Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
107 результатів

Словник букмола 48 oppslagsord

telemarksfe

іменник середній

Значення та вживання

rase av storfe med røde eller droplete sider, hvit rygg og lange horn
Приклад
  • telemarksfe er Norges eldste storferase
Сторінка статті

tamfe

іменник середній

Значення та вживання

storfe som brukes som husdyr til melke- og kjøttproduksjon;
jamfør tam (1);
Bos taurus
Сторінка статті

vestlandsk fjordfe

Значення та вживання

samlebetegnelse for storfe av opphavlige storferaser på Vestlandet;
Сторінка статті

fjordfe

іменник середній

Фіксовані вирази

  • vestlandsk fjordfe
    samlebetegnelse for storfe av opphavlige storferaser på Vestlandet
Сторінка статті

tunge 1

іменник жіночий або чоловічий

Походження

norrønt tunga femininum, beslektet med latin lingva ‘tunge, språk’; jamfør lingvistikk i betydning 4 også forklart som norrønt þunga ‘tyngde, det som er tungt’

Значення та вживання

  1. beinløst, muskuløst organ i munnhulen hos mennesker og dyr
    Приклад
    • rekke tunge til en;
    • smørbrød med tunge – for eksempel av storfe;
    • bite seg i tunga – uttrykk for at en har sagt noe en angrer;
    • som å stikke tunga ut av vinduet – lite givende, uinteressant;
    • ha en skarp, giftig tunge – sterkt ironiserende eller spydig måte å si noe på
    • arkaiserende:
      • dansk tunge – (norr dǫnsk tunga) fellesbetegnelse på dansk, islandsk, norsk og svensk i middelalderen
  3. noe som har form som en tunge (1, 1)
    Приклад
    • kjolen var utstyrt med tunger i halslinningen;
    • tunge i en pens – bevegelig skinnedel i sporveksler;
    • landtunge, bretunge, ildtunge, tiriltunge

Фіксовані вирази

  • ha på tunga
    nesten huske, være nær ved å si (noe)
    • jeg har det på tunga
  • holde tann for tunge
    tie
    • lære seg å holde tann for tunge
  • holde tunga rett i munnen
    konsentrere seg (for å beholde likevekten), passe på at alt blir riktig
  • onde tunger
    folk som kommer med fiendtlige eller skadelige uttalelser om noen
  • tale i tunger
    under religiøs ekstase tale lyder eller et fremmed språk som må tolkes for tilhørerne
  • tungen på vektskåla
    det som gjør utslaget; det som avgjør en sak
    • han stemte nei og ble tunga på vekstskåla
Сторінка статті

stut

іменник чоловічий

Походження

norrønt stútr, opprinnelig ‘dyr med avstumpede horn’

Значення та вживання

hanndyr av storfe;
Приклад
  • en flokk stuter

Фіксовані вирази

  • dum som en stut
    svært dum
Сторінка статті

sal 2, sadel

іменник чоловічий

Походження

norrønt sǫðull

Значення та вживання

  1. sete for rytter på ryggen av et ridedyr
    Приклад
    • legge sal på hesten;
    • svinge seg i salen
  2. underlag til å legge under bør på ryggen på pakkdyr
  3. særlig på storfe: flekk med avstikkende farge over ryggen
  4. ryggstykke på slakt
  5. på strengeinstrument: liten tverrpinne som strengene hviler mot øverst på gripebrettet

Фіксовані вирази

  • sitte fast/trygt i salen
    være trygg i sin maktstilling
    • politikeren sitter fast i salen;
    • vi trodde vi satt trygt i salen
Сторінка статті

okse

іменник чоловічий

Походження

norrønt uxi, oxi

Значення та вживання

  1. hanndyr av storfe;
    Приклад
    • de hadde tre kyr og en okse
  2. Приклад
    • spise okse og svin
  3. hanndyr av elg eller rein
  4. hanndyr av hval
  5. dyr av oksefamilien
  6. hinder i sprangridning
    Приклад
    • dernest skal sprangrytterne forsere et par okser, en mur og en lukket grind

Фіксовані вирази

  • sterk som en okse
    svært sterk
Сторінка статті

ku

іменник жіночий або чоловічий

Походження

norrønt kú, dativ og akkusativ av kýr

Значення та вживання

  1. hunndyr av storfe som har hatt kalv
    Приклад
    • ha både kyr og geiter;
    • kyrne står på båsen;
    • kua rauter;
    • hun må stelle kyrne
  2. voksent hunndyr av andre drøvtyggere
  3. hunn av visse andre større dyr (som kanskje kan minne litt om en ku (1))
  4. kjøtt av ku (1)
  5. klossete eller dum person

Фіксовані вирази

  • hellig ku
    • ku som etter hinduistisk tro er hellig og ikke kan slaktes eller røres ved
    • noe som ikke kan røres eller kritiseres
      • saken har lenge vært en hellig ku i partiet
  • kua glemmer at hun har vært kalv
    voksne glemmer lett at de selv har vært barn og ungdommer
  • som kua i en grønn eng
    så bra som en kan ha det
Сторінка статті

ungfe

іменник середній

Значення та вживання

ungt dyr av storfe
Приклад
  • fø noen kuer og noen ungfe
Сторінка статті

Словник нюношка 59 oppslagsord

telemarksfe

іменник середній

Значення та вживання

rase av storfe med raude eller droplete sider, kvit rygg og lange horn
Приклад
  • telemarksfe er den eldste storferasen i Noreg
Сторінка статті

tamfe

іменник середній

Значення та вживання

storfe som blir brukt som husdyr til mjølk- og kjøtproduksjon;
jamfør tam (1);
Bos taurus
Сторінка статті

bringe 1

іменник жіночий

Походження

norrønt bringa

Значення та вживання

  1. fremste del av brystet på visse dyr
    Приклад
    • skotet råka bjørnen i bringa
  2. kroppsdel mellom hals og bukhole på menneske;
    Приклад
    • ha vondt i bringa;
    • vere brei over bringa;
    • ha hår på bringa
  3. i overført tyding: hjarte (2), hug (1, 1)
    Приклад
    • bli varm i bringa;
    • ord som svir i bringa
  4. kjøt av brystet på dyr
    Приклад
    • bringe av storfe
  5. del av klesplagg som dekkjer brystet
    Приклад
    • ei sølje i bringa på halskledet

Фіксовані вирази

Сторінка статті

tunge 1

іменник жіночий

Походження

norrønt tunga; samanheng med latin lingua ‘tunge, språk’

Значення та вживання

  1. beinlaust, muskuløst organ i munnhola hos menneske og dyr
    Приклад
    • sleikje med tunga;
    • (kunne ha) bite seg i tunga – til dømes med det same ein har sagt noko ein angrar
    • på eller av dyr, mellom anna som matrett:
      • torsketunge;
      • smørbrød med tunge – til dømes av storfe
    • om tunga som talereiskap:
      • eg vil ikkje ta ordet på tunga;
      • ha skarp tunge;
      • tøyme tunga si;
      • vonde tunger (seier at …) – folk som sladrar og vil sverte ein
  2. Приклад
    • framand tunge;
    • norsk tunge;
    • dansk tunge – nordisk språk i mellomalderen
  3. noko som liknar ei tunge (1, 1)
    Приклад
    • bretunge;
    • eldtunge;
    • landtunge;
    • tiriltunge;
    • breen endar i ei tunge nedover dalen;
    • kjolen hadde tunger i halslinninga;
    • tunge i ein pens – rørleg skjenedel i sporveksel;
    • tungene på bekaren;
    • tunga i kilenota
    • visar på vektskål
  4. flyndrefisken Solea solea

Фіксовані вирази

  • ha på tunga
    hugsar (noko) nesten, skulle til å seie (noko)
    • eg har det på tunga
  • halde tunga beint i munnen
    konsentrere seg for å halde jamvekta, passe på at alt går rett føre seg
  • rette tunge
    strekkje ut tunga som uttrykk for vanvørdnad eller hovmod
  • tale i tunger
    under religiøs ekstase tale språk ein ikkje har lært og som må tolkast for tilhøyrarane
  • tale med to tunger
    seie snart det eine, snart det andre;
    seie motstridande ting
  • tunga på vektskåla
    det som kan avgjere ei sak
    • han røysta nei og vart tunga på vekstskåla
Сторінка статті

stut

іменник чоловічий

Походження

norrønt stútr, opphavleg ‘dyr med avstumpa horn’

Значення та вживання

hanndyr av storfe;
Приклад
  • ale opp stutar til slakt

Фіксовані вирази

  • dum som ein stut
    svært dum
Сторінка статті

stolpe 1

іменник чоловічий

Походження

norrønt stolpi

Значення та вживання

  1. (fastståande) stokk;
    påle, tjukk stong
    Приклад
    • gjerdestolpe;
    • grindstolpe;
    • lyktestolpe;
    • telefonstolpe;
    • bruke berre impregnerte stolpar
    • målstong
      • skotet gjekk i stolpen og inn
    • loddrett stokk i bindingsverk
      • svalvegger av stavverk med dekorativt utforma stolpar på hjørna
  2. oppståande stykke, til dømes merke i ei uniformslue, søyle i eit diagram, loddrett strekfigur i stoff, hekle- eller strikkearbeid
    Приклад
    • ei skjorte med stolpe i halsen
  3. (ledd som er ei) måleining i målband brukt på storfe
    Приклад
    • ein stolpe er ¹⁄₃₂ av ei alen
Сторінка статті

sal 2

іменник чоловічий

Походження

norrønt sǫðull

Значення та вживання

  1. sete for ryttar på ryggen av eit ridedyr
    Приклад
    • leggje sal på hesten;
    • svinge seg i salen
  2. underlag til å bere og fordele trykket av last på ryggen av lastedyr
  3. særleg på storfe: avvikande fargeparti tvers over ryggen
  4. ryggstykke på slakt
  5. på strengeinstrument: liten tverrpinne som strengene kviler mot øvst på gripebrettet

Фіксовані вирази

  • sitje fast/trygt i salen
    ha ei trygg maktstode
    • statsministeren har sete fast i salen i fleire år;
    • ho trudde ho sat trygt i salen
Сторінка статті

okse

іменник чоловічий

Походження

norrønt oxi, uxi

Значення та вживання

  1. hanndyr av storfe;
    Приклад
    • dei har tre kyr og ein okse
  2. Приклад
    • ete okse og svin
  3. hanndyr av elg eller rein
  4. hanndyr av kval
  5. dyr av oksefamilien
  6. hinder i sprangriding
    Приклад
    • få hesten til å hoppe over ein okse

Фіксовані вирази

  • sterk som ein okse
    svært sterk
Сторінка статті

ku

іменник жіночий

Походження

norrønt kú, dativ og akkusativ av kýr

Значення та вживання

  1. hodyr av storfe som har hatt kalv
    Приклад
    • kyr og sauer går på beite;
    • kyrne står på båsen;
    • kua rautar;
    • han må mjølke kyrne
  2. vakse hodyr av andre drøvtyggjarar
  3. hoe av visse andre større dyr (som kanskje kan minne litt om ei ku (1))
  4. kjøt av ku (1)
  5. klossete eller dum person
    Приклад
    • ho er ei ku i aulaen

Фіксовані вирази

  • heilag ku
    • ku som etter hinduistisk tru er heilag og ikkje kan slaktast eller rørast ved
    • noko som ikkje skal rørast eller kritiserast
      • saka har lenge vore ei heilag ku i partiet
  • kua gløymer at ho har vore kalv
    vaksne gløymer lett at dei sjølve har vore barn og unge
  • som kua i ei grøn eng
    så bra som ein kan ha det
Сторінка статті

fjordfe

іменник середній

Фіксовані вирази

  • vestlandsk fjordfe
    samnemning for storfe av opphavlege storferasar på Vestlandet
Сторінка статті
Сторінка 1 з 6