Nynorskordboka
rykkje 1, rykke 1
rykkja, rykka
verb
infinitiv | presens | preteritum | presens perfektum | imperativ |
---|---|---|---|---|
å rykkaå rykke | rykker | rykte | har rykt | rykk! |
å rykkjaå rykkje | rykkjer |
perfektum partisipp | presens partisipp | |||
---|---|---|---|---|
hankjønn / hokjønn | inkjekjønn | bunden form | fleirtal | |
rykt + substantiv | rykt + substantiv | den/det rykte + substantiv | rykte + substantiv | rykkande |
rykkjande |
Opphav
norrønt rykkjaTyding og bruk
- rive snøgt til seg;nappe hardt, dra
Døme
- rykkje i halsbandet;
- ho rykte seg laus frå han;
- han rykkjer til seg armen;
- han rykte i vindauget, men det satt heilt fast
- brå og skjelvande rørsle i (ein del av) kroppen, ofte ufrivillig
Døme
- plutseleg rykkjer det veldig i kroppen hennar;
- det rykte i augeloka hans;
- det rykkjer i dansefoten
- flytte seg (raskt og bestemt) i ei retning
Døme
- hæren rykte fram;
- køen rykkjer langsamt framover;
- dei rykte nokre steg bakover
- i idrett: sette farten brått opp;jamfør rykk (4)
Døme
- ho rykte i siste sving og sprang inn som vinnar
Faste uttrykk
- rykkje inn
- få teke inn ei annonse, eit innlegg eller liknande i ei avis eller eit tidsskrift
- flytte ein del av ein tekst inn frå venstremargen;
jamfør innrykk (2) - flytte eller bevege seg inn på ein ny stad
- troppane rykte inn i byen;
- opposisjonen stod klare til å rykkje inn i regjeringskontora;
- i juli rykte sportsfiskarane inn
- rykkje inn for nokonkome som erstatning for nokon
- han har rykt inn for Nilsen, som er sjuk
- rykkje nedflytte ned ein divisjon
- tre av laga må rykkje ned til 2. divisjon
- rykkje oppflytte opp ein divisjon;
avansere- vil laget rykkje opp i år?
- ho har rykt opp til seniorrådgjevar
- rykkje tilfare saman
- han rykkjer til av smerte
- rykkje tilbake til startstarte på nytt eller frå byrjinga att
- planen deira vart avvist, og no må dei rykkje tilbake til start og søkje på nytt
- rykkje ut
- reise raskt ut for å gjere ei oppgåve, ofte akutt og viktig
- naudetatane rykte ut til ulykkesstaden;
- hjelpemannskapet stod klare til å rykkje ut;
- legen som er på vakt, må vere klar til å rykkje ut
- fortelje noko;
gjere noko kjent;
jamfør rykkje ut med- forfattaren rykte ut i avisa for å ta til motmæle;
- ministeren måtte rykkje ut og avlive alle rykta
- rykkje ut medgjere noko kjent;
fortelje noko- opposisjonen rykte ut med ein skarp kritikk av regjeringa