Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
19 результатів

Словник букмола 19 oppslagsord

professor

іменник чоловічий

Вимова

profesˊsor, i flertall profesˊsorer eller  profesoˊrer

Походження

fra latin, av profiteri ‘undervise offentlig’

Значення та вживання

(tittel for) forsker og lærer av høyeste rang ved et universitet eller en høgskole
Приклад
  • hun er professor i botanikk
Сторінка статті

særlig

прикметник

Походження

norrønt sérligr

Значення та вживання

som er utenom det vanlige;
Приклад
  • i særlige tilfeller;
  • bli utnevnt til professor med særlig plikt til å forelese i offentlig rett
  • brukt som adverb:
    • skaden ble ikke særlig stor;
    • været var bra i sommer, særlig på Østlandet;
    • mye storm på kysten, særlig ille var det i november
Сторінка статті

human

прикметник

Походження

av latin humanus, av homo ‘menneske’

Значення та вживання

  1. som hører til eller er karakteristisk for menneskene;
    Приклад
    • samlinger av humant biologisk materiale;
    • være professor i human genetikk
  2. Приклад
    • fangene fikk human behandling;
    • han er en human sjef;
    • et humant arbeidsliv
Сторінка статті

professor emerita

Значення та вживання

pensjonert kvinnelig professor;
Сторінка статті

professor emeritus

Значення та вживання

pensjonert professor;
Сторінка статті

emerita

іменник чоловічий

Вимова

emeˊrita

Походження

av latin emerita ‘uttjent’; sammenheng med meritt

Значення та вживання

kvinne avgått fra høyere (akademisk eller geistlig) stilling;
jamfør emeritus

Фіксовані вирази

  • professor emerita
    pensjonert kvinnelig professor
Сторінка статті

tyngde

іменник чоловічий

Походження

norrønt þyngd, jamfør tung

Значення та вживання

  1. det å hvile mot underlaget med en viss kraft;
    det å være tung;
    vekt
    Приклад
    • måle høyden, bredden og tyngden til vogntoget;
    • taket kollapset under tyngden av snøen;
    • han la hele tyngden mot døra
  2. i fysikk: tyngdekraft
  3. trykk, press
    Приклад
    • uttale ordet med tyngden på første stavelse
  4. følelsesmessig byrde;
    Приклад
    • kjenne tyngden av ansvaret;
    • under tyngden av økonomiske bekymringer
  5. stor vekt som noe har, blir tillagt eller er framført med;
    Приклад
    • ha politisk tyngde;
    • en professor med stor faglig tyngde;
    • meningene hans har stor tyngde
  6. i bestemt form entall: mesteparten, storparten
    Приклад
    • tyngden av befolkningen

Фіксовані вирази

  • med full tyngde
    med full styrke;
    av full kraft
Сторінка статті

i 2

прийменник

Походження

norrønt í

Значення та вживання

  1. omgitt eller omsluttet av noen eller noe;
    innenfor et område, en gruppe, en institusjon eller lignende
    Приклад
    • bo i et hus;
    • ligge i jorda;
    • et hull i veggen;
    • i sør;
    • nede i dalen;
    • stå i forgrunnen;
    • ute i mørket;
    • være i skogen;
    • i Norge;
    • i hele verden;
    • han kom i en stor, sid frakk;
    • ha hendene i lomma;
    • det står i brevet;
    • arbeide i en butikk;
    • gå i første klasse;
    • med sorg i hjertet
  2. blandet med
    Приклад
    • det er vann i melka
  3. med bevegelse mot noe eller inn på et visst avgrenset område eller lignende
    Приклад
    • slå vann i glasset;
    • klatre opp i et tre;
    • slå noen i hodet;
    • gripe tak i noe;
    • hun hvisket meg noe i øret;
    • gå i kirken
  4. brukt til å knytte sammen to like substantiv: like inntil eller innpå;
    like etter
    Приклад
    • vi bor vegg i vegg;
    • det gikk slag i slag hele ferien
  5. med form eller utseende som
    Приклад
    • stå i en bue;
    • gå i ring
  6. mot en ytre flate
    Приклад
    • klappe i hendene;
    • slå hånden i bordet
  7. brukt for å betegne en tilstand, sinnsstemning, virksomhet eller lignende
    Приклад
    • leve i fred;
    • sitte godt i det;
    • få noe i stand;
    • falle i søvn;
    • være i sin beste alder;
    • være i gang;
    • stå i stampe;
    • sette penger i aksjer;
    • dele noe i tre deler;
    • slå noe i små biter
  8. brukt for å betegne middel, emne, form, måte, mening eller lignende
    Приклад
    • feste båten i et tau;
    • si noe i spøk;
    • betale 40 000 i skatt;
    • tale i lignelser;
    • en byste i marmor;
    • få lønn i varer;
    • Kongens fortjenstmedalje i gull;
    • trekke i langdrag;
    • i beste mening
  9. brukt om tid
    Приклад
    • i gamle dager;
    • i morgen;
    • i juli;
    • i øyeblikket;
    • i vår tid;
    • i våronna;
    • det skjedde i 2021;
    • talen varte i en time;
    • han bodde der i mange år
  10. brukt i uttrykk for at noe er en del av en helhet
    Приклад
    • eplet er delt i tre deler;
    • et skuespill i fem akter;
    • han hadde del i gården
  11. med hensyn til;
    når det gjelder
    Приклад
    • være flink i idrett;
    • de er dårlige i matte;
    • du er alltid så stor i kjeften;
    • gå fram i alder og visdom;
    • ha rett i noe
  12. brukt ved ord for materiale, virksomhet, fagområde og lignende
    Приклад
    • arbeide i tre;
    • professor i historie
  13. brukt ved ord for noe eller noen som en følelse er rettet mot
    Приклад
    • han er glad i mat;
    • han var forelsket i henne;
    • jeg gir blaffen i det
  14. brukt som adverb i forbindelse med visse verb
    Приклад
    • ta i;
    • sette i;
    • stemme i;
    • henge i

Фіксовані вирази

  • i ett og alt
    fullstendig, på alle måter
    • vi to er enige i ett og alt
  • i og for seg
    i seg selv;
    ene og alene
    • det er i og for seg ikke så rart
Сторінка статті

etikk

іменник чоловічий

Походження

av gresk ethikos ‘sedelig’, av ethos; jamfør etos

Значення та вживання

lære om hva som er rett og galt;
Приклад
  • professor i medisinsk etikk;
  • den gjeldende etikken i samfunnet;
  • fokus på etikk og menneskerettigheter

Фіксовані вирази

  • deskriptiv etikk
    beskrivelse av de etiske holdninger og moralske regler som gjelder i et samfunn
  • normativ etikk
    etikk som gir normer for riktig og god livsførsel
Сторінка статті

emeritus

іменник чоловічий

Вимова

emeˊritus

Походження

av latin emeritus ‘uttjent’; sammenheng med meritt

Значення та вживання

person avgått fra høyere (akademisk eller geistlig) stilling;
jamfør emerita

Фіксовані вирази

  • professor emeritus
    pensjonert professor
Сторінка статті