Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 188 oppslagsord

privatsjåfør

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

sjåfør for ein einskild person eller familie
Artikkelside

patriarkalsk

adjektiv

Tyding og bruk

  1. som er dominert av menn;
    som er typisk for mannsdominerte samfunn;
    Døme
    • eit patriarkalsk samfunn;
    • patriarkalske tradisjonar
  2. som er styrt av ein familiefar
    Døme
    • leve i ein patriarkalsk familie
Artikkelside

orkidéfamilie, orkidefamilie

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

i bunden form eintal: familie av fleirårige planter der dei fleste har fargerike blomstrar og veks i tropiske strøk;
Orchidaceae
Artikkelside

ormetungefamilie

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

i bunden form eintal: familie av små bregnar;
Ophioglossaceae
Artikkelside

oksefamilie

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

i bunden form eintal: familie av partåa, drøvtyggjande hovdyr som femner om mellom anna antiloper, sauer, geiter og storfe;
Bovidae
Artikkelside

hus

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt hús

Tyding og bruk

  1. bygning (med tak og vegger) brukt til bu- eller tilhaldsstad for menneske og dyr, til lagringsstad og liknande
    Døme
    • byggje hus;
    • ha både hus og hytte;
    • eit hus med tre etasjar;
    • setje opp nye hus på garden
  2. Døme
    • ha hus og heim;
    • vere herre i eige hus;
    • kona i huset;
    • stelle i huset
  3. personar som bur i eit hus;
    husstand, huslyd, familie
    Døme
    • vekkje heile huset;
    • ein ven av huset
  4. kongeleg eller adeleg familie eller slekt
    Døme
    • huset Habsburg styrte Austerrike-Ungarn
  5. del av nasjonalforsamling i visse land
  6. brukt som etterledd i samansetningar som nemner noko som tener som overbygning
  7. brukt som etterledd i samansetningar som nemner større forretningstiltak
  8. brukt som etterledd i samansetningar som nemner ein type behaldar eller hylster
  9. brukt som etterledd i samansetningar som nemner noko som vernar
  10. i spel: kombinasjon av tre kort av éin talverdi og to kort med anna verdi i kortspel;
    kombinasjon av tre terningar med same tal uage og to terningar med same tal auge i yatzy

Faste uttrykk

  • fullt hus
    • sal, rom eller liknande med alle plassar opptekne
      • artisten samla fullt hus kvar kveld
    • i poker: tre kort med same talverdi i kombinasjon med eit par kort med anna verdi
    • beste moglege resultat
      • skiskyttaren skaut fullt hus i siste runde
  • gå hus forbi
    ikkje bli lagd merke til, ikkje bli oppfatta
    • humoristiske poeng går publikum hus forbi;
    • mykje av det som vart sagt, gjekk hus forbi
  • gå mann av huse
    gå ut alle som ein (for å vere med på noko)
  • halde ope hus
    ta imot gjester utan særskild innbeding
  • hus under kvar busk
    tilhaldsstad kor som helst
  • i hus
    under tak;
    innandørs
    • få avlinga i hus;
    • kome i hus før uvêret bryt laus
  • ikkje til å vere i hus med
    umogleg å bu saman med
  • på huset
    • på arbeidsplassen;
      internt
      • vi jobbar med idéutvikling her på huset
    • som blir betalt av ein restaurant eller liknande
      • denne ølflaska er på huset
Artikkelside

nellikfamilie

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

i bunden form eintal: familie av planter med smale blad og blomstrar i klasar;
Caryophyllaceae
Artikkelside

mjølkefamilie

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

i bunden form eintal: familie av tofrøblada og frikrona planter;
Onagraceae
Artikkelside

lerkefamilie

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

i bunden form eintal: familie av sporvefuglar, ofte med brunstripete overside, lang baktå og vakker song;
Alaudidae
Artikkelside

leppefiskfamilie, lepefiskfamilie

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

i bunden form eintal: familie av beinfiskar med tjukke, framståande lepper;
Labridae
Artikkelside
Side 2 av 19