding og bruk

kome eller vere i fart eller i gang;
Sjå: sig
Døme
  • symjaren er i siget denne sesongen;
  • etter fleire år med nedgang kom verksemda endeleg i siget
Artikkelside

i ein raus

Tyding og bruk

i ein fart;
Sjå: raus
Artikkelside

full pupp

Tyding og bruk

full styrke;
full fart;
Sjå: pupp
Døme
  • fotballaget går for full pupp;
  • det var full pupp frå start til mål
Artikkelside

full pinne

Tyding og bruk

stor fart;
maksimal yting;
Sjå: pinne
Døme
  • her blir det full pinne frå starten;
  • vi gav full pinne på dei siste etappane
Artikkelside

som eit olja lyn

Tyding og bruk

i stor fart;
Sjå: olje
Artikkelside

med amerikansk fart

Tyding og bruk

svært fort;
Døme
  • nye industrigreiner vart bygde opp med amerikansk fart
Artikkelside
Side 1 av 28