Розширений пошук

Словник нюношка 4 oppslagsord

konsonantar som i visse stillingar har endra seg frå ustemde (p, t, k) til stemde (b, d, g), i visse dialekter i Agder og Rogaland;

til skilnad frå harde konsonantar;

Sjå: blaut

прикметник

norrønt harðr

om stoff eller lekam: som ikkje så lett gjev etter for trykk;
fast, tett, stiv, uelastisk;
til skilnad frå blaut (2) og mjuk (1)
Приклад
- hard som stein;
- hardt metall;
- hardt brød;
- fjellbjørka er hard i veden;
- ei hard seng;
- ha hard avføring;
- ein hard knute
kraftig, intens, vanskeleg, slitsam
Приклад
- eit hardt slag;
- eit hardt åtak;
- bli sett på ei hard prøve;
- det er hard konkurranse om plassane;
- oppussing er hardt arbeid;
- få ein hard medfart;
- harde tak
- brukt som adverb
  arbeide hardt;
  støyte staven hardt mot golvet
som ikkje tek omsyn til eller gjev etter for andre;
streng, urokkeleg, stri, uvenleg
Приклад
- ha eit hardt sinn;
- motta hard kritikk;
- han var hard med barna
- brukt som adverb
  le hardt og hånleg
som i lita grad viser eller let seg påverke av kjensler;
som toler mykje
Приклад
- vere hard i hugen;
- ei hard dame
om kår, tilstand og liknande: tung, tøff, utfordrande
Приклад
- harde kår;
- ein hard lagnad;
- harde vilkår;
- det vart ein hard vinter
- brukt som adverb
  bli hardt prøvd;
  vere hardt medteken av sjukdom;
  sitje hardt i det
som tydeleg bryt med ein annan tilstand;
skarp
Приклад
- ein hard sving;
- dei nye retningslinjene står i hard kontrast til dei gamle

den harde kjernen
dei mest sentrale personane i lag, parti eller liknande
ei hard nøtt å knekkje
ei vanskeleg oppgåve
gjere seg hard
(førebu seg på å) stå imot noko farleg, vanskeleg eller ubehageleg
gå hardt for seg
gå føre seg på ein hardhendt måte
gå hardt ut
kome med sterk kritikk
dei gjekk hardt ut etter etter å ha sett seg leie på vedtaket;
partiet gjekk hardt ut mot forslaget
halde hardt
vere vanskeleg;
lykkast berre så vidt
det skal halde hardt å bli ferdig før fristen
hard valuta
- sterkt etterspurd valuta
- noko som er ettertrakta
  brennevin var hard valuta under krigen
harde bod
vanskelege tilhøve
der var harde bod i trettiåra
harde konsonantar
ustemde konsonantar;
til skilnad frå blaute konsonantar
p, t og k er harde konsonantar
harde trafikantar
bilistar;
til skilnad frå mjuke trafikantar
hardt vatn
kalkhaldig vatn
i hardt vêr
i vanskar på grunn av press, åtak eller liknande
oppdrettsnæringa er i hardt vêr;
ho har vore i hardt vêr etter publiseringa på Facebook
med hard hand
på ein brutal måte
uvedkomande vart jaga bort med hard hand
på/for harde livet
så fort eller mykje ein kan;
alt ein orkar;
av all makt
dei trente på harde livet før konkurransen;
vi jobbar for harde livet
setje hardt mot hardt
svare på åtak eller liknande med like harde middel som motstandaren;
gje att med same mynt
ta hardt i
overdrive (2)

прикметник

norrønt blautr; i tyding 4 innverknad frå norrønt blauðr ‘forsagt, feig’

særs våt;
gjennomvåt
Приклад
- blaut snø;
- skjorta var så blaut at eg kunne vri vatn ut av henne;
- bli blaut på beina
som lett gjev etter for trykk;
mjuk (1)
Приклад
- blautt metall;
- den blaute ganen
flau, tåpeleg
Приклад
- fortelje blaute vitsar;
- den der var blaut!
om person: lett å røre eller skremme;
nærtakande

blaut på pæra
mentalt svekt;
sløv
blaute konsonantar
konsonantar som i visse stillingar har endra seg frå ustemde (p, t, k) til stemde (b, d, g), i visse dialekter i Agder og Rogaland;
til skilnad frå harde konsonantar
blautt vatn
kalkfattig vatn;
mjukt vatn
den blaute kyststripa
dialektområde i Agder og Rogaland med overgang frå p, t, k til b, d, g i visse stillingar

ustemde konsonantar;

til skilnad frå blaute konsonantar;

Sjå: hard