Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
28 результатів

Словник букмола 12 oppslagsord

tonem

іменник середній

Походження

etter mønster av fonem, morfem

Значення та вживання

tonegang som er karakteristisk for de fleste norske og svenske dialekter, og som skiller ellers likelydende ord fra hverandre
Приклад
  • ‘loven’ blir uttalt med tonem 1 og ‘låven’ med tonem 2
Сторінка статті

tonelag

іменник середній

Значення та вживання

Фіксовані вирази

Сторінка статті

enkel

прикметник

Походження

fra lavtysk ‘eneste’; beslektet med en (2

Значення та вживання

  1. som består av én enhet;
    Приклад
    • enkel tråd;
    • enkle dører
  2. sammensatt av få deler;
    lite innfløkt;
    uten noe ekstra
    Приклад
    • et enkelt apparat;
    • en enkel melodi;
    • enkel kost;
    • en enkel, men elegant kjole;
    • gjøre det enkelt
    • brukt som adverb:
      • rommet er enkelt møblert
  3. som krever lite;
    Приклад
    • leve et enkelt liv;
    • enkle mennesker;
    • med enkle midler;
    • ha enkle vaner
  4. lett å forstå, gjøre eller bruke;
    Приклад
    • en enkel oppgave;
    • maskinen er enkel å betjene;
    • det er enkelt når en kan det;
    • gi en enkel forklaring
    • brukt som substantiv:
      • å flytte derfra ville være det enkleste

Фіксовані вирази

Сторінка статті

dobbelt, dobbel

прикметник

Походження

gjennom lavtysk, fra fransk, opprinnelig av latin duplus ‘foldet to ganger, dobbelt så stor’; av duo ‘to’

Значення та вживання

  1. sammensatt av to like eller lignende deler
    Приклад
    • dobbelte dører;
    • koffert med dobbelt bunn
    • brukt som adverb:
      • brette arket dobbelt
  2. som kan tolkes på to måter
    Приклад
    • et begrep med dobbelt betydning
  3. to ganger så mye
    Приклад
    • en dobbelt glede;
    • dobbelt porsjon;
    • gjøre dobbelt arbeid
    • brukt som adverb:
      • dobbelt ergerlig;
      • dobbelt så stor
    • brukt som substantiv:
      • øk masketallet til det dobbelte
  4. brukt som etterledd i sammensetninger der førsteleddet viser hvor mange ganger noe øker

Фіксовані вирази

  • dobbelt bestemmelse
    substantivfrase med både determinativ (1 (bestemmerord) og substantiv i bestemt form
    • ‘dette landet’ har dobbelt bestemmelse
  • dobbelt bokføring
    • bokføringssystem der hver post blir ført på to steder, en debet- og en kreditside
    • i overført betydning: det å ikke oppgi reell pengebruk eller komme med usanne opplysninger
  • dobbelt bokholderi
    • bokføringssystem der hver post blir ført på to steder, både på debet- og kreditsiden
    • i overført betydning: det å ikke oppgi reell pengebruk eller komme med usanne opplysninger
  • dobbelt konsonant
    to like konsonanter skrevet etter hverandre;
    dobbeltkonsonant
  • dobbelt opp
    to ganger en oppgitt mengde
    • en kan ikke få dobbelt opp av alt
  • dobbelt statsborgerskap
    statsborgerskap som gir rettigheter og forpliktelser i to land eller stater
  • dobbelt/tostavelses tonelag
    intonasjon som går slik som i ordet ‘liket’;
    tonem 2;
    til forskjell fra enkelt/enstavelses tonelag
  • i dobbelt forstand
    med to betydninger
    • hun er musikalsk i dobbelt forstand og har evne både til å lytte og spille selv
  • komme under dobbelt ild
    • bli beskutt eller angrepet fra to sider
    • i overført betydning: bli angrepet eller få kritikk fra to kanter
  • se dobbelt
    se to synsbilder av de samme omgivelsene
Сторінка статті

trykkaksent

іменник чоловічий

Значення та вживання

framheving av stavelse ved trykk (4, 4) og ikke ved tonem;
jamfør aksent (1)
Сторінка статті

enkelt/enstavelses tonelag

Значення та вживання

intonasjon som går slik som i ordet ‘like’;
til forskjell fra dobbelt/tostavelses tonelag;
Sjå: enkel, tonelag
Сторінка статті

dobbelt/tostavelses tonelag

Значення та вживання

intonasjon som går slik som i ordet ‘liket’;
til forskjell fra enkelt/enstavelses tonelag;
Сторінка статті

-em

іменник середній

Походження

fra gresk og nylatin

Значення та вживання

etterledd i ord for minste byggekloss i ord som gjelder språklig analyse, der førsteleddet angir hvilken del av språket det gjelder;
for eksempel fonem, morfem og tonem
Сторінка статті

cirkumfleks, sirkumfleks

іменник чоловічий

Вимова

sirkumflekˊs

Походження

av latin (accentus) cirkumflexus ‘ombøyd (aksent)'

Значення та вживання

  1. diakritisk tegn (^) som angir at en lyd er falt bort, for eksempel i fôr, for eldre foder;
  2. i språkvitenskap: særskilt (oftest langtrukket eller modulert) tonem i en stavelse, særlig i ord som har hatt vokalbortfall, for eksempel kast for kaste (infinitiv), i visse trønderske og nordnorske dialekter
Сторінка статті

aksent

іменник чоловічий

Вимова

aksenˊt eller  aksanˊg

Походження

av latin accentus ‘sang til (ordene)'

Значення та вживання

  1. framheving av stavelse ved trykk eller tonehøyde;
    Приклад
    • de fleste norske ord har aksenten på første stavelse
  2. i musikk: framheving av en enkelt tone eller akkord
  3. diakritisk tegn over vokal, brukt for å vise trykk og/eller kvalitet
    Приклад
    • bruke aksent over e-en i ordet ‘kafé’
  4. måte å uttale et fremmedspråk på;
    Приклад
    • snakke engelsk med norsk aksent;
    • ha utenlandsk aksent
Сторінка статті

Словник нюношка 16 oppslagsord

tonem

іменник середній

Походження

av tone (2 og -em; etter mønster av fonem

Значення та вживання

tonegang, ordtone (i norsk og svensk) som skil elles like ord(grupper) frå kvarandre
Приклад
  • stupet blir uttalt med tonem 1;
  • stupe blir uttalt med tonem 2
Сторінка статті

tonelag

іменник середній

Значення та вживання

Фіксовані вирази

Сторінка статті

enkel

прикметник

Походження

frå lågtysk ‘einaste’; samanheng med ein (2

Значення та вживання

  1. som er av éi eining;
    Приклад
    • enkle vindauge;
    • enkel vegg;
    • enkel tråd
  2. samansett av få delar;
    lite innfløkt;
    utan noko ekstra
    Приклад
    • enkel reiskap;
    • ein enkel melodi;
    • enkel kost;
    • enkel oppbygnad;
    • ein enkel, men elegant kjole;
    • gjere det enkelt
    • brukt som adverb
      • stova er enkelt møblert
  3. som krev lite;
    Приклад
    • ha enkle vanar;
    • leve eit enkelt liv;
    • dei er enkle folk
  4. lett å forstå, gjere eller bruke;
    Приклад
    • ei enkel oppgåve;
    • dette er enkelt å svare på
    • brukt som substantiv
      • det er ofte det enklaste som er det beste

Фіксовані вирази

Сторінка статті

einstavings

прикметник

Значення та вживання

om ord og orddel: med ei staving (2)
Приклад
  • mange av orda er einstavings

Фіксовані вирази

Сторінка статті

dobbel, dobbelt

прикметник

Походження

gjennom lågtysk, frå fransk, opphavleg av latin duplus ‘tofalda, dobbelt så stor’; av duo ‘to’

Значення та вживання

  1. samansett av to like eller liknande delar
    Приклад
    • doble vindauge;
    • koffert med dobbel botn
    • brukt som adverb
      • brette arket dobbelt
  2. som kan tolkast på to måtar
    Приклад
    • eit ord med dobbel tyding
  3. to gonger så mykje
    Приклад
    • dobbel pris;
    • ha dobbel glede av noko
    • brukt som adverb
      • dobbelt så stor;
      • vere dobbelt tragisk
    • brukt som substantiv
      • auke talet til det doble
  4. brukt som etterledd i samansetningar der førsteleddet viser kor mange gonger noko er auka

Фіксовані вирази

  • dobbel bestemming
    substantivfrase med både determinativ (1 (bestemmarord) og substantiv i bunden form
    • ‘dette landet’ har dobbel bestemming
  • dobbel bokføring
    • bokføring som går ut på å føre kvar post på to stader, både på debet- og kreditsida
    • i overført tyding: det å oppgje usanne rekneskapstal eller halde noko skjult
  • dobbel bunden form
  • dobbel konsonant
    to like konsonantar skrivne etter kvarandre;
    dobbelkonsonant
  • dobbel statsborgarskap
    statsborgarskap som gjev rettar og plikter i to land eller statar
  • dobbelt bokhald
    • bokføring som går ut på at kvar post blir ført to stader, både på debet- og kreditsida
    • i overført tyding: det å oppgje usanne regnskapstal eller halde noko skjult
  • dobbelt opp
    to gonger ei gjeven mengd
    • dei har dobbelt opp av alt
  • dobbelt tonelag
    tonem 2
    • ‘bonde’ har dobbelt tonelag
  • i dobbel forstand
    med to tydingar
    • korpset må i dobbel forstand vere med på notane
  • kome under dobbel eld
    • bli skoten på eller overfallen frå to kantar
    • i overført tyding: bli angripen eller få kritikk frå to kantar
  • sjå dobbelt
    ha to synsbilete av same omgjevnader
Сторінка статті

trykkaksent

іменник чоловічий

Значення та вживання

framheving av staving med hjelp av trykk (3, 4) og ikkje ved tonem;
jamfør aksent (1)
Сторінка статті

akutteikn, akutt-teikn

іменник середній

Значення та вживання

i språkvitskap: aksentteikn (´) som markerer tonem 1, trong lyd (som é i lét, preteritum av låte) eller trykk (som i éin, allé), akutt (1, 1)
Сторінка статті

einstavings tonelag

Значення та вживання

enkelt tonelag;
tonem 1;
Сторінка статті

tostavings tonelag

Значення та вживання

dobbelt tonelag;
tonem 2;
Sjå: tonelag
Сторінка статті

enkelt tonelag

Значення та вживання

tonem 1;
til skilnad frå dobbelt tonelag;
Sjå: enkel
Сторінка статті
Сторінка 1 з 2