Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
125 результатів

Словник букмола 66 oppslagsord

sentral 1

іменник чоловічий

Походження

av sentral (2

Значення та вживання

sted eller anlegg som er midtpunktet i en virksomhet
Приклад
  • en sentral for utveksling av informasjon
Сторінка статті

sentral 2

прикметник

Походження

fra latin, av centrum; jamfør sentrum

Значення та вживання

  1. som hører til eller ligger i sentrum
    Приклад
    • sentral beliggenhet;
    • sentrale deler av landet
    • brukt som adverb:
      • bo sentralt;
      • huset ligger sentralt til
  2. som hører til eller er den viktigste delen av noe
    Приклад
    • et sentralt spørsmål;
    • han var en sentral forfatter i samtiden;
    • ha en sentral posisjon
Сторінка статті

jurt, jurte

іменник чоловічий

Значення та вживання

stort kuppelformet telt, brukt som bolig av nomader i Sentral-Asia
Сторінка статті

sol 1

іменник жіночий або чоловічий

Походження

norrønt sól; beslektet med latin sol

Значення та вживання

  1. lys- og energigivende stjerne som jorda og de andre planetene i solsystemet vårt kretser om, og som er forutsetningen for alt liv på jorda
    Приклад
    • jorda går i bane rundt sola
  2. i bestemt form entall: sola (1 slik den oppleves fra jorda, med fast regelmessig gang over himmelhvelvingen
    Приклад
    • sola står opp i øst og går ned i vest;
    • sola stod høyt på himmelen;
    • sola gikk ned bak fjellet;
    • vi så ikke sola i hele ferien
  3. sentral stjerne i et solsystem, som planeter og andre himmellegemer kretser om
    Приклад
    • Melkeveiens myriader av soler
  4. stråling fra sola (1;
    Приклад
    • det er sol i dag;
    • ligge rett ut i sola;
    • få sola i øynene;
    • han tåler ikke sol
  5. lysende punkt
    Приклад
    • få en smell så en ser både sol og måne
  6. svært vakker eller god person;
    noe eller noen som gir lykke
    Приклад
    • hun er en sol

Фіксовані вирази

  • blid som en sol
    strålende blid
  • en plass i sola
    gunstige ytre forhold;
    framtredende plass
  • etter regn kommer sol
    etter sorg kommer glede
  • forsvinne som dugg for sola
    bli borte raskt og sporløst
  • ikke la sola gå ned over sin vrede
    være snar til å glemme og tilgi
  • intet nytt under solen
    ikke noe nytt;
    ingen forandring
  • med sola
    medsols
    • snu seg med sola
  • mot sola
  • når man snakker om sola, så skinner den
    sagt når en nylig omtalt person eller ting dukker opp
  • skifte sol og vind
    ta rettferdige hensyn til begge sider
  • ta sol
    sole seg i et solarium (1)
Сторінка статті

søyle

іменник жіночий або чоловічий

Походження

fra tysk

Значення та вживання

  1. loddrett, frittstående stolpe (1, 1), oftest av rund eller kantete stein, med bærende eller dekorativ funksjon;
    Приклад
    • taket ble båret av søyler;
    • et romersk tempel med joniske søyler
  2. noe som ligner en søyle (1)
    Приклад
    • søylene i et diagram;
    • vannet stod opp som en søyle
  3. i overført betydning: viktig del av noe;
    bærende kraft, sentral skikkelse
    Приклад
    • hun er teaterets søyle
Сторінка статті

noen

детермінатив квантифікатор

Походження

norrønt nǫkkurr, sammendratt av urnordisk ne-wait-ek-hwarjar ‘ikke-vet-jeg-hvem’

Значення та вживання

  1. en eller annen, et eller annet;
    en bestemt;
    visse, enkelte
    Приклад
    • er det noen kiosk i nærheten?
    • fins det noe svar?
    • jeg har ikke vært der noen gang;
    • hvis det skulle skje noen ting, må du ringe;
    • har du noen som helst grunn til å klage?
    • det bor også noen pensjonister i blokka vår
    • brukt som substantiv:
      • det er noe i veien med bilen;
      • det hendte meg noe underlig i går;
      • noen var enige, andre protesterte;
      • det er noen som spør etter deg;
      • hun synger så godt som noen;
      • dette er vakrere enn noe jeg før har sett
  2. hvilken som helst (annen);
    hvilket som helst (annet);
    enhver, ethvert;
    alle
  3. om mengde, omfang, antall, grad og lignende;
    en del, litt;
    atskillig
    Приклад
    • i noen grad;
    • er 50 år noen alder?
    • han har visst noe penger;
    • det var da noen mennesker til stede;
    • han er noen og førti år gammel;
    • med noen rett kan en si det;
    • det hjalp nok noe;
    • han er ikke noe tess;
    • jeg har aldri vært noe flink til å danse;
    • har du sett noe til henne?
  4. brukt i utrop med ‘for’
    Приклад
    • for noen krefter hun har!
    • for noe tull!

Фіксовані вирази

  • det er noe med alt
    ingen ting er uten feil
  • ikke bli noe av
    ikke hende;
    ikke bli gjennomført
    • bryllupet ble ikke noe av
  • ikke noen
    ingen
  • noe av en
    langt på vei en;
    en nokså stor
    • han er noe av en skøyer;
    • konserten ble noe av et antiklimaks
  • noe til
    litt av en;
    en ordentlig
    • være noe til kar
  • noen gang
    • en eller annen gang;
      noensinne
      • har du noen gang angret?
    • brukt i uttrykk for sammenligning og forsterkning
      • de er bedre trent enn noen gang
  • noen hundre
    i et antall som er mer enn to hundre
    • noen hundre demonstranter dukket opp
  • noen hver
    alle, de fleste
    • dette kan skremme noen hver
  • noen tusen
    i et antall som overstiger to tusen
    • reparasjonen vil koste noen tusen kroner;
    • noen tusen medlemmer har allerede meldt seg ut
  • være noe
    ha en viktig eller sentral sosial posisjon
    • han kjente alle som var noe
  • være noe i noe
    være riktig til en en viss grad
    • det var visst noe i ryktene
Сторінка статті

terminal 1

іменник чоловічий

Походження

fra engelsk, av latin terminus; jamfør termin

Значення та вживання

  1. større stasjon (2) for transportmidler som frakter passasjerer eller gods
    Приклад
    • bussen kjører til terminalen
  2. lite apparat som sender og mottar informasjon fra en sentral datamaskin;
    Приклад
    • tastatur og dataskjerm utgjør til sammen en terminal
Сторінка статті

teoretiker

іменник чоловічий

Походження

fra tysk; jamfør teoretisk

Значення та вживання

  1. person som gransker, kjenner godt til eller er opptatt av teori
    Приклад
    • han er teoretikeren i partiet
  2. person som utvikler teorier innenfor vitenskap eller politikk;
    Приклад
    • en sentral teoretiker innenfor moderne sosiologi
  3. person med anlegg for tankevirksomhet og teori (2);
    til forskjell fra praktiker (2)
    Приклад
    • en ubehjelpelig teoretiker;
    • ha en god sammensetning av teoretikere og praktikere
Сторінка статті

tematikk

іменник чоловічий

Значення та вживання

samling eller mengde av temaer i et verk (2;
Приклад
  • en sentral del av diktets tematikk
Сторінка статті

tema

іменник середній

Походження

av gresk thema ‘noe som er stilt opp’

Значення та вживання

  1. noe en snakker om;
    emne for framstilling eller diskusjon
    Приклад
    • et tilbakevendende tema;
    • tema for kveldens debatt er alkoholpolitikk
  2. melodi som et musikkstykke er bygd over
    Приклад
    • variasjoner over et tema
  3. emne, idé som kan leses ut av en bok, et bilde eller lignende
    Приклад
    • et sentral tema i forfatterskapet er fordommer og hykleri i samfunnet
Сторінка статті

Словник нюношка 59 oppslagsord

sentral 1

іменник чоловічий

Походження

av sentral (2

Значення та вживання

anlegg eller stad som er midtpunktet i ei verksemd
Приклад
  • etablere ein sentral for å styre dei elektriske anlegga
Сторінка статті

sentral 2

прикметник

Походження

frå latin, av centrum; jamfør sentrum

Значення та вживання

  1. som høyrer til eller ligg i sentrum
    Приклад
    • ein sentral stad;
    • sentrale delar av landet
    • brukt som adverb:
      • bu sentralt;
      • huset ligg sentralt til
  2. som høyrer til eller er den viktigaste delen av noko
    Приклад
    • eit sentralt spørsmål;
    • ein sentral person i kulturlivet;
    • ha ein sentral posisjon
Сторінка статті

sjamanisme

іменник чоловічий

Значення та вживання

nemning på religiøs praksis der ein sjaman står i ein sentral posisjon mellom ei menneskegruppe og åndeverda
Сторінка статті

jurt, jurte

іменник чоловічий

Значення та вживання

stort kuppelforma telt, brukt som bustad av nomadar i Sentral-Asia
Сторінка статті

sol 1

іменник жіночий

Походження

norrønt sól; samanheng med latin sol

Значення та вживання

  1. lys- og energigjevande stjerne som jorda og dei andre planetane i solsystemet vårt krinsar om, og som er føresetnaden for alt liv på jorda
    Приклад
    • jorda går i bane rundt sola
  2. i bunden form eintal: sola (1 slik ho blir opplevd frå jorda, med fast regelbunden gang over himmelkvelven
    Приклад
    • sola står opp i aust og går ned i vest;
    • sola stod høgt på himmelen;
    • sola gjekk ned i havet;
    • vi såg ikkje sola i heile ferien
  3. sentral stjerne i eit solsystem, som planetar og andre himmellekamar krinsar om
    Приклад
    • mylderet av soler i Mjølkevegen
  4. stråling frå sola (1;
    Приклад
    • det er sol og varme;
    • ein vakker morgon med sol;
    • liggje rett ut i sola;
    • få sola i auga
  5. lysande punkt
    Приклад
    • få seg ein smell så ein ser både sol og måne
  6. svært vakker eller god person;
    noko eller nokon som gjev lykke
    Приклад
    • ho var ei sol;
    • du er sola mi

Фіксовані вирази

  • blid som ei sol
    strålande blid
  • ein plass i sola
    særs gode ytre vilkår;
    framståande plass
  • etter regn kjem sol
    etter sorg kjem glede
  • forsvinne som dogg for sola
    bli sporlaust borte
  • ikkje la sola gå ned over vreiden sin
    vere snar å gløyme og tilgje
  • ikkje noko nytt under sola
    ikkje noko nytt;
    inga endring
  • med sola
    medsols
    • snu seg med sola
  • mot sola
  • når ein snakkar om sola, så skin ho
    sagt når ein nyss omtalt person eller ting dukkar opp
  • skifte sol og vind
    ta rettferdige omsyn til begge sider
  • ta sol
    sole seg i eit solarium (1)
Сторінка статті

søyle 1

іменник жіночий

Походження

frå tysk

Значення та вживання

  1. loddrett, frittståande stolpe (1, 1), oftast av rund eller kantete stein, med berande eller dekorativ funksjon;
    Приклад
    • taket kvilte på søyler;
    • eit gresk tempel med doriske søyler
  2. noko som liknar ei søyle (1, 1)
    Приклад
    • røyken stod som ei søyle;
    • lage eit diagram med søyler
  3. i overført tyding: viktig del av noko;
    berande kraft, sentral skikkelse
    Приклад
    • han er ei søyle i det lokale kulturlivet
Сторінка статті

nokon

детермінатив квантифікатор

Походження

norrønt nǫkkurr, samandrege av urnordisk ne-wait-ek-hwarjar ‘ikkje veit eg kven’

Значення та вживання

  1. ein eller annan, eit eller anna;
    ein viss, einkvan;
    somme, visse
    Приклад
    • er det nokon kiosk i nærleiken?
    • treng du noka ny skjorte?
    • finst det noko svar?
    • har du vore der nokon gong?
    • du må ikkje gå nokon stad!
    • eg har ikkje høyrt nokon ting;
    • har du nokon som helst grunn til å klage?
    • dei kjøpte nokre pærer
    • brukt som substantiv:
      • det er noko i vegen med bilen;
      • det hende meg noko underleg i går;
      • nokre var samde, andre protesterte;
      • det er nokon som spør etter deg
  2. kven som helst (annan);
    kvar ein;
    alle
    Приклад
    • ho syng så godt som nokon;
    • ho arbeidde hardare enn nokon mann
  3. om mengd, omfang, tal, grad eller liknande: ein del, litt;
    atskilleg, monaleg
    Приклад
    • i nokon grad;
    • er 50 år nokon alder?
    • ha noko pengar;
    • ein noko eldre bil;
    • det er ikkje noko att av kaka;
    • kva er dette for noko?
    • noko rart noko;
    • det er da enda noko;
    • det hjelpte nok noko;
    • ho er ikkje noko tess;
    • stakken er noko for sid;
    • har du sett noko til han?
  4. brukt i utrop med ‘for’
    Приклад
    • for noko tull!
    • for nokre bilar dei har!

Фіксовані вирази

  • det er noko med alt
    ingen ting er utan lyte
  • ikkje bli noko av
    ikkje hende;
    ikkje bli gjennomført
    • festen vart ikkje noko av
  • ikkje nokon
    ingen
  • noko av ein
    langt på veg ein;
    ein nokså stor
    • han var noko av ein luring;
    • det er noko av eit mirakel at desse landa aldri har vore i krig med kvarandre
  • noko til
    litt av ein;
    ein retteleg
    • vere noko til kar
  • nokon ein
    ein eller annan
  • nokon gong
    • ein eller annan gong;
      nokosinne
      • har du vore der nokon gong?
    • brukt i uttrykk for jamføring og forsterking
      • beste resultat nokon gong;
      • har du nokon gong sett maken?
  • nokon kvar
    alle, dei fleste
    • slikt kunne hende nokon kvar
  • nokre hundre
    i eit tal som er meir enn to hundre
    • dette hende for nokre hundre år sidan
  • nokre tusen
    i eit tal som er meir enn to tusen
    • dette gjeld kanskje nokre tusen menneske
  • vere noko
    ha ein viktig eller sentral sosial posisjon
    • alle som er noko i musikkbransjen, kom på hagefesten
  • vere noko i noko
    vere til dels rett
    • er det noko i det dei seier?
Сторінка статті

terminal 1

іменник чоловічий

Походження

frå engelsk, av latin terminus; jamfør termin

Значення та вживання

  1. større stasjon (2) for transportmiddel som fraktar passasjerar eller gods
    Приклад
    • godset blir lest av på terminalen
  2. lite apparat som sender og mottek informasjon frå ein sentral datamaskin;
    Приклад
    • datamaskinen har ein enkel terminal
Сторінка статті

teoretikar

іменник чоловічий

Походження

frå tysk; jamfør teoretisk

Значення та вживання

  1. person som granskar, kjenner godt til eller er oppteken av teori
    Приклад
    • ein av dei leiande teoretikarane i partiet
  2. person som utviklar teoriar innanfor vitskap eller politikk;
    Приклад
    • ein sentral teoretikar innan moderne språkvitskap
  3. person med anlegg for tankeverksemd og teori (2);
    til skilnad frå praktikar (2)
    Приклад
    • ein tørr teoretikar;
    • ha bruk for både teoretikarar og praktikarar
Сторінка статті

tenkjar, tenkar

іменник чоловічий

Значення та вживання

person som drøftar det idémessige eller teoretiske grunnlaget for ein ideologi, religion, vitskap eller liknande;
Приклад
  • ein sentral politisk tenkjar;
  • følgje argumenta til moderne tenkjarar
Сторінка статті