Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
41 результатів

Словник букмола 17 oppslagsord

sid

прикметник

Походження

norrønt síðr

Значення та вживання

  1. som når langt ned
    Приклад
    • en sid kjole;
    • bli sid i baken
      • som etterledd i ord som
      • fotsid
  2. som ligger lavt i terrenget og er fuktig;
    Приклад
    • side myrer
  3. kraftig, drabelig
    Приклад
    • ta en sid slurk;
    • være sid til å drikke
Сторінка статті

skinnstakk

іменник чоловічий

Походження

norrønt skinnstakkr; jamfør stakk (1

Значення та вживання

sid trøye, jakke eller kofte (3) av skinn (1, 2), særlig brukt av fiskere
Приклад
  • nordlandsfiskerne brukte skinnstakk
Сторінка статті

stakk 1

іменник чоловічий

Походження

norrønt stakkr ‘kofte’; trolig av stak(k)a ‘skinn’

Значення та вживання

  1. skjørt (1), særlig om del av bunad eller folkedrakt som er festet i (oftest) livet
    Приклад
    • sy seg ny stakk
  2. i norrøn tid: kofte eller sid trøye til å tre over hodet
Сторінка статті

side

іменник жіночий або чоловічий

Походження

norrønt síða, opprinnelig ‘noe som tøyer seg nedover’; jamfør sid

Значення та вживання

  1. høyre eller venstre del av menneske- eller dyrekropp
    Приклад
    • legge seg på siden;
    • sette hendene i siden
  2. på slakt: halv kropp uten hode og lemmer
    Приклад
    • bog og side av hjort
  3. parti som vender utover;
    ytterflate på langs av noe
    Приклад
    • bilen veltet over på siden;
    • han kommer opp på siden av henne;
    • sidene i en trekant
  4. Приклад
    • sidene i en bok
  5. del av rom, område eller tidsrom
    Приклад
    • sitte på høyre side i kirken;
    • gå på venstre side av veien;
    • på begge sider av elva;
    • på den andre siden av fjorden;
    • på denne siden av nyttår
  6. egenskap
    Приклад
    • ha sine dårlige sider
  7. område, del
    Приклад
    • matematikk var ikke min sterke side;
    • den økonomiske siden av saken;
    • to sider av samme sak
  8. kant eller retning til venstre eller høyre
    Приклад
    • svinge til siden;
    • dra teppet til side
  9. parti (for eller imot)
    Приклад
    • få tilslutning fra alle sider;
    • ha noen på sin side;
    • han på sin side ville ikke gjøre noe;
    • delta i krigen på fransk side;
    • jeg hadde ikke ventet dette fra den siden
  10. jamfør farsside og morsside
    Приклад
    • de har stor slekt på begge sider

Фіксовані вирази

  • legge til side
    spare, gjemme
    • legge til side penger for framtiden;
    • planene er lagt til side
  • på siden av saken
    utenfor det egentlige saksområdet
  • sette til side
    overse
    • sette menneskerettighetene til side
  • side om side
    på høyde med hverandre
  • sterk side
    god egenskap
    • scenografien er en sterk side ved forestillingen
  • stå ved noens side
    være solidarisk med, hjelpe noen
  • svak side
    feil, mangel
    • trekke fram en svak side ved organisasjonen;
    • forslaget har sine svake sider
  • ved siden av
    • like inntil;
      rett i nærheten av
      • det stod en person ved siden av bilen
    • side om side med
      • de satt ved siden av hverandre
    • i tillegg (til)
      • være avhengig av å jobbe ved siden av studiene
  • være på den sikre siden
    ha gardert seg
Сторінка статті

lang

прикметник

Походження

norrønt langr

Значення та вживання

  1. som har en viss lengde;
    som har forholdsvis stor lengde
    Приклад
    • ha langt hår;
    • et langt tau;
    • ha lange bein;
    • legge ut på en lengre reise;
    • huset er 14 m langt;
    • gå med lange skritt
  2. om person: høy (2, 1)
    Приклад
    • begge barna er lange og tynne;
    • hun er lengre enn jeg
  3. Приклад
    • ha lange bukser;
    • hun går ofte i lang kjole
  4. som varer så eller så lenge, eller som kjennes langvarig
    Приклад
    • en lang stund;
    • en fire timer lang operasjon

Фіксовані вирази

  • bli lang i ansiktet
    vise tydelig at en blir skuffet eller svært overrasket
  • bli lang i maska
    vise tydelig at en blir skuffet, svært forundret eller lignende
  • dagen lang
    hele dagen
    • hun jobbet dagen lang for å bli ferdig til fristen
  • falle så lang en er
    falle med kroppen rett ut
    • han falt så lang han var
  • få lang nese
    bli narret
  • ha lang lunte
    • være rolig og tålmodig
    • være sen i oppfattelsen
  • ha lange fingrer
    være tyvaktig
  • i lange tider
    veldig lenge
    • hun har vært syk i lange tider
  • i lengre tid
    temmelig lenge
  • i lengste laget
    litt for lang(t)
    • filmen var i lengste laget
  • være snill som dagen er lang
    være veldig snill
Сторінка статті

i 2

прийменник

Походження

norrønt í

Значення та вживання

  1. omgitt eller omsluttet av noen eller noe;
    innenfor et område, en gruppe, en institusjon eller lignende
    Приклад
    • bo i et hus;
    • ligge i jorda;
    • et hull i veggen;
    • i sør;
    • nede i dalen;
    • stå i forgrunnen;
    • ute i mørket;
    • være i skogen;
    • i Norge;
    • i hele verden;
    • han kom i en stor, sid frakk;
    • ha hendene i lomma;
    • det står i brevet;
    • arbeide i en butikk;
    • gå i første klasse;
    • med sorg i hjertet
  2. blandet med
    Приклад
    • det er vann i melka
  3. med bevegelse mot noe eller inn på et visst avgrenset område eller lignende
    Приклад
    • slå vann i glasset;
    • klatre opp i et tre;
    • slå noen i hodet;
    • gripe tak i noe;
    • hun hvisket meg noe i øret;
    • gå i kirken
  4. brukt til å knytte sammen to like substantiv: like inntil eller innpå;
    like etter
    Приклад
    • vi bor vegg i vegg;
    • det gikk slag i slag hele ferien
  5. med form eller utseende som
    Приклад
    • stå i en bue;
    • gå i ring
  6. mot en ytre flate
    Приклад
    • klappe i hendene;
    • slå hånden i bordet
  7. brukt for å betegne en tilstand, sinnsstemning, virksomhet eller lignende
    Приклад
    • leve i fred;
    • sitte godt i det;
    • få noe i stand;
    • falle i søvn;
    • være i sin beste alder;
    • være i gang;
    • stå i stampe;
    • sette penger i aksjer;
    • dele noe i tre deler;
    • slå noe i små biter
  8. brukt for å betegne middel, emne, form, måte, mening eller lignende
    Приклад
    • feste båten i et tau;
    • si noe i spøk;
    • betale 40 000 i skatt;
    • tale i lignelser;
    • en byste i marmor;
    • få lønn i varer;
    • Kongens fortjenstmedalje i gull;
    • trekke i langdrag;
    • i beste mening
  9. brukt om tid
    Приклад
    • i gamle dager;
    • i morgen;
    • i juli;
    • i øyeblikket;
    • i vår tid;
    • i våronna;
    • det skjedde i 2021;
    • talen varte i en time;
    • han bodde der i mange år
  10. brukt i uttrykk for at noe er en del av en helhet
    Приклад
    • eplet er delt i tre deler;
    • et skuespill i fem akter;
    • han hadde del i gården
  11. med hensyn til;
    når det gjelder
    Приклад
    • være flink i idrett;
    • de er dårlige i matte;
    • du er alltid så stor i kjeften;
    • gå fram i alder og visdom;
    • ha rett i noe
  12. brukt ved ord for materiale, virksomhet, fagområde og lignende
    Приклад
    • arbeide i tre;
    • professor i historie
  13. brukt ved ord for noe eller noen som en følelse er rettet mot
    Приклад
    • han er glad i mat;
    • han var forelsket i henne;
    • jeg gir blaffen i det
  14. brukt som adverb i forbindelse med visse verb
    Приклад
    • ta i;
    • sette i;
    • stemme i;
    • henge i

Фіксовані вирази

  • i ett og alt
    fullstendig, på alle måter
    • vi to er enige i ett og alt
  • i og for seg
    i seg selv;
    ene og alene
    • det er i og for seg ikke så rart
Сторінка статті

subbesid

прикметник

Значення та вживання

om kjole eller lignende: som er så sid (1) at den subber (2
Приклад
  • subbesid kjole
Сторінка статті

kutte 1

іменник чоловічий або жіночий

Походження

av middelalderlatin cotta, cottus

Значення та вживання

  1. sid munkekappe med hette og reim om livet
  2. hette på kappe
Сторінка статті

ankelsid

прикметник

Походження

av ankel

Значення та вживання

om klesplagg: som rekker ned til ankelen;
jamfør sid (2)
Приклад
  • en ankelsid kjole
Сторінка статті

pjekkert

іменник чоловічий

Походження

fra lavtysk , av pie ‘grovt ull- eller lerretsstoff’ og jäckert ‘jakke’

Значення та вживання

sid, dobbeltknappet jakke av tykt stoff
Сторінка статті

Словник нюношка 24 oppslagsord

sidd, sidde

іменник жіночий

Значення та вживання

det å vere sid;
lengd (1) nedetter
Приклад
  • korleis er sidda på buksa?
  • ein kjole som er høveleg på sidda
Сторінка статті

sid

прикметник

Походження

norrønt síðr

Значення та вживання

  1. som heng eller rekk langt ned
    Приклад
    • ein sid kjole;
    • vere sid i baken
      • som etterledd i ord som
      • fotsid
  2. som ligg lågt i lendet og er fuktig;
    Приклад
    • side myrar
  3. dryg, grepa, kraftig
    Приклад
    • ta ein sid slurk;
    • sid til å drikke
Сторінка статті

skinnstakk

іменник чоловічий

Походження

norrønt skinnstakkr; jamfør stakk (1

Значення та вживання

sid trøye, jakke eller kufte (3) av skinn (2), særleg brukt av fiskarar
Приклад
  • nordlandsfiskarane brukte skinnstakk
Сторінка статті

seil

іменник чоловічий

Походження

kanskje samanheng med sid

Значення та вживання

boge innsøkk i ein kant eller rygg;
Приклад
  • taket hadde ein seil på midten
Сторінка статті

nokon

детермінатив квантифікатор

Походження

norrønt nǫkkurr, samandrege av urnordisk ne-wait-ek-hwarjar ‘ikkje veit eg kven’

Значення та вживання

  1. ein eller annan, eit eller anna;
    ein viss, einkvan;
    somme, visse
    Приклад
    • er det nokon kiosk i nærleiken?
    • treng du noka ny skjorte?
    • finst det noko svar?
    • har du vore der nokon gong?
    • du må ikkje gå nokon stad!
    • eg har ikkje høyrt nokon ting;
    • har du nokon som helst grunn til å klage?
    • dei kjøpte nokre pærer
    • brukt som substantiv:
      • det er noko i vegen med bilen;
      • det hende meg noko underleg i går;
      • nokre var samde, andre protesterte;
      • det er nokon som spør etter deg
  2. kven som helst (annan);
    kvar ein;
    alle
    Приклад
    • ho syng så godt som nokon;
    • ho arbeidde hardare enn nokon mann
  3. om mengd, omfang, tal, grad eller liknande: ein del, litt;
    atskilleg, monaleg
    Приклад
    • i nokon grad;
    • er 50 år nokon alder?
    • ha noko pengar;
    • ein noko eldre bil;
    • det er ikkje noko att av kaka;
    • kva er dette for noko?
    • noko rart noko;
    • det er da enda noko;
    • det hjelpte nok noko;
    • ho er ikkje noko tess;
    • stakken er noko for sid;
    • har du sett noko til han?
  4. brukt i utrop med ‘for’
    Приклад
    • for noko tull!
    • for nokre bilar dei har!

Фіксовані вирази

  • det er noko med alt
    ingen ting er utan lyte
  • ikkje bli noko av
    ikkje hende;
    ikkje bli gjennomført
    • festen vart ikkje noko av
  • ikkje nokon
    ingen
  • noko av ein
    langt på veg ein;
    ein nokså stor
    • han var noko av ein luring;
    • det er noko av eit mirakel at desse landa aldri har vore i krig med kvarandre
  • noko til
    litt av ein;
    ein retteleg
    • vere noko til kar
  • nokon ein
    ein eller annan
  • nokon gong
    • ein eller annan gong;
      nokosinne
      • har du vore der nokon gong?
    • brukt i uttrykk for jamføring og forsterking
      • beste resultat nokon gong;
      • har du nokon gong sett maken?
  • nokon kvar
    alle, dei fleste
    • slikt kunne hende nokon kvar
  • nokre hundre
    i eit tal som er meir enn to hundre
    • dette hende for nokre hundre år sidan
  • nokre tusen
    i eit tal som er meir enn to tusen
    • dette gjeld kanskje nokre tusen menneske
  • vere noko
    ha ein viktig eller sentral sosial posisjon
    • alle som er noko i musikkbransjen, kom på hagefesten
  • vere noko i noko
    vere til dels rett
    • er det noko i det dei seier?
Сторінка статті

stakk 1

іменник чоловічий

Походження

norrønt stakkr ‘kufte’, truleg av stak(k)a ‘skinn’

Значення та вживання

  1. skjørt (1), særleg om del av bunad, folkedrakt som er fest i (oftast) livet
    Приклад
    • sy seg ny stakk
  2. i norrøn tid: kufte eller sid trøye til å tre over hovudet
Сторінка статті

stytte 2

stytta

дієслово

Походження

norrønt stytta

Значення та вживання

gjere stuttare;
Приклад
  • buksa er for sid, du lyt stytte henne;
  • stytte tida

Фіксовані вирази

  • stytte av
    minke på;
    forkorte
    • stytte av stokkane
Сторінка статті

side

іменник жіночий

Походження

norrønt síða, opphavleg ‘noko som tøyer seg nedetter’; jamfør sid

Значення та вживання

  1. høgre eller venstre del av menneske- eller dyrekropp
    Приклад
    • liggje på sida;
    • setje hendene i sida
  2. på slakt: halv kropp utan hovud og lemer
    Приклад
    • kjøpe ein bog og ei side
  3. parti som vender utetter;
    ytterflate på langs av noko
    Приклад
    • bilen velta over på sida;
    • bilen kom opp på sida av syklisten;
    • sidene i ein trekant
  4. Приклад
    • sidene i ei bok;
    • slå opp på side 200 i læreboka
  5. del av rom, område eller tidsrom
    Приклад
    • sitje på høgre sida i salen;
    • gå på venstre sida av vegen;
    • på andre sida av fjorden;
    • på denne sida av nyttår
  6. eigenskap
    Приклад
    • ha sine gode sider
  7. del, felt, område
    Приклад
    • den økonomiske sida av saka;
    • to sider av same saka
  8. kant, retning til høgre eller venstre
    Приклад
    • eg hadde ikkje venta dette frå den sida
  9. parti (for eller imot)
    Приклад
    • få tilslutnad frå alle sider;
    • ha nokon på si side;
    • ho på si side;
    • vere med i krigen på feil side
  10. jamfør farsside og morsside
    Приклад
    • vere i slekt på begge sider

Фіксовані вирази

  • leggje til side
    spare, gøyme
    • ho legg til side litt pengar;
    • planane er lagde til side
  • på sida av saka
    utanfor det eigenlege saksområdet
  • setje til side/sides
    oversjå
    • få fullmakt til å setje til side forskrifter
  • side om side
    på høgde med kvarandre;
    jamsides
    • dei gjekk side om side
  • sterk side
    god eigenskap
    • viljen til å hjelpe dei som er i naud, er ei sterk side ved folk
  • svak side
    feil, mangel
    • ei svak side ved rapporten;
    • undersøkinga har svake sider
  • til sides
    til ein annan stad;
    bort
    • feie all tvil til sides;
    • ta eit steg til sides;
    • dra gardinene til sides
  • ved sida av
    • like inntil
      • han trefte ved sida av blinken
    • jamsides med
      • dei sat ved sida av kvarandre
    • i tillegg (til)
      • ho fekk jobb, men fortsette å studere ved sida av
  • vere på den sikre sida
    halde seg trygg;
    ha teke åtgjerder
Сторінка статті

lang 2

прикметник

Походження

norrønt langr

Значення та вживання

  1. som har ei viss lengd;
    som har etter måten stor lengd
    Приклад
    • ha langt hår;
    • eit langt tau;
    • leggje ut på ei lengre reise;
    • huset er 14 m langt;
    • gå med lange steg
  2. om person: høg (1, 1)
    Приклад
    • dei er begge lange og tynne;
    • han er lengre enn eg
  3. Приклад
    • dei har lange bukser;
    • ho var kledd i ein lang, blå kjole
  4. som varer så eller så lenge, eller som kjennest langvarig
    Приклад
    • ei lang stund;
    • ein fire timar lang operasjon

Фіксовані вирази

  • bli lang i andletet
    få eit andletsuttrykk som syner vonbrot
  • bli lang i maska
    vise tydeleg at ein blir skuffa, svært forundra eller liknande
  • dagen lang
    heile dagen
    • ho jobba dagen lang for å bli ferdig til fristen
  • falle så lang ein er
    falle med kroppen rett ut
    • han fall så lang han var
  • få lang nase
    bli narra
  • ha lang lunte
    • vere roleg og tolmodig
    • vere sein til å oppfatte noko
  • ha lange fingrar
    vere tjuvaktig
  • i lange tider
    veldig lenge
    • ho har vore sjuk i lange tider
  • i lengre tid
    temmeleg lenge
  • i lengste laget
    litt for lang(t)
    • filmen var i lengste laget
  • vere snill som dagen er lang
    vere veldig snill
Сторінка статті

i 2

прийменник

Походження

norrønt í

Значення та вживання

  1. omgjeven eller omslutta av noko eller nokon;
    innanfor eit område, ei gruppe, ein institusjon eller liknande
    Приклад
    • liggje i jorda;
    • bu i eit hus;
    • ha hendene i lomma;
    • eit hol i veggen;
    • han kom i ein stor, sid frakk;
    • ute i mørkeret;
    • gå i fjellet;
    • i heile verda;
    • dei bur i Tromsø;
    • stå i framgrunnen;
    • i det fjerne;
    • i nord;
    • det står i boka;
    • byrje i første klasse;
    • arbeide i ein bank;
    • vondt i hovudet
  2. blanda med
    Приклад
    • det er vatn i mjølka
  3. med rørsle mot noko eller inn på eit visst avgrensa område eller liknande
    Приклад
    • slå vatn i glaset;
    • klatre opp i eit tre;
    • gripe tak i noko;
    • dei slo han i hovudet;
    • ho kviskra meg noko i øyret;
    • gå i kyrkja
  4. brukt til å knyte saman to like substantiv: like inntil eller innpå;
    like etter
    Приклад
    • dei budde vegg i vegg;
    • det gjekk slag i slag heile dagen
  5. med form eller utsjånad som
    Приклад
    • stå i ein boge;
    • gå i ring
  6. mot ei ytre flate
    Приклад
    • slå seg i ein stein;
    • slå handa i bordet;
    • klappe i hendene
  7. brukt for å karakterisere tilstand, sinnsstemning, verksemd eller liknande
    Приклад
    • leve i fred;
    • vere i gang;
    • vere i sin beste alder;
    • falle i søvn;
    • få noko i stand;
    • dele noko i tre delar;
    • setje pengane i aksjar;
    • slå noko i små bitar
  8. brukt for å opplyse om middel, emne, form, måte, meining eller liknande
    Приклад
    • feste båten i eit tau;
    • få Kongens fortenestemedalje i gull;
    • blusen er i silke;
    • få løn i kontantar;
    • betale mykje i skatt;
    • seie noko i spøk;
    • tale i gåter;
    • trekkje i langdrag;
    • i beste meining
  9. brukt om tid
    Приклад
    • i gamle dagar;
    • i vår tid;
    • i juli;
    • i dag;
    • i augeblinken;
    • i slåtten;
    • han var fødd i 2019;
    • han budde der i mange år;
    • tala varte i ein heil time
  10. brukt i uttrykk for at noko er del av ein heilskap
    Приклад
    • eplet er delt i tre delar;
    • eit skodespel i fem akter;
    • han hadde ein del i garden
  11. med omsyn til;
    når det gjeld
    Приклад
    • vere flink i matte;
    • eg har alltid vore dårleg i idrett;
    • han er stor i kjeften;
    • ha rett i noko;
    • gå fram i visdom og alder
  12. brukt ved ord for fagområde, materiale, verksemd eller liknande
    Приклад
    • professor i medisin;
    • arbeide i tre
  13. brukt ved ord for noko eller nokon som ei kjensle er retta mot
    Приклад
    • han er glad i mat;
    • ho er forelska i han;
    • eg gjev blaffen i det
  14. brukt som adverb i samband med visse verb
    Приклад
    • hengje i;
    • ta i;
    • setje i;
    • stemme i

Фіксовані вирази

  • i eitt og alt
    på alle måtar
    • dei var samde i eitt og alt
  • i og for seg
    i seg sjølv;
    eine og aleine
    • det er i og for seg ikkje så rart
Сторінка статті
Сторінка 1 з 3