Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
18 результатів

Словник букмола 18 oppslagsord

tyngde

іменник чоловічий

Походження

norrønt þyngd, jamfør tung

Значення та вживання

  1. det å hvile mot underlaget med en viss kraft;
    det å være tung;
    vekt
    Приклад
    • måle høyden, bredden og tyngden til vogntoget;
    • taket kollapset under tyngden av snøen;
    • han la hele tyngden mot døra
  2. i fysikk: tyngdekraft
  3. trykk, press
    Приклад
    • uttale ordet med tyngden på første stavelse
  4. følelsesmessig byrde;
    Приклад
    • kjenne tyngden av ansvaret;
    • under tyngden av økonomiske bekymringer
  5. stor vekt som noe har, blir tillagt eller er framført med;
    Приклад
    • ha politisk tyngde;
    • en professor med stor faglig tyngde;
    • meningene hans har stor tyngde
  6. i bestemt form entall: mesteparten, storparten
    Приклад
    • tyngden av befolkningen

Фіксовані вирази

  • med full tyngde
    med full styrke;
    av full kraft
Сторінка статті

tynge

дієслово

Походження

norrønt þyngja; jamfør tung

Значення та вживання

  1. være eller gjøre tung;
    presse ned med tyngde
    Приклад
    • en strømledning tynget ned av snø
  2. være til plage eller belastning for;
    hvile tungt på;
    belaste, plage
    Приклад
    • alderen tynger meg;
    • ansvaret tynget;
    • vi var tynget av sorg
    • brukt som adjektiv:
      • tyngende gjeld;
      • tyngende omsorgsoppgaver
  3. gjøre noe vanskelig (å følge med i)
    Приклад
    • de latinske sitatene tynger framstillingen
Сторінка статті

med full tyngde

Значення та вживання

med full styrke;
av full kraft;
Se: tyngde
Сторінка статті

med tydelighet

Значення та вживання

Приклад
  • si noe med maksimal tydelighet og tyngde;
  • vise problemet med all tydelighet
Сторінка статті

selvbærende, sjølbærende

прикметник

Значення та вживання

  1. som bærer sin egen tyngde
    Приклад
    • en selvbærende konstruksjon
  2. i overført betydning: som greier seg selv, særlig økonomisk
    Приклад
    • en selvbærende organisasjon
Сторінка статті

belaste

дієслово

Вимова

belasˊte

Походження

fra lavtysk

Значення та вживання

  1. legge tyngde eller press på;
    utsette for en viss påkjenning;
    Приклад
    • belaste en bjelke;
    • belaste en muskel;
    • han er belastet med en rekke verv;
    • være arvelig belastet med noe
    • brukt som adjektiv:
      • et hardt belastet strømnett;
      • kriminelt belastede ungdommer;
      • tungt belastede rusmiddelmisbrukere;
      • et belastende arbeid, både fysisk og mentalt
  2. Приклад
    • belaste en konto

Фіксовані вирази

  • belastet begrep
    negativt ladet begrep (1)
    • planøkonomi har blitt et belastet begrep
Сторінка статті

tydelighet

іменник чоловічий або жіночий

Значення та вживання

det å være tydelig (2)
Приклад
  • bli berømmet for sin språklige tydelighet

Фіксовані вирази

  • med tydelighet
    med klarhet (2);
    tydelig
    • si noe med maksimal tydelighet og tyngde;
    • vise problemet med all tydelighet
Сторінка статті

vekt

іменник жіночий або чоловічий

Походження

norrønt vekt; fra lavtysk i betydning 5 etter latin Libra

Значення та вживання

  1. kraft som et legeme i likevekt virker på et underlag med, tyngde
    Приклад
    • gå opp, ned i vekt;
    • handelsmannen gav god vekt – litt rikelig;
    • potetsekken holder ikke vekten – er for lett;
    • kjøpe, selge i løs vekt;
    • selge fisk, høy etter vekt;
    • fødselsvekt, levendevekt
    • i overført betydning:
      • det blir lagt vekt på høflig framferd;
      • segne under vekten av ansvaret
  2. Приклад
    • bruke titallsystemet i mål og vekt
  3. så mye (av vare, stoff) som en veier på én gang
    Приклад
    • betale hundre kroner vekta for tørrfisk
    • idrettsredskap som består av stang med skiver i hver ende
      • drive styrketrening med vekter
  4. redskap, innretning til å veie med
    Приклад
    • gå på vekta – veie seg;
    • legge, veie noe på vekta;
    • badevekt, skålvekt
  5. i astrologi: person som er født i stjernetegnet Vekten (mellom 23. september og 22. oktober)
    Приклад
    • hun er vekt
  6. i idrett, i sammensetninger: vektklasse i kamp- og kraftidretter
    Приклад
    • bantamvekt, fluevekt, lettvekt, tungvekt

Фіксовані вирази

  • legge vekt på
    la (noe) telle sterkt;
    gi stor betydning
    • hun legger vekt på at hun ikke er religiøs;
    • det legges stor vekt på stil og eleganse;
    • komiteen la stor vekt på tidligere arbeidserfaring
Сторінка статті

tynn

прикметник

Походження

norrønt þunnr

Значення та вживання

  1. som har liten tykkelse eller liten omkrets;
    smal
    Приклад
    • tynt papir;
    • tynne klær;
    • en tynn gren;
    • tynne streker
  2. om levende vesen eller kroppsdel: med lite fett og muskler;
    ikke tykk;
    Приклад
    • en tynn og blek liten gutt;
    • ha tynne armer
  3. om væske eller masse: som renner lett;
    lettflytende;
    utvannet
    Приклад
    • tynn kaffe;
    • tynn olje;
    • tynn suppe;
    • malingen ble for tynn
  4. om gass eller lignende: lite konsentrert;
    lett
    Приклад
    • tynn røyk;
    • tynn fjelluft
  5. lite tett;
    Приклад
    • tynn skog;
    • bli tynn i håret;
    • det er tynt med folk på trening;
    • det er tynt med nyheter i avisen
    • brukt som adverb:
      • landet var tynt befolket;
      • benkene var tynt besatt
  6. om lyd: uten kraft;
    spinkel (3), sped;
    Приклад
    • svare med nervøs, tynn stemme;
    • en tynn orgeltone
  7. som mangler tyngde (5);
    innholdsløs;
    Приклад
    • foredraget var vel tynt;
    • filmen hadde en tynn historie

Фіксовані вирази

  • be tynt
    be innstendig og ydmykt
  • en tynn en
    en drink med lite alkohol
  • ha tynn hud
    være veldig følsom;
    være tynnhudet, nærtagen
    • han har tynn hud og tar alt personlig
  • i tykt og tynt
    i alle situasjoner og uten forbehold
    • de holdt sammen i tykt og tynt
  • ligge tynt an
    være i en vanskelig situasjon som kan få negative konsekvenser
  • på tynn is
    på usikker grunn;
    i en situasjon en ikke har kontroll på
    • statsråden befinner seg på tynn is i denne saken
Сторінка статті

tunge 1

іменник жіночий або чоловічий

Походження

norrønt tunga femininum, beslektet med latin lingva ‘tunge, språk’; jamfør lingvistikk i betydning 4 også forklart som norrønt þunga ‘tyngde, det som er tungt’

Значення та вживання

  1. beinløst, muskuløst organ i munnhulen hos mennesker og dyr
    Приклад
    • rekke tunge til en;
    • smørbrød med tunge – for eksempel av storfe;
    • bite seg i tunga – uttrykk for at en har sagt noe en angrer;
    • som å stikke tunga ut av vinduet – lite givende, uinteressant;
    • ha en skarp, giftig tunge – sterkt ironiserende eller spydig måte å si noe på
    • arkaiserende:
      • dansk tunge – (norr dǫnsk tunga) fellesbetegnelse på dansk, islandsk, norsk og svensk i middelalderen
  3. noe som har form som en tunge (1, 1)
    Приклад
    • kjolen var utstyrt med tunger i halslinningen;
    • tunge i en pens – bevegelig skinnedel i sporveksler;
    • landtunge, bretunge, ildtunge, tiriltunge

Фіксовані вирази

  • ha på tunga
    nesten huske, være nær ved å si (noe)
    • jeg har det på tunga
  • holde tann for tunge
    tie
    • lære seg å holde tann for tunge
  • holde tunga rett i munnen
    konsentrere seg (for å beholde likevekten), passe på at alt blir riktig
  • onde tunger
    folk som kommer med fiendtlige eller skadelige uttalelser om noen
  • tale i tunger
    under religiøs ekstase tale lyder eller et fremmed språk som må tolkes for tilhørerne
  • tungen på vektskåla
    det som gjør utslaget; det som avgjør en sak
    • han stemte nei og ble tunga på vekstskåla
Сторінка статті