Avansert søk

Eitt treff

Nynorskordboka 626 oppslagsord

krampe 1

substantiv hankjønn eller hokjønn

Opphav

frå lågtysk; samanheng med krum

Tyding og bruk

uvilkårleg, meir eller mindre sterk samandraging av musklar
Døme
  • få krampe;
  • ha krampe

Faste uttrykk

  • til krampa tar ein
    alt ein orkar
    • vi skal halde på til krampa tar oss

psykose

substantiv hankjønn

Uttale

sykoˋse; psykoˋse

Opphav

jamfør -ose (2

Tyding og bruk

  1. alvorleg psykisk forstyrring med brest i oppfatninga av røyndomen eller sterk forvirring
  2. uroleg sinnstilstand i ei gruppe som gjer henne sterkt mottakeleg for suggesjon
    Døme
    • det oppstod ein kollektiv psykose i forsamlinga

psyke 1

substantiv hankjønn

Uttale

syˋke; psyˋke

Opphav

frå gresk ‘sjel’

Tyding og bruk

sjelelege eigenskapar;
åndeleg legning;
Døme
  • filmen går grundig inn i psyken til drapsmannen;
  • ho har ein sterk psyke

psykoseliding

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

samnemning for alvorlege psykiske lidingar som er kjenneteikna av brest i oppfatninga av røyndomen eller sterk forvirring

espresso

substantiv hankjønn

Opphav

frå italiensk ‘utpressa’

Tyding og bruk

sterk kaffi som ein bryggjer ved å presse kokande vatn gjennom finmalne kaffibønner under trykk
Døme
  • ein espresso, takk!
  • nyte ein espresso i sola;
  • eg føretrekkjer espresso

rift

substantiv hokjønn

Opphav

jamfør norrønt ript ‘tøystykke’; av rive (3

Tyding og bruk

  1. smal rivne eller sprekk
    Døme
    • ei rift i jakka;
    • ei rift i skylaget
  2. sterk etterspurnad
    Døme
    • vere rift om noko;
    • vere stor rift etter noko

kunnskapstørste, kunnskapstorste

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

sterk trong til å skaffe seg kunnskap (1)

brotsterk, brottsterk

adjektiv

Tyding og bruk

uvanleg sterk

brotvêr, brotver, brottvêr, brottver

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

sterk storm;

brunsvidd, brunsviden

adjektiv

Tyding og bruk

som er så svidd av sterk varme at fargen er skifta til brun
Døme
  • plenen var brunsvidd