Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
8 treff

Bokmålsordboka 4 oppslagsord

herregud

interjeksjon

Betydning og bruk

brukt for å uttrykke ergrelse, overraskelse, glede eller annen sinnsstemning
Eksempel
  • herregud som dere bråker!
  • herregud så flaut det var
Artikkelside

herre jemini

Betydning og bruk

Se: jemini
Eksempel
  • herre jemini for en gjøgler han er!
Artikkelside

jemini

interjeksjon

Opphav

trolig forvanskning av Jesu domine ‘herre Jesus’

Faste uttrykk

  • herre jemini
    herregud
    • herre jemini for en gjøgler han er!
Artikkelside

å 3

interjeksjon

Opphav

norrønt ó

Betydning og bruk

  1. brukt i utrop og uttrykk for glede, sorg, redsel, overraskelse og lignende
    Eksempel
    • å, din skøyer!
    • å, herregud!
    • å, for en ulykke!
    • å, så stor du er blitt!
    • å du, å du, så vakkert!
    • å nei, at det skulle gå slik!
  2. i uttrykk for undring, tvil:
    Eksempel
    • jeg skal flytte. Å (jaså)?
    • å, det tror jeg det jeg vil om
  3. i uttrykk for ettertanke, lettelse:
    Eksempel
    • å, er det slik å forstå;
    • å, ikke noe annet
  4. i uttrykk for motvilje, avvisning:
    Eksempel
    • å, langt ifra!
    • å, for noe tull!
  5. i bekreftende uttrykk:
    Eksempel
    • han begynner å bli gammel. Å ja;
    • å nei, det kan du være trygg på;
    • vil du bli med? Å ja!
  6. i ønske, oppfordring:
    Eksempel
    • å, var det bare så vel!
    • å, vær så snill!
Artikkelside

Nynorskordboka 4 oppslagsord

herregud

interjeksjon

Tyding og bruk

brukt for å uttrykkje forarging, overrasking, glede eller anna sinnsstemning
Døme
  • herregud, for eit bråk!
  • herregud så herleg dette er
Artikkelside

herre jemini

Tyding og bruk

Sjå: jemini
Døme
  • herre jemini for eit spetakkel på ein kvardag!
Artikkelside

å 5

interjeksjon

Opphav

norrønt ó

Tyding og bruk

  1. innleiing i tilrop eller utrop
    Døme
    • å, Jens, kom hit!
    • å, din skøyar!
    • å, du som står der!
    • å du, å du som det har endra seg her !
    • å, herregud!
  2. i uttrykk for eit ynske
    Døme
    • å, la meg få sjå!
    • å, gjev det var så vel!
  3. i uttrykk for kjensler, til dømes glede, sorg, redsle og liknande
    Døme
    • å, kor vondt det var!
    • å, kor fint vi skal få det!
    • å nei, at det skulle gå slik!
    • å, for ei ulykke!
    • òg brukt til å uttrykkje overrasking, undring, ettertanke og liknande:
      • å!
      • å nei!
      • å, for alt det folk!
      • å, er det slik å forstå!
    • brukt i svar på tiltale for å uttrykkje skepsis, tvil, undring:
      • å?
      • å, jaså?
      • å, det trur eg no det eg vil om!
  4. i vedgåing eller stadfesting (til dømes i svar på noko ein er spurd om):
    Døme
    • å ja, det kan vel hende;
    • å jau;
    • å nei;
    • å nei, det kunne vel ikkje lykkast;
    • å, ikkje noko anna;
    • å, ho likte det ikkje;
    • å, han får sjå det sidan;
    • å, det går seint;
    • å, han er ikkje noko vidare tess
    • òg brukt til å uttrykkje likesæle, mothug, avvising og liknande:
      • å, la dei få det;
      • å, langt ifrå!
      • å, kom ikkje med slikt!
      • å, for noko tull!
  5. forsterkande i svar på spørsmål
    Døme
    • vil du vere med? – Å ja!
  6. i uttrykk for oppmoding
    Døme
    • å, gjev meg boka!
    • å, tenk på noko anna!
Artikkelside

jemini

interjeksjon

Opphav

truleg forvansking av Jesu domine ‘herre Jesus’

Faste uttrykk

  • herre jemini
    herregud
    • herre jemini for eit spetakkel på ein kvardag!
Artikkelside