Avansert søk

Bokmålsordboka 0 oppslagsord

Nynorskordboka 3 oppslagsord

raudne

raudna

verb

Tyding og bruk

bli raud
Døme
- raudne over heile andletet;
- raudne av skam
ha raudleg farge
Døme
- det raudna av molter på myra

hårgard

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

grense mellom hovudhåret og den berre huda;

Døme

ho raudna heilt opp i hårgarden

skam

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt skǫmm

Tyding og bruk

sterkt negativt omdøme;
vanære (1
Døme
- føre skam over nokon;
- leve i skamma;
- dei sat der med skamma;
- fy for skam!
handling, eigenskap, tilstand eller liknande som er årsak til skam (1)
Døme
- det er stor skam at dei fekk lov til å ture fram slik
person, ting eller tilhøve som er årsak til vanære for ei gruppe eller eit samfunn
Døme
- han er ei skam for heile bygda;
- boka er ei skam for forlaget
kjensle for kva som sømer seg;
det å skamme seg;
skamkjensle
Døme
- han vart heit av skam;
- ho raudna av skam;
- dei åtte ikkje skam i livet
skade (1, 4), ulykke (2)
Døme
- det er både synd og skam;
- det er både skam og skade;
- skam få den som seier slikt
brukt som førsteledd i samansetningar: med kraftig og skadeleg verknad;
i ord som skambite, skamfryse, skamklippe og skamrose
brukt som etterledd i samansetningar: skamkjensle over det som førsteleddet er knytt til;
i ord som flyskam

Faste uttrykk

bite hovudet av skamma
undertrykkje skamkjensla
for skams skuld
for å unngå skam;
for ikkje å ta seg dårleg ut
gjere skam på
- skjemme ut, vanære
  dei gjorde ikkje skam på klubben
- motprove tydeleg;
  gjere til skamme
  dei gjorde skam på spådomane
gjere til skamme
vise at noko ikkje er rett;
motprove, avsanne
alle argumenta er gjorde til skamme
skam å seie
dessverre