Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
20 результатів

Словник букмола 9 oppslagsord

univers

іменник середній

Походження

fra latin, av universus ‘altomfattende’

Значення та вживання

  1. jorda og alt som eksisterer i verdensrommet;
    Приклад
    • utforske universet
  2. helhet av erfaringer, tanker eller forestillinger som preger en person, en gruppe eller et miljø
    Приклад
    • dyrke særegne musikalske univers;
    • de lever i sitt eget, lille univers
  3. oppdiktet verden
    Приклад
    • Harry Potters magiske univers
Сторінка статті

tekstunivers

іменник середній

Значення та вживання

helhet av tanker eller forestillinger som preger verkene til en forfatter;
jamfør univers (2)
Приклад
  • forfatterens underfundige tekstunivers;
  • tekstuniverset til bandet henter inspirasjon fra folkeeventyrene
Сторінка статті

verden

іменник чоловічий

Походження

norrønt verǫld, av verr ‘mann’ og ǫld ‘tidsalder’, -en opprinnelig bestemt artikkel

Значення та вживання

  1. alt som eksisterer i verdensrommet;
    Приклад
    • kanskje det fins verdener bortenfor vår verden;
    • være redd for at verden skal gå under
  2. jordkloden som tilholdssted for mennesker, dyr og planter
    Приклад
    • fra alle kanter av verden;
    • folk fra hele verden;
    • alle land i verden;
    • være den beste i verden;
    • komme seg fram her i verden;
    • den vestlige verden;
    • den store, vide verden
    • brukt i genitiv, også i formen verdsens:
      • til ingen verdens nytte;
      • ingen verdsens ting
  3. alle mennesker sett som en enhet;
    Приклад
    • en hel verden i sorg;
    • hele verden ønsker fred
  4. område utenfor hjemstedet, for eksempel i andre land eller verdensdeler
    Приклад
    • reise ut i verden;
    • den store, vide verden
  5. fellesskap innenfor visse felt
    Приклад
    • den akademiske verdenen;
    • i kunstens verden
  6. samfunn av dyr eller vekster
    Приклад
    • bienes verden;
    • lære seg blomstenes verden
  7. tilværelse av fysisk eller psykisk art
    Приклад
    • leve i to ulike verdener;
    • som å komme til en annen verden;
    • utlevere sin indre verden
  8. tenkt område;
    konstruert tilværelse
    Приклад
    • drømmenes verden;
    • leve i sin egen verden
  9. brukt i utrop for å uttrykke undring
    Приклад
    • du verden!
    • hva i all verden er det du gjør?
  10. stor mengde
    Приклад
    • en verden av muligheter

Фіксовані вирази

  • aldri i verden
    ikke for noen pris
    • selge gården – aldri i verden!
  • av en annen verden
    utenom det vanlige
    • ha en scenisk utstråling av en annen verden
  • bringe/få ut av verden
    bli ferdig med;
    fjerne
    • vi må få denne saken ut av verden;
    • han har brakt tvisten ut av verden
  • den fjerde verden
    (rester av) urbefolkning med særegne livs- og kulturformer som (ofte) er truet av mer moderne samfunnsformer
  • den gamle verden
    fellesbetegnelse for de verdensdelene som oldtidens europeere kjente: Europa, Asia og Afrika;
    til forskjell fra den nye verden
  • den nye verden
    de delene av verden som ikke var kjent for europeerne før de store oppdagelsene på 1500-tallet, oftest brukt om Amerika
  • den tredje verden
  • for alt i verden
    for noen pris
    • jeg gjør det ikke for alt i verden
  • forlate verden
    dø
  • før i verden
    på et tidligere tidspunkt;
    i gamle dager;
    før i tiden
  • i all verdens rike
    brukt forsterkende
    • hva i all verdens rike driver dere med?
  • komme til verden
    bli født
    • hun kom til verden i mai
  • sette barn til verden
    få barn;
    føde
  • trekke seg tilbake fra verden
    søke ensomhet
    • hun trakk seg tilbake fra verden og viet seg til de store spørsmål
  • utakk er verdens lønn
    du får ingen takk for det gode du gjør
  • verden er ikke stor
    sagt når noen uventet møter hverandre
  • verden står ikke til påske
    brukt spøkefullt om at en er overrasket
    • vant laget en kamp? Verden står ikke til påske, altså!
    • dette hadde jeg ikke ventet, nå står ikke verden til påske!
  • verden vil bedras
    menneskene er godtroende og lette å narre
  • verdens navle
    viktig og sentralt sted
    • han tror hjembygda er verdens navle
  • verdens undergang
    • det at verden, jorda og menneskeheten blir utslettet
      • spå verdens undergang;
      • tror du på verdens undergang?
    • brukt for å overdrive de negative virkningene av en omstendighet
      • et lite skrubbsår er ikke verdens undergang;
      • men det er vel ikke verdens undergang om vi kommer litt for sent?
Сторінка статті

parallell 2

прикметник

Походження

av gresk parallelos ‘ved siden av hverandre’

Значення та вживання

  1. i matematikk, om to eller flere rette linjer eller plan: som løper likt med hverandre, og som ikke skjærer hverandre hvor langt de enn forlenges
    Приклад
    • parallelle sider
  2. ved siden av;
    motsvarende, samsvarende, lik
    Приклад
    • de to utviklingslinjene er helt parallelle;
    • stemmene går i parallelle oktaver
    • brukt som adverb:
      • behandling og forebyggende arbeid må foregå parallelt;
      • nye metoder nyttes parallelt med de gamle

Фіксовані вирази

  • parallelt univers
    • (forestillings)verden som ligner vår egen verden, men som har fundamentale forskjeller
      • i det parallelle universet i filmen er Bergen herjet av vampyrer;
      • dette forslaget må være laget i et parallelt univers der ingen er syke
    • i astronomi: forestilling om at det eksisterer mange universer, som ikke kan observeres direkte, men som kan påvirke og bli påvirket av vårt univers
Сторінка статті

universum

іменник середній

Походження

fra latin

Значення та вживання

Сторінка статті

universitet

іменник середній

Походження

av latin universitas ‘helhet, sammenslutning (av lærere og studenter)'; beslektet med univers

Значення та вживання

  1. institusjon for forskning og høyere undervisning innenfor en rekke vitenskaper
    Приклад
    • studere på universitetet;
    • han studerte matematikk ved et tysk universitet
  2. Приклад
    • møtes utenfor universitetet
Сторінка статті

verdensrom

іменник середній

Значення та вживання

i bestemt form entall: det uendelige rommet med jorda og de andre himmellegemene;
Приклад
  • sende en satellitt ut i verdensrommet
Сторінка статті

uni-

префікс

Походження

av latin unus ‘en’

Значення та вживання

prefiks (1) i ord som betegner noe som er eller skal bli ens (1, 1);
i ord som uniformere, unisex og univers
Сторінка статті

parallellunivers

іменник середній

Значення та вживання

(forestillings)verden som ligner vår egen verden, men som har fundamentale forskjeller;
Сторінка статті

Словник нюношка 11 oppslagsord

univers

іменник середній

Походження

frå latin, av universus ‘altomfattande’

Значення та вживання

  1. jorda og alt som eksisterer i verdsrommet;
    Приклад
    • forske ut universet
  2. heilskap av røynsler, tankar eller førestillingar som pregar ein person, ei gruppe eller eit miljø
    Приклад
    • Edvard Griegs musikalske univers;
    • leve i sitt eige univers
  3. oppdikta verd
    Приклад
    • figurane i Kjell Aukrusts univers
Сторінка статті

tekstunivers

іменник середній

Значення та вживання

heilskap av tankar eller førestillingar som pregar verka til ein forfattar;
jamfør univers (2)
Приклад
  • boka er sett i det kjende og absurde tekstuniverset til forfattaren;
  • bandet har sitt eige fantastiske tekstunivers
Сторінка статті

verd 1

іменник жіночий

Походження

norrønt verǫld, av verr ‘mann’ og ǫld ‘alder’

Значення та вживання

  1. alt som eksisterer i verdsrommet;
    Приклад
    • kanskje det finst andre verder;
    • vere redd for at verda skal gå under
  2. særleg i bunden form eintal: jordkloten som tilhaldsstad for menneske, dyr og planter
    Приклад
    • alle land i verda;
    • folk frå heile verda;
    • frå alle kantar av verda;
    • den vestlege verda;
    • kome seg fram her i verda
    • brukt i genitiv, også i forma verdsens:
      • verdas største idrettsarrangement;
      • til verdsens ende
  3. alle menneske sett som ei eining;
    Приклад
    • ei heil verd i sorg;
    • ei heil verd ynskjer fred
  4. område utanfor heimstaden, til dømes i andre land eller verdsdelar
    Приклад
    • reise ut i verda;
    • den store, vide verda
  5. fellesskap innanfor visse felt
    Приклад
    • den akademiske verda
  6. samfunn av dyr eller vekster
    Приклад
    • i verda til slangane
  7. tilvære av fysisk eller psykisk art
    Приклад
    • ta verda som ho kjem;
    • vi rekk ikkje alt her i verda;
    • leve i to ulike verder;
    • som å kome til ei anna verd;
    • den indre verda av kjensler
  8. tenkt område;
    konstruert tilvære
    Приклад
    • leve i si eiga verd
  9. brukt i utrop for å uttrykkje undring
    Приклад
    • du verda!
    • kva i all verda er det du gjer?
  10. stor mengd
    Приклад
    • ei verd av opplevingar

Фіксовані вирази

  • aldri i verda
    ikkje for nokon pris
    • selje garden – aldri i verda!
  • av ei anna verd
    utanom det vanlege
    • ha ei stemmeprakt av ei anna verd
  • den fjerde verda
    (restar av) urfolkesetnad med særeigne livs- og kulturformer som (ofte) er truga av meir moderne samfunnsformer
  • den gamle verda
    fellesnemning for dei verdsdelane som oldtidas europearar kjende til: Europa, Asia og Afrika;
    til skilnad frå den nye verda
  • den nye verda
    dei delane av verda som ikkje var kjende for europearane før dei store oppdagingane på 1500-talet, oftast brukt om Amerika
  • den tredje verda
  • for alt i verda
    for nokon pris
    • eg gjer det ikkje for alt i verda
  • forlate verda
    døy
  • før i verda
    på eit tidlegare tidspunkt;
    i gamle dagar;
    før i tida
  • få ut av verda
    bli ferdig med;
    fjerne
    • vi må få denne saka ut av verda
  • i all verdas rike
    brukt forsterkande
    • kva i all verdas rike skal vi med dette?
  • kome til verda
    bli fødd
    • han kom til verda i 1994
  • setje barn til verda
    få barn;
    fø
  • trekkje seg tilbake frå verda
    søkje einsemd
    • dette er ein stad ein kan trekkje seg tilbake får verda
  • utakk er verdas løn
    du får inga takk for det gode du gjer
  • verda er ikkje stor
    sagt ved uventa møte mellom folk
  • verda står ikkje til påske
    brukt skjemtande om at ein er overraska
    • fint vêr i dag igjen ! Verda står ikkje til påske!
    • har ho rydda rommet sitt? No står ikkje verda til påske
  • verdas undergang
    • det at verda, jorda og menneskeslekta blir utsletta
      • spå verdas undergang;
      • ein film om verdas undergang
    • brukt for å overdrive dei negative verknadene av eit omstende
      • det er ikkje verdas undergang å vere litt åleine;
      • men det er no ikkje verdas undergang om vi må vente litt
Сторінка статті

parallell 2

прикметник

Походження

av gresk parallelos ‘ved sida av einannan’

Значення та вживання

  1. i matematikk om to eller fleire beine linjer eller plan: som går jamsides og alltid i same avstand frå kvarandre
    Приклад
    • parallelle sider
  2. ved sida av, jamsides;
    tilsvarande, motsvarande, lik
    Приклад
    • ei parallell utvikling;
    • stemmene går i parallelle kvintar
    • brukt som adverb:
      • lese- og skriveopplæring går parallelt

Фіксовані вирази

  • parallelt univers
    • (førestillings)verd som liknar på vår eiga verd, men som har fundamentale forskjellar
      • i det parallelle universet i boka er Oslo fylt av tussar og troll;
      • dei rike lever i eit parallelt univers
    • i astronomi: førestilling om at det eksisterer mange univers, som ikkje kan observerast direkte, men som kan påverke og bli påverka av vårt univers
Сторінка статті

universum

іменник середній

Походження

frå latin

Значення та вживання

Сторінка статті

universitet

іменник середній

Походження

av latin universitas ‘heilskap, samskipnad (av lærarar og studentar)'; samanheng med univers

Значення та вживання

  1. institusjon for høgare undervisning og forsking i mange vitskapsgreiner
    Приклад
    • studere på universitetet;
    • ho studerte politikk ved eit fransk universitet
  2. Приклад
    • gå gjennom universitetet
Сторінка статті

verdsrom

іменник середній

Значення та вживання

i bunden form eintal: det uendelege rommet med jorda og dei andre himmellekamane;
Приклад
  • sende ein satellitt ut i verdsrommet
Сторінка статті

uni-

префікс

Походження

av latin unus ‘ein’

Значення та вживання

prefiks (1) i ord som uttrykkjer noko som er eller skal bli eins (1, 1);
i ord som uniformere, unisex og univers
Сторінка статті

parallellunivers

іменник середній

Значення та вживання

(førestillings)verd som liknar vår eiga verd, men som har fundamentale forskjellar;
Сторінка статті

rom 3

іменник середній

Походження

norrønt rúm

Значення та вживання

  1. volum, utstrekning, plass (som noko treng eller fyller);
    (tilhalds)stad
    Приклад
    • det var rom til 45 i bussen
    • utstrekning i tre dimensjonar
      • det var eit ope rom mellom husa;
      • utstrekning i tid og rom;
      • gje gleda rom;
      • gje rom for noko;
      • det var ikkje rom for tvil;
      • synet hans vann rom – vann terreng, hadde framgang
  2. avdeling, skild del (av hus)
    Приклад
    • to rom og kjøken;
    • ei lommebok med fire rom
  3. i bunden form eintal: univers, lufthav
    Приклад
    • stire ut i rommet
Сторінка статті