Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
51 результатів

Словник нюношка 51 oppslagsord

ærleg

прикметник

Походження

norrønt ærligr; frå lågtysk

Значення та вживання

  1. Приклад
    • ein ærleg og tru tenar;
    • tene pengar på ærleg vis
  2. som ikkje lyg, sann, truverdig, oppriktig
    Приклад
    • vere ærleg mot ein;
    • seie si ærlege meining
    • i uttrykk:
  3. som adverb: retteleg, verkeleg
    Приклад
    • dette hadde han ærleg fortent

Фіксовані вирази

  • ærleg talt
    når sanninga skal seiast
    • eg veit ærleg talt ikkje korleis det skal gå
Сторінка статті

med tukt å melde

Значення та вживання

ærleg tala;
i sanning;
Sjå: tukt
Приклад
  • med tukt å melde var filmen ganske keisam
Сторінка статті

tukt

іменник жіночий

Походження

norrønt tykt; frå lågtysk

Значення та вживання

  1. streng oppseding eller åtferdsnorm frå forelder eller annan formyndar;
    Приклад
    • halde streng tukt;
    • følgje militær tukt
  2. tukt (1) med bruk av kroppsleg straff
    Приклад
    • få tukt i barndomen;
    • før i tida var det vanlegare med tukt av uskikkelege barn

Фіксовані вирази

  • i tukt og ære
    på sømeleg vis
    • leve i tukt og ære
  • ikkje ta tukt
    ikkje bli betre eller lydigare av å bli straffa
  • med tukt å melde
    ærleg tala;
    i sanning
    • med tukt å melde var filmen ganske keisam
Сторінка статті

gud

іменник чоловічий

Походження

norrønt goð, guð

Значення та вживання

  1. overnaturleg skapning som har makt over naturen og menneska (og som blir æra og dyrka)
    Приклад
    • greske gudar;
    • dyrke framande gudar;
    • bli æra som ein gud
  2. (brukt som særnamn) i monoteistiske religionar, særleg kristendomen: allmektig skapar som rår over verda og menneska;
    personleggjord åndeleg kraft som menneske ber til
    Приклад
    • tru på Gud;
    • be til Gud;
    • takke Gud;
    • Gud vere lova;
    • Herren vår Gud;
    • forkynne Guds rike;
    • trua på Jesus som Guds son;
    • misbruke Guds namn;
    • lære at alle menneske er Guds barn
  3. brukt i utrop og andre meir eller mindre faste seiemåtar
    Приклад
    • gud hjelpe meg;
    • gode gud for eit vêr;
    • gud, så redd eg vart;
    • det er eit guds under at det gjekk godt;
    • det var ei guds lykke at ikkje fleire liv gjekk tapt

Фіксовані вирази

  • av Guds nåde
    som er svært evnerik
    • ein kunstnar av Guds nåde
  • det må gudane vite
    det aner eg ikkje
  • det skal gudane vite
    det er sikkert
  • eit syn for gudar
    noko som er svært vakkert eller umåteleg morosamt å sjå
  • for guds skuld
    framfor alt;
    for all del
    • sei for guds skuld ikkje noko
  • gud betre
    • brukt i utrop
      • gud betre oss for eit vêr;
      • gud betre for ei herleg tid
    • sant å seie;
      ærleg talt
      • det er nok slik fatt, gud betre
  • Gud nåde
    brukt som trugsel: måtte Gud vise nåde (til den som vågar det nemnde)
    • Gud nåde deg om du kjem for seint!
  • gud og kvarmann
    absolutt alle
    • han skrytte av det til gud og kvarmann
  • gud veit
    det er ikkje godt å seie;
    ingen kan vite
    • gud veit kvar han er no
  • gudane veit
    det er ikkje godt å seie;
    ingen kan vite
    • gudane veit korleis det gjekk til
Сторінка статті

visir

іменник середній

Походження

frå fransk; av gammalfransk vis ‘andlet’

Значення та вживання

gitter eller plate på hjelm til rustning, til å slå ned framfor andletet

Фіксовані вирази

  • med ope visir
    med ærlege middel;
    ope og ærleg
    • kjempe med ope visir
Сторінка статті

tvers

прислівник

Походження

norrønt þvers; genitiv av tverr

Значення та вживання

  1. nokså vinkelrett på (lengde)retninga;
    til sides, i breidda
    • tvers av fyret – i høve til kystretninga;
    • segle tvers over fjorden;
    • gå tvers over gata
  2. heilt
    • gå tvers igjennom veggen;
    • ho er tvers igjennom ærleg – heilt ut
  3. med substantivisk funksjon etter preposisjon:
    • på tvers av land;
    • vedtak på tvers av folkeviljen – imot;
    • gå på tvers – sidelengs;
    • alt går på tvers – på tverke;
    • både på langs og på tvers

Фіксовані вирази

  • på kryss og tvers
    i alle retningar
    • dei søkte gjennom området på kryss og tvers
Сторінка статті

sann 1

прикметник

Походження

norrønt sannr

Значення та вживання

  1. som samsvarer med det røynlege;
    korrekt, rett
    Приклад
    • ei sann historie;
    • seie som sant er;
    • sant og visst;
    • så sant som det er sagt;
    • det er sant at bygget er rive
    • brukt som adverb:
      • snakke sant
  2. brukt når ein brått kjem på eller tek seg i noko
    Приклад
    • det var sant, eg skulle på møte
  3. ekte, røynleg, verkeleg
    Приклад
    • éin sann Gud frå æva og til æva;
    • ha ei sann glede av noko;
    • ein sann ven;
    • eit sant virvar
  4. i stadfestingar og eidar
    Приклад
    • det skal eg gjere så sant eg heiter Per
  5. brukt i uttrykk for overrasking
    Приклад
    • nei, det er ikkje sant!
  6. truverdig, ærleg
    Приклад
    • vere sann og tru mot seg sjølv

Фіксовані вирази

  • ikkje sant
    • brukt som ei oppmoding til å stadfeste eller godkjenne innhaldet i ei ytring
      • du ser det for deg, ikkje sant?
    • brukt for å stadfeste innhaldet i noko ein annan seier
      • det var utruleg vakkert. Ja, ikkje sant?
  • sant for dyden!
  • sant å seie
    ærleg talt
  • vise sitt sanne andlet
    vise kva ein eigenleg vil eller kva for eigenskapar eller synspunkt ein har
Сторінка статті

sak

іменник жіночий

Походження

norrønt sǫk

Значення та вживання

  1. tvistemål som er til rettsleg handsaming;
    Приклад
    • føre sak mot nokon;
    • saka er oppe til doms
  2. noko som vedkjem nokon;
    Приклад
    • dette er ei sak mellom oss to
  3. emne som blir diskutert
    Приклад
    • halde seg til saka;
    • det kjem ikkje saka ved;
    • setje seg inn i saka;
    • lese om saka på internett
  4. nyheitsmelding eller artikkel i avis eller anna massemedium
    Приклад
    • det vart ei sak i avisa
  5. forhold som er eller har vore til behandling
    Приклад
    • saka er avgjord;
    • kommunestyret handsama femten saker;
    • ta opp ei sak i spørjetimen i Stortinget
  6. Приклад
    • stø ei god sak;
    • det blir mi sak;
    • gjere sakene sine bra;
    • bland deg ikkje opp i mine saker
  7. Приклад
    • slik står sakene no
  8. det eigenlege, verkelege tilhøvet
    Приклад
    • saka er den at …;
    • det er det som er saka
  9. gjenstand, ting
    Приклад
    • saker og ting;
    • set sakene dine her;
    • ikkje rot i sakene mine

Фіксовані вирази

  • det var saker
    det var noko utanom det vanlege
  • ei sak for seg
    eit særskilt punkt, noko anna enn det som blir drøfta
  • ei smal sak
    noko som er lett å ordne
  • ei ærleg sak
    noko ein kan stå for
    • det er ei ærleg sak å jobbe for næringsinteresser
  • for den saks skuld
    viss ein skal nemne det òg;
    for den del
    • bruke jorda til hestebeite, eller sauebeite for den saks skuld
  • gjere felles sak med
    stille seg solidarisk med
  • gå rett på sak
    snakke beint ut om noko
  • gå til sak
    saksøkje, melde (3, 1)
    • dei gjekk til sak mot kommunen
  • inga sak
    lett oppgåve
    • det er inga sak å klive opp dette fjellet
  • reise sak mot
    leggje rettssak mot;
    saksøkje
    • han vil reise sak mot arbeidsgjevaren
  • sjå ei sak frå begge/fleire sider
    vurdere eit tilhøve grundig
  • sterke saker
    • alkohol eller andre rusmiddel
    • noko som vekkjer oppsikt eller er sjokkerande
      • vald og brotsverk er ofte sterke saker
  • søte saker
  • vere sikker i si sak
    vere trygg på at ein har rett
  • vere så si sak
    ikkje vere utan vågnad;
    ikkje vere enkelt
Сторінка статті

reell

прикметник

Походження

frå latin realis; same opphav som real (2

Значення та вживання

  1. som eksisterer;
    verkeleg, faktisk;
    til skilnad frå imaginær
    Приклад
    • eit reelt framsteg
  2. Приклад
    • ha reelle hensikter

Фіксовані вирази

  • reelle tal
    samnemning for alle rasjonale og irrasjonale tal;
    motsett imaginære tal
  • reelt sett
    i røyndomen
    • reelt sett er selskapet på randa av konkurs
Сторінка статті

oppriktig

прикметник

Походження

frå lågtysk ‘opprett, rett ut’

Значення та вживання

sannferdig, ærleg;
ekte

Фіксовані вирази

  • oppriktig talt
    sant å seie, ærleg talt
Сторінка статті