Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
34 treff

Bokmålsordboka 0 oppslagsord

Nynorskordboka 34 oppslagsord

håplaus

adjektiv

Tyding og bruk

  1. utan håp (1);
    utan moglegheit til å lykkast;
    Døme
    • ein håplaus situasjon;
    • ei håplaus forelsking
  2. Døme
    • dei lever under håplause forhold
  3. som ikkje kan bli betre
    Døme
    • du er håplaus!
Artikkelside

halmstrå

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

  1. strå av halm
  2. i overført tyding: siste, svake moglegheit for redning eller for at noko skal lykkast
    Døme
    • ho klamra seg til eit halmstrå;
    • dei greip etter eit halmstrå
Artikkelside

næringstilgang

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

moglegheit til å finne næring (1)
Døme
  • store våtmarksområde med rik næringstilgang for fuglar
Artikkelside

i tilfelle

subjunksjon

Tyding og bruk

brukt først i leddsetning som uttrykkjer vilkår eller moglegheit;
Døme
  • ho tek med seg ein paraply i tilfelle det byrjar å regne;
  • i tilfelle bussen ikkje går, får vi ta ein drosje
Artikkelside

la seg ...

Tyding og bruk

gje tillating eller moglegheit til å;
Sjå: la
Døme
  • la seg intervjue;
  • ho lét seg ikkje skremme;
  • dei lot seg ikkje lure;
  • han vonar det lèt seg gjere å skaffe opplysningar
Artikkelside

la 3, late 3

lata

verb

Opphav

same opphav som late (1

Tyding og bruk

  1. gje lov eller høve til å;
    tillate å;
    ikkje hindre eller setje seg imot
    Døme
    • vi får la henne gjere det;
    • vi lèt dei sleppe fri;
    • dei lét henne kome;
    • vi har late dei drive på med sitt
  2. syte for at noko blir gjort;
    få til å
    Døme
    • du må la meg tenkje meg om;
    • dei lét advokaten setje opp eit testament
  3. brukt i imperativ for å kommandere eller oppmode til
    Døme
    • la dette bli mellom oss!
    • la meg vere i fred!
    • la oss gå!

Faste uttrykk

  • ikkje la seg merke med
    ikkje vise reaksjon
  • la bli
    ikkje gjere
    • kan du la bli å forstyrre meg!
  • la det skure
    ikkje gripe inn når noko går gale
  • la det stå til
    ha von om at noko skjer på beste måte
  • la gå at
    det får så vere at (noko er slik)
  • la gå!
    • om bord i båt: kast!
      • la ankeret gå!
    • ok, det får bli slik!
  • la høyre frå seg
    seie ifrå, gje beskjed;
    gje lyd frå seg
    • ho har ikkje late høyre frå seg på ei stund
  • la seg ...
    gje tillating eller moglegheit til å
    • la seg intervjue;
    • ho lét seg ikkje skremme;
    • dei lot seg ikkje lure;
    • han vonar det lèt seg gjere å skaffe opplysningar
  • la vente på seg
    kome seint
    • snøen lét vente på seg
  • la vere
    ikkje bry seg om;
    halde seg unna;
    avstå frå
    • eg klarer ikkje å la vere;
    • dei lét vere å reise
Artikkelside

kanal

substantiv hankjønn

Uttale

kanaˊl

Opphav

frå latin ‘renne’; av gresk kanna ‘siv, røyr’

Tyding og bruk

  1. kunstig vassveg eller stor vassleidning
    Døme
    • grave ein kanal;
    • dei reiste på kanalen fleire gonger
  2. røyr som fører væske i ein levande organisme
  3. røyrliknande holrom i vegg, golv eller tak
  4. sending frå fjernsyns- eller radiostasjon på ein bestemd frekvens
    Døme
    • skifte kanal;
    • folk ser på fleire kanalar enn dei gjorde før
  5. moglegheit til å påverke eller få informasjon
    Døme
    • kjenne dei rette kanalane;
    • halde kanalane opne inn der makta sit
  6. Døme
    • Den engelske kanalen
Artikkelside

karrieremoglegheit, karrieremogelegheit

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

moglegheit for å gjere karriere (1)
Artikkelside

forsøme seg

Tyding og bruk

ikkje nytte seg av ei moglegheit;
ikkje gjere det ein bør, ikkje passe på;
Sjå: forsøme
Døme
  • styret forsømde seg
Artikkelside

halde døra open

Tyding og bruk

la ei moglegheit vere open;
Sjå: dør
Døme
  • dei held døra open for å ta opp att samarbeidet seinare
Artikkelside
Side 2 av 4