Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 55 oppslagsord

stråle 2

stråla

verb

Tyding og bruk

  1. sende ut strålar;
    Døme
    • sola, stjernene stråler;
    • stråle av glede
    • i presens partisipp:
      • ein strålande klar himmel;
      • vere strålande glad
    • herleg (1, vellukka
      • vi har hatt ein strålande ferie
    • framifrå
      • oppnå strålande resultat;
      • dei var eit strålande vertskap
  2. sende ut
    Døme
    • omnen stråler (ut) varme
    • spreie seg
      • varmen strålte frå oppheta vegger;
      • ho stråler av energi og humør;
      • frå plassen stråler gatene ut i alle retningar
Artikkelside

stråle 1

substantiv hankjønn

Opphav

frå lågtysk eigenleg ‘pil’

Tyding og bruk

  1. lysstripe
    Døme
    • lysstråle;
    • solstråle
  2. energibølgje som går i rett linje
    Døme
    • laserstråle;
    • varmestråle
  3. rett linje i ein stjerneforma figur eller liknande som går ut frå eit midtpunkt
  4. tynn straum av væske eller damp
    Døme
    • vass-stråle;
    • rette strålen frå brannslangen mot elden
Artikkelside

radius

substantiv hankjønn

Opphav

frå latin ‘hjuleike, stråle’

Tyding og bruk

i geometri: rett linje frå sentrum i ein sirkel eller ei kule ut til periferien eller overflata;
forkorta r
Artikkelside

radio

substantiv hankjønn

Opphav

av latin radius ‘stråle’; opphavleg kortord for radiostasjon, -telefon og så vidare

Tyding og bruk

  1. overføring av lyd med hjelp av radiobølgjer
  2. kringkasting (1) av nyhende, musikk og liknande frå ein kringkastingsstasjon;
    radioprogram, radiosending
    Døme
    • høyre på radio
  3. Døme
    • slå av radioen;
    • radioen på kjøkenet spelar Nitimen
  4. anlegg for sending og mottak av meldingar via radio (1);
    radiosendar og -mottakar
    Døme
    • Bergen radio
Artikkelside

radiere

radiera

verb

Opphav

av radius

Tyding og bruk

stråle ut;
gå ut som strålar
Artikkelside

radium

substantiv inkjekjønn

Opphav

av latin radius ‘stråle’

Tyding og bruk

sterkt radioaktivt grunnstoff (1) med atomnummer 88;
kjemisk symbol Ra
Artikkelside

radiator

substantiv hankjønn

Uttale

radiaˊtor, i fleirtal radiaˊtorar eller radiatoˊrar

Opphav

av latin, nylaging av radiare ‘stråle (ut)'

Tyding og bruk

  1. varmeelement i eit anlegg for sentralvarme
  2. kjøleapparat for motor i køyretøy
Artikkelside

radiasjon

substantiv hankjønn

Opphav

av radiere

Tyding og bruk

det å stråle ut;
Artikkelside

radio-

prefiks

Opphav

av latin radius ‘stråle’

Tyding og bruk

prefiks (1) i ord som gjeld stråling;
Artikkelside

rayon

substantiv inkjekjønn

Uttale

raiˊån

Opphav

gjennom engelsk, frå fransk; av gammalfransk rai ‘stråle’

Tyding og bruk

kunststoff av cellulose
Artikkelside
Side 1 av 6